"Taalles O-Europeanen verplichten"

Arbeidsmigranten die hier langer dan vijf jaar wonen, moeten verplicht inburgeren en de taal leren. Doen ze dat niet, dan moeten ze vertrekken.

Daarvoor pleit de Haagse wethouder Integratie Marnix Norder (PvdA) in de aanloop naar de internationale top over arbeidsmigratie die maandag begint. "Als je de taal op een bepaald niveau niet beheerst na vijf jaar, dan wil je kennelijk geen onderdeel worden van de samenleving. Dan moet je maar vertrekken", zegt hij.

Aanleiding voor zijn oproep zijn problemen waarmee veel arbeidsmigranten en hun kinderen uit Midden- en Oost-Europa worstelen. Culturele verschillen en gebrekkige beheersing van het Nederlands leiden regelmatig tot communicatieproblemen, bijvoorbeeld tussen ouders en docenten.

Leerachterstanden

Veel kinderen van arbeidsmigranten hebben heimwee, gaan te vaak niet naar school, hebben leerachterstanden en worden gepest en gediscrimineerd. Ook komt onder deze groep zelfverminking relatief vaak voor en hebben ze suïcidale gedachtes, zeggen de Haagse wethouder en scholen.

Ook in Rotterdam doen deze problemen zich voor. "Vooral Bulgaarse ouders zijn niet bekend met ons schoolsysteem. Ze houden zich niet aan de schooltijden en stromen in en uit het onderwijs", zegt PvdA-wethouder Hamit Karakus.

In Rotterdam zien scholen ook een toename van het aantal onverzekerde kinderen. Scholenvoelen zich daardoor genoodzaakt om met 'bevriende' huisartsen en tandartsen te werken, "soms gratis of tegen contante betaling per behandeling", schrijft de Rotterdamse wethouder in een notitie die hij vandaag overhandigde aan minister Asscher.

'Opvangplan'

De problemen ontstaan volgens Norder en Karakus onder meer omdat arbeidsmigranten vaak lange dagen van huis zijn om te werken. De kinderen worden nauwelijks begeleid en zijn niet gewend om met die vrijheid om te gaan. "Veel van deze kinderen en hun ouders zijn totaal niet geïntegreerd", zegt Norder. "Dit vormt echt een probleem van de tweede generatie arbeidsmigranten, vergelijkbaar met die van de Turken en Marokkanen jaren geleden. Ze zijn niet aangehaakt bij de Nederlandse cultuur. Ouders zijn niet betrokken."

Zowel Den Haag als Rotterdam ziet een oplossing in het leren van de taal. Norder gaat daarbij verder dan Karakus: "Arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa die zich permanent in Nederland willen vestigen, zouden na vijf jaar verplicht de Nederlandse taal moeten leren en les krijgen in de normen, waarden en regels die hier gelden. Dat is nu niet verplicht. Veel arbeidsmigranten volgen nu vrijwillig een taalcursus.

Wethouder Karakus wil verder dat er een blauwdruk of "nationaal opvangplan" komt voor de omgang met migranten, zodat niet steeds het wiel hoeft te worden uitgevonden.