Kiest Italië wat Europa wil?

Italië kiest vandaag en morgen een nieuw parlement. Italianen zelf zien het als een strijd tussen de gevestigde orde en de kandidaten die democratische vernieuwing willen. Europa kijkt vooral of er een premier komt die de financiële problemen kan oplossen.

De verkiezingen zijn verdeeld over twee dagen om zo veel mogelijk mensen de kans te geven om te stemmen. De stemlokalen zijn van 07.00 uur tot 22.00 uur open.

Bestuurbaar

De opmerkelijkste kandidaat is de komiek Beppe Grillo. Hij verwijt de politieke elite dat die de Italianen beroofd heeft van hun land. "Er is niets over van de staat. Ik wil weer openbare scholen en goede gezondheidszorg. Ik wil beschermd worden", schreeuwde Grillo op een verkiezingsbijeenkomst.

Grillo krijgt steun van jong en oud en is een belangrijke outsider. Zijn belangrijkste doel is om het land weer bestuurbaar te maken. Iets dat volgens hem nu niet zo is: "een bureaucratie van wetten heeft de democratie vervangen".

De komiek is zo populair dat zelfs oud-premier Berlusconi vond dat hij zich moest verdedigen. Volgens hem mikt Grillo vooral op mensen die geen vertrouwen meer hebben in de politiek. Grillo's boodschap is vals, vindt de oud-premier.

Geld

Silvio Berlusconi doet ook mee aan de verkiezingen, terwijl hij aanvankelijk de politiek de rug toekeerde. Hij probeert stemmen te winnen door de Italianen geld te beloven.

De huizenbelasting van de regering-Monti, nodig om de overheidsfinanciën op orde te krijgen, gaat linea recta terug naar de portemonees van de huiseigenaren.

Minder kleurrijk dan Grillo en Berlusconi maar wel kansrijk is de premierskandidaat van links, Pier Luigi Bersani. Hij wil doorgaan met het hervormen van het land, met de focus op linkse idealen. Bersani benadrukt dat hij de leider wil zijn van een volkspartij.

De broodnodige hervormingen gaan volgens hem lukken door "oprechtheid, de waarheid en samenwerking".

Herkozen

Europa hoopt dat zittend premier Mario Monti wordt herkozen. Monti herstelde het vertrouwen van de Europese leiders en de financiële markten in Italië, maar hij mist het charisma van zijn concurrenten.

Berlusconi noemde Monti donderdag "een professor die beter in zijn studeerkamer kan blijven."

Toch zou een herverkiezing van Monti Europa goed uitkomen. De financiële markten zijn doodsbenauwd dat een andere premier een eind maakt aan het sterker maken van de economie.

Zwakste economie

De Italiaanse economie is de op twee na grootste van de eurozone, maar ook een van de zwakste. Italië is zo groot dat financiële problemen zich als een olievlek kunnen verspreiden over Europa. In Brussel zit niemand te wachten op een tweede 'Griekenland'.

Het probleem is dat geen van de premierskandidaten een meerderheid heeft in de peilingen. Daardoor is de kans groot dat er een zwakke regering komt. Als het parlement verdeeld is, is het ook niet in staat beslissingen te nemen, zo is de verwachting.

Analisten zijn bang dat het land geregeerd gaat worden door slappe compromissen en achterkamertjespolitiek. Dat kan de stabiliteit van de euro ernstig in gevaar brengen.