Hoogleraar verzon 64 publicaties

Oud-hoogleraar Mart Bax van de Vrije Universiteit in Amsterdam heeft zich zo'n twintig jaar lang schuldig gemaakt aan ernstig wetenschappelijk wangedrag, valsheid in geschrifte en zelfplagiaat. Dat staat in een onderzoeksrapport dat de VU heeft laten schrijven over de politiek antropoloog (.pdf).

Bax, die in 2002 met pensioen ging, bracht tientallen keren een artikel opnieuw uit zonder dit duidelijk te vermelden. Hij verhulde het zelfplagiaat door de titel te veranderen en namen van bronnen en locaties te wijzigen. Van zeker 64 van zijn artikelen is vastgesteld dat ze niet bestaan.

De politiek antropoloog verzon ook prijzen, beurzen en nevenfuncties die hij zou hebben gekregen. Zo beweerde hij dat hij betrokken was bij het Srebrenica-onderzoek van het NIOD, maar dat instituut verklaarde tegen de commissie nergens van af te weten.

Archief vernietigd

Bax ging verder in de fout bij een onderzoeksproject over een klooster in Brabant en bij een onderzoek naar het Bosnische bedevaartsoord Medjugorje in Bosnië. Er waren beschuldigingen dat hij veel van de resultaten uit zijn duim had gezogen. Dat kan de commissie niet bewijzen, maar er zijn wel twijfels.

De antropoloog zei zelf tegen de commissie dat hij geen origineel en ter plaatse verzameld onderzoeksmateriaal kon overleggen omdat hij zijn archief heeft vernietigd. En een deel van zijn informanten bleek overleden of onvindbaar.

De VU startte vorig jaar een onderzoek naar Bax, na de eerste berichten over mogelijke fraude. De universiteit neemt geen juridische stappen omdat Bax al een tijd met pensioen is.