Column: fotofinish
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen schrijft politiek verslaggever Xander van der Wulp wekelijks een column, waarin hij de politieke gebeurtenissen van commentaar voorziet en een kijkje geeft achter de schermen.
Natuurlijk willen we in debatten vooral inhoudelijke discussies zien tussen de politici. Aan het begin van het EénVandaag-debat zaten we dan ook wat ongemakkelijk te kijken toen de lijsttrekkers, met ondersteuning van de zaal, "lang zal hij leven" zongen voor de jarige Geert Wilders (49). Het dreigde nog erger te worden. Mark, Geert, Sybrand, Alexander, Diederik en Emile moesten iets grappigs gaan zeggen bij een foto van één van hun tegenstanders op campagne. Vooraf hadden de debaters een leuk onderschrift mogen bedenken. Brommend zat ik al naar de klok te kijken: 'De inhoud, jongens, ga nou naar de inhoud!' Ik kreeg ongelijk de foto's waren het hoogtepunt van de avond.
Plat
Mark Rutte begon. In beeld verscheen een foto van Geert Wilders op de visafslag van Urk. Geert droeg een pet en een soort poncho. 'Wilders op zoek naar de ballen van Thatcher', zei de premier kortaf. Even was het stil. Wilders had een debat eerder met een geslaagde oneliner Rutte, Samsom en Pechtold opzij gezet. 'Margaret Thatcher had meer ballen dan deze drie kerels bij elkaar', zei hij toen. Na de korte, wat pijnlijke stilte werd er in zaal hard gelachen om het onderschrift van Ruttte. Dit was natuurlijk gewoon een grappige comeback. Grappig, maar ook plat. Een beetje zoals de hele VVD-campagne: duizend euro voor iedereen die werkt, het verschil niet zien tussen de PvdA en de SP, op tientallen snelwegen borden met 130 erop onthullen en waarschuwen voor het gevaar van andere partijen.
Tomatenijs
Op een andere foto stond Emile Roemer te likken aan een tomatenijsje. Op vele dorpspleinen deelde hij dat ijs uit, om kiezers te lokken. Nu vond hij kennelijk dat hij er zelf ook wel eentje verdiend had. Emile keek een beetje onnozel, de ogen half dicht. Een grote man met een klein ijsje. Samsom mocht het onderschrift verzorgen. Een maand geleden stond de PvdA in de peilingen nog zo'n 20 zetels achter de SP, nu was Samsom Roemer al voorbij. De inmiddels van zelfvertrouwen blakende Samsom wreef het er nog even subtiel in: 'Emile Roemer heeft zijn belangrijkste ijs al binnen.' Op links is de race beslist, er is er maar één die straks echt eisen kan stellen.
Hoedje
Grappig en veelzeggend die onderschriften. Het toont ook maar weer eens hoe krachtig een foto kan zijn. De lijsttrekkers zijn zich daar voortdurend van bewust. Tijdens de opname van het Jeugdjournaaldebat mocht één fotograaf vrij rondlopen in de studio. Dat leverde schitterend lullige foto's op. Bij de quiz kregen ze na een juist antwoord een feesthoedje. Les 1 in het campagneboek: trek nooit iets aan en zet nooit iets op je hoofd! Wilders was de eerste die een hoedje veroverde, hij zette het zorgvuldig voor zich neer. Snel pakte Rutte het ding af en duwde het op het geblondeerde haar van Wilders. De fotograaf lette op. In een pauze zei Wilders tegen Rutte: 'Ik zweer het je, jongen. Die foto zie je morgen overal. Echt wel, ik hoorde klik.' Wilders wilde het nog terug doen bij Rutte, maar die dook geroutineerd weg.
Staatsman
Een staatsman draagt geen lullig hoedje en al helemaal niet op een foto. Ook Diederik Samsom is deze campagne veel bezig met beeld. Een paar dagen geleden liet de PvdA-leider zich uitgebreid fotograferen toen hij een telefoongesprek voerde met president Hollande van Frankrijk, zijn sociaal-democratische vriend. De fotoregie was perfect. Diederik oogde ontspannen. Hij had een kopje koffie gekregen. Chique pen in de aanslag, iPad binnen handbereik. Premier Samsom, kon u het zich een paar weken terug voorstellen? De foto helpt ons wennen.
Foto van het jaar
Op een andere foto die me deze week is bijgebleven, zien we Rutte en Samsom samen. Samsom wijst op zichzelf en ook Rutte wijst op Samsom. Allebei hebben ze een brede lach op hun gezicht, er was tenslotte een fotograaf in de buurt. Een krant gebruikte het onderschrift: 'Wie wordt de nieuwe premier van Nederland?' Mocht het uiteindelijk Samsom worden, dan moet dit de foto van het jaar worden. Voor ik 'm nomineer toch eerst de verkiezingsuitslag maar eens afwachten: goede kans dat het een fotofinish wordt.