Voedsel uit 3D-printer komt eraan

Door economieverslaggever Jeroen Schutijser

Gebakjes, koekjes, brood en misschien in de verre toekomst wel vlees: voedsel uit een 3D-printer komt eraan. Onderzoekers bij TNO in Eindhoven zijn razend enthousiast over deze nieuwe methode van voedsel produceren. Tijdens de Food Inspiration Days in het Evoluon zijn vandaag en morgen demonstraties met de foodprinter.

Topkoks, maar ook levensmiddelenproducenten als Unilever, Aviko, Nestlé, Friesland Campina en Douwe Egberts, kijken met veel belangstelling naar deze ontwikkeling.

Geautomatiseerde slagroomspuit

"Printen doen we natuurlijk met inkt op papier. Ook wordt er in de maakindustrie al heel lang driedimensionaal geprint met plastics en metalen. Voedsel printen is nog relatief nieuw", zegt onderzoeker Kjeld van Bommel van TNO.

"Een 3D-printer is eigenlijk een geautomatiseerde slagroomspuit. Daarmee kun je, computergestuurd, bijvoorbeeld schuimpjes spuiten. Via een injectiespuit maak je, in dit geval, met een eiwit-suikermengsel je eigen ontwerp. En deze wandjes zijn zo dun, de vorm is zo complex, dit kun je niet met de hand maken.

Biefstuk uit algen

Behalve dat je complexe ontwerpen kunt maken, zijn er ook andere voordelen. "Het aantal mensen op aarde groeit. We moeten gaan denken aan andere voedingsingrediënten: eiwitten uit algen bijvoorbeeld. Met koeien alleen red je het gewoon niet; dat is ook erg slecht voor het milieu. Voordat een biefstuk op je bord ligt, is er heel veel water en energie gaan inzitten om het te maken. Als je uit algen nou ook een biefstuk kunt maken, is dat beter voor milieu en kun je alle mensen op de wereld voeden. Een andere manier van voedsel produceren, daar gaat het om", aldus Van Bommel.

Trendwatcher op het gebied van voedsel Hans Steenbergen is ook enthousiast. "De ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen. Als je de computers van nu bekijkt en ze vergelijkt met de cassettebandjes van vroeger, dan hebben we het nu over die cassettebandjes. Maar er zijn enorm veel mogelijkheden. Je kunt straks je eigen eten ontwerpen. Als ik nu in de supermarkt loop, koop ik eten dat door anderen is bedacht en verpakt. Straks kan ik met een 3D-foodprinter mijn eten aanpassen op mijn eigen dieet, maar ook op mijn eigen kunstzinnigheid en creativiteit."

Foto van mijn hoofd

Steenbergen geeft een voorbeeld: "Stel: ik heb een verjaardagspartijtje met tien kinderen. Nu ga ik bij de bakker taartjes kopen; straks kan ik die taartjes zelf ontwerpen en maken. Samen met de kinderen. Dat is toch geweldig? Of ik maak een logo van mijn bedrijf, of ik maak een foto van mijn hoofd. En die kan ik dan in 3D uitprinten van chocolade. In eerste instantie zal dat niet zo groot zijn, maar uiteindelijk kan dat in ware grootte. Er zijn geen beperkingen."

Volgens Van Bommel kun je nu al een printer voor chocolade kopen voor ongeveer duizend euro. "Ik denk over een jaar of vijf, als bijvoorbeeld Unilever of Philips zich daar op storten, dat zo'n apparaat misschien een paar honderd euro kost. Leuk voor een chef-kok van een restaurant, of voor consumenten in de keuken, naast de broodbakmachine en het dure koffiezetapparaat. Ik zie dat wel gebeuren."

Lopende band

Bij TNO in Eindhoven staat ook een hele grote 3D-printer voor voeding.

"Deze printer heeft niet één, maar honderd bouwplatformpjes. Een soort lopende band. Met een snelheid van twee meter per seconde vliegen die onder de printkoppen door. Op deze manier kun je enorme slagen maken in de productiesnelheid, zodat het ook voor grote bedrijven interessant wordt."