Schimmige Guineese reispapieren
Door Reinalda Start en Margriet Brandsma
Adama Cissé is een Guineese moeder van twee kinderen (7 en 9 jaar), beiden geboren in Nederland. Ze verblijft sinds 11 jaar in Nederland. Haar asielverzoek is afgewezen. Ze is al door de Immigratie- en Naturalisatiedienst naar de Guineese ambassade in Brussel en Berlijn gestuurd, om te zorgen dat ze reispapieren krijgt. Maar omdat haar kinderen niet in Guinee zijn geboren en de vader van één van de kinderen uit Sierra Leone komt, krijgen de kinderen geen paspoort.
Na een bezoek aan de delegatie uit Guinee verandert haar situatie ineens. Er liggen bij de Dienst Terugkeer en Vertrek reispapieren voor haar klaar, waarop staat dat haar kinderen de Guineese nationaliteit hebben. Nog geen maand later wordt ze vanuit het asielzoekerscentrum in Katwijk op het vliegtuig gezet met haar kinderen.
Tegengehouden
Daar wordt ze tegengehouden, omdat de papieren van haar kinderen niet kloppen. De marechaussee die de uitzetting begeleidt, rapporteert daarover. "Het hoofd van de grenspost bekeek de documenten uitvoerig. Hij kwam hierbij tot de conclusie dat deze niet afgegeven waren door een consulaat of ambassade van Guinee en derhalve niet geldig waren."
Adama en haar kinderen zitten nu in het nieuwe asielzoekerscentrum voor gezinnen in Den Helder in afwachting van een nieuwe poging om hen uit te zetten. Haar advocaat is Frank van Haren, vreemdelingenadvocaat in Amsterdam. Hij heeft het Openbaar Ministerie verzocht onderzoek te doen naar de werkwijze van de Dienst Terugkeer en Vertrek, belast met het heenzenden van afgewezen asielzoekers.
4000 euro per document
De advocaat wil weten wat er waar is van beschuldigingen op het Guineese radiostation Kan Kan dat maandelijks een delegatie naar Nederland komt om asielzoekers aan papieren te helpen.
De delegatie zou 4000 euro per document krijgen dat ze afgeven. Volgens Van Haren horen documenten af te worden gegeven door een ambassade of door het ministerie van Buitenlandse zaken.
Het document van zijn cliënte Adama is afgegeven door mensen die zeggen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Veiligheid te zijn. Een ministerie waarvan het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het ze niet bekend is.
Van Haren wil dat het OM onderzoekt of de Dienst Terugkeer en Vertrek zich eigenlijk niet schuldig maakt aan corruptie en mensenhandel. Het OM gaat dat voorlopig niet doen. Hoofdofficier van justitie Henk Korvinus laat op 21 juni in een reactie aan advocaat Van Haren weten alleen onderzoek te kunnen doen naar ambtsmisdrijven "indien daartoe opdracht is gegeven bij koninklijk besluit of bij besluit van de Tweede Kamer".
Taskforce
Alpha Mammadou Diallo is voorzitter van een organisatie van Guineërs in Nederland. Hij heeft een brief naar de ambassadeur van Guinee in Brussel gestuurd om opheldering te vragen over de delegatie die uit Guinee naar Nederland komt. De ambassade in Brussel laat weten op de hoogte te zijn van het gerucht over de delegatie en vindt dat het ministerie van Justitie in Nederland onderzoek moet doen naar de gang van zaken.
De Dienst Terugkeer en Vertrek bevestigt dat dit jaar vijf keer een delegatie naar Nederland is gekomen. De dienst noemt de delegatie een taskforce, aan wie zo'n veertig vreemdelingen zijn voorgelegd. Dat daar 3000 à 4000 euro per persoon voor is betaald, zou niet waar zijn.
Onkosten
Er wordt 500 euro betaald voor administratief onderzoek, plus 50 euro voor elke vreemdeling die in de Guineese administratie wordt teruggevonden, zegt de dienst. Ook krijgen de leden van de taskforce-delegatie een dagvergoeding om in hun onkosten te voorzien. "Deze bedragen tellen ook doorberekend zeker niet op tot een betaling van 3000 tot 4000 euro per vervangend reisdocument", aldus woordvoerder Frank Wassenaar van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Een aantal leden van de delegatie stond op een zwarte lijst van mensen waarmee Europa heeft afgesproken geen zaken te doen. Daarvan laat de dienst weten dat wordt gehandeld in overeenstemming met de sanctieregeling. "De delegatieleden van een taskforce reizen op een visum naar Nederland. In het algemeen geldt dat er geen visa worden afgegeven aan mensen die op een lijst staan. Maar verder is het aan de Guineese overheid om te bepalen wie de delegatieleden zijn."