Terugkeer Kuipers van minuut tot minuut
De Nederlandse astronaut is geland op aarde na een verblijf van ruim een half jaar in het ruimtestation ISS. Bekijk de ontwikkelingen rondom de landing.
06:00 uur: André Kuipers keert terug op aarde
Welkom bij dit liveblog over de terugkeer van André Kuipers vanuit het ruimtestation ISS op aarde. Kuipers verbleef ruim een half jaar in de ruimte waar hij wetenschappelijke experimenten deed. Vandaag keert hij terug, u kunt de ontwikkeling rond het vertrek uit het ISS en de landing in Kazachstan hier van minuut tot minuut volgen. Beelden van de terugkeer kunt u zien op Journaal 24.
06:02 uur: Laatste tweet van André uit het ISS
Kuipers twitterde veel vanuit het ISS. Zijn laatste tweet:
Laatste tweet uit ISS: Zo komen we morgen terug flic.kr/p/cizjAfBlij dat zovelen hebben mee genoten.— André Kuipers (@astro_andre) juni 30, 2012
06:07 uur: Foto's
Naast twitteren fotografeerde Kuipers ook veel. Zijn fotoalbum op Flickr:
http://www.flickr.com/photos/astro_andre/
06:08 uur: Dossier Missie André Kuipers
De NOS hield gedurende de hele ruimtereis van Kuipers een uitgebreid dossier bij. U kunt het hier teruglezen, -luisteren en -bekijken.
06:11 uur: Vooruitblik op de terugkeer
Gisteravond blikte de NOS uitgebreid vooruit op de terugkeer van Kuipers met een half uur durend programma.
In het programma werden fragmenten getoond van een uur durende rondleidingsvideo die Kuipers maakte in het ISS. De hele rondleiding:
Een samenvatting:
06:41 uur: Luiken gesloten
Zojuist waren de beelden te zien van het afscheid van de drie vertrekkende astronauten, eerder vannacht. De luiken zijn inmiddels gesloten. Over enkele minuten zal de ontkoppeling plaatsvinden.
Correspondent Geert Groot Koerkamp vertelt bij BNN op Radio 1 dat dit nog niet een heel spannend moment is. "Dat komt straks pas, bij de terugkeer in de dampkring, over een paar uur. Dan wordt de spanning in het luchtverkeersleidingcentrum ook pas voelbaar".
06:47 uur: Sojoez Kuipers losgekoppeld
De Sojoez van André Kuipers is losgekoppeld van het ruimtestation ISS. Hans van der Lande van de ESA vertelt aan Marc Hamer op Radio 1 dat een deel van de motoren straks al wordt afgestoten. Hij draait nog twee rondjes om de aarde voordat hij door de dampkring komt.
06:53 uur: Separation Burn voorbereiding
Op dit moment wordt een speciale manoeuvre uitgevoerd, om de Sojoez voor te bereiden op de separation burn. Dat betekent dat een deel van de motoren straks wordt afgestoten, zodat hij verder afremt richting de aarde. Over ongeveer twee uur en twintig minuten zal hij dan door de dampkring komen.
07:12 uur: Na de landing
Als André Kuipers straks geland is, zal hij worden opgepikt door een speciaal landingsteam. Hij wordt dan uit de Sojoez gedragen in een speciale stoel waar hij voor het eerst de zwaartekracht weer zal voelen. Met stoel en al wordt hij dan in een tent getild waar hij uit zijn ruimtepak wordt geholpen. Daar worden ook meteen een paar medische tests gedaan. Daarna worden de astronauten elk in een eigen helikopter vervoerd naar de basis in de buurt van Karaganda, Kazachstan. Daar zullen ze dan eerst iets te eten krijgen voor ze naar Houston vliegen.
07:18 uur: Laatste blog
Kuipers schreef afgelopen nacht nog zijn laatste blog. Hij zei erg terug te verlangen naar familie, vrienden en frisse lucht, maar toch terug te gaan met gemengde gevoelens. “De ruimte zal ik ontzettend missen. Het heerlijke zweven, het uitzicht, het nuttige werk dat ik aan boord kon doen en de mensen met wie ik al deze ervaringen heb gedeeld.”
http://weblogs.nos.nl/binnenlandredactie/2012/07/01/tot-ziens-op-aarde/
07:20 uur: Dampkring
De Sojoez van Kuipers en zijn mede-astronauten daalt nu steeds verder af richting de aarde. Om 9.19 uur worden de remraketten aangezet zodat de Sojoez capsule voldoende is afgeremd en in de dampkring terecht komt.
De snelheid is op dit moment nog hetzelfde als het ISS, namelijk 28.000 kilometer per uur. De Sojoez verwijdert zich wel van het ISS, met stuurraketten, door in een lagere baan te vliegen.
Volgens Hans van der Lande van de ESA in Noordwijk is het moment dat de Sojoez in de dampkring komt, heel spannend. "Op dit moment zit hij nog veilig in de capsule, met nog een leefgedeelte en een motorblok erop. Als er nog iets verkeerd gaat, kunnen ze nog terugkeren naar het ISS. Maar zodra ze de remraketten in werking hebben gesteld, dan verliezen ze die delen. Dan zitten ze opgesloten in die kleine capsule en die gaat dan in vrije val naar beneden. Het hitteschild begint dan op te branden. Dat is een spectaculair gezicht voor de astronauten. Ze hopen dan dat de laatste laag blijft zitten, totdat ze er doorheen zijn."
Het uitzetten van de remraketten komt heel precies: "Als je die te kort of te lang aan houdt, dan kan je honderden kilometers verderop terecht komen en dan duurt het lang voordat het opvangteam er is".
07:44 uur: Koud glas melk
Charles Bourland, de oud-baas van het NASA-ruimtevoedselprogramma, zegt dat de meeste astronauten bij terugkeer vragen om twee dingen: vers fruit en een koud glas melk. Lees hier waarom die verzoekjes zo populair zijn en andere feitjes over het ruimtevoedsel.
http://nos.nl/artikel/390095-ruimtehap-geen-tubes-en-cubes-meer.html
07:53 uur: Hatch-close
Vannacht hebben André Kuipers, de Rus Oleg Kononenko en de Amerikaan Don Pettit afscheid genomen van hun collega's die achterblijven in het ISS. Daarna zijn ze in de Sojoez gestapt en hebben ze het luik gesloten.
08:50 uur: Ontkoppeling
Om 6.45 van morgen koppelde de Sojoez van Andre Kuipers los van het Internationale Ruimtestation ISS.
08:55 uur: Veel belangstelling in Noordwijk
Terwijl André Kuipers nog in een baan om de aarde vliegt, komen steeds meer familie en belangstellenden binnen in de Space Expo in Noordwijk. Ze volgen daar op een groot scherm de landing. De broer van André, Fred Kuipers is daar ook aanwezig.
De vrouw en kinderen van Kuipers zijn al in Houston, waar hij na de landing meteen naar toe vliegt. Zij volgen de landing daar in het controlecentrum. Daar is ook een astronaut aanwezig, die ervaring heeft met de hele procedure. Eventuele vragen van de familie kan hij direct beantwoorden.
09:08 uur: Extra NOS uitzending op Nederland 1
Straks om 9.30 uur begint op Nederland 1 een extra uitzending over de terugkeer van André Kuipers vanuit de Space Expo in Noordwijk.
Tot die tijd kunt u ook op Journaal 24 de landing volgen.
09:40 uur: Rem-raketten aangezet
De rem-raketten zijn aangezet en André Kuipers nadert de aarde nu steeds verder. Het wachten is nu op het moment dat de capsule door de dampkring komt en in drie delen uiteen valt.
09:49 uur: Landing en scenario's
Philippe Schoonejans van ESA bemande ruimtevaart vertelt over de landingsprocedure. Er wordt op de landingsplaats in de steppe van Kazachstan rekening gehouden met veel scenario's. Er zijn meerdere landingsplaatsen, voor het geval de capsule ergens anders terecht komt. Dat kan vrij nauwkeurig berekend worden op basis van het aantal rondjes om de aarde.
09:55 uur: Capsule door de dampkring
Op dit moment komt de Sojoez-capsule met Kuipers door de dampkring. De drie delen van de capsule zijn uiteen gevallen. Over vier minuten zal de eerste parachute opengaan. De crew voelt nu bijna acht keer de eigen zwaartekracht. Niet het meest prettige moment voor de astronauten.
09:58 uur: Signaal weg
Voorlopig is er geen contact mogelijk met de astronauten, omdat ze door de dampkring komen en het hitteschild in werking is. Zodra het contact weer hersteld is weten we of de reis door de dampkring goed is verlopen.
10:00 uur: Capsule naar Noordwijk?
De Europese ruimtevaart organisatie ESA is nog in overleg met de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos om de capsule van André Kuipers naar de Space Expo in Noordwijk te halen, vertelt Philippe Schoonejans van de ESA bemande ruimtevaart.
De parachute die op dit moment wordt uitgeklapt heeft een oppervlak van 1000 m2.
10:03 uur: Kuipers in beeld
De capsule van Kuipers met parachute is nu te zien vanaf de aarde. Dat wijst erop dat de landing goed verloopt. Ook commandant Kononenko is weer te horen, het contact is hersteld. Over tien minuten raakt André Kuipers de grond.
10:10 uur: Opluchting Moskou
Ook in Moskou is opluchting over het goede verloop tot nu toe. Correspondent Geert Groot Koerkamp is in het commandocentrum: "Het ziet er erg routinematig uit maar al die mensen die hier achter hun scherm met hun eigen taak bezig zijn realiseren zich dat er risico's aan verbonden zijn. De echte ontlading komt als de capsule straks is geland."
10:12 uur: Nog een paar minuten..
Nog enkele minuten voordat de capsule van André Kuipers weer aan de grond is. De raketten worden straks aangezet, zodat hij niet te hard neerkomt.
10:15 uur: Geland!
De capsule is geland. Astronaut André Kuipers is weer terug op aarde. De eerste auto's naderen de capsule. Er wordt geklapt in het vluchtleidingscentrum in Moskou.
10:17 uur: Opluchting in Noordwijk
De broers van André Kuipers en de andere familie is erg opgelucht dat hij zojuist geland is. Fred Kuipers zei zojuist tegen verslaggever Marc Hamer op radio 1 dat hij Kuipers eerst uit de capsule wil zien komen voordat hij er helemaal gerust op is.
10:25 uur: Beelden capsule
De eerste beelden van de capsule laten zien dat hij goed rechtop staat, helemaal zwartgeblakerd. Het wachten is nu op het moment dat Kuipers en zijn collega's uit de capsule komen. Er wordt een trap tegen de capsule geplaatst zodat de astronauten eruit getild kunnen worden.
10:31 uur: Eerste astronaut eruit
Commandant Oleg Kononeko wordt op dit moment uit de capsule getild. Zojuist meldt ESA op twitter:
Als laatste uit de ?#Soyuz? komt @astro_andre. In de ruimte geldt: als eerste erin, als laatste eruit.
10:40 uur: Wachten op André
De commandant van de missie Oleg Kononenko is al een paar minuten uit de capsule. Het wachten is nog op Don Pettit en André Kuipers. Dat lijkt nog even te duren. Kononenko heeft de eerste medische tests ondergaan, hij lijkt in orde.
10:42 uur: Kuipers uit de capsule
André Kuipers wordt op dit moment uit de capsule gehaald, hij lacht.
10:44 uur: Don Pettit ook uit de capsule
Ook de derde astronaut, Don Pettit is uit de capsule. André Kuipers ging toch als tweede. Zowel Kuipers als Pettit is aan te zien dat ze een zware reis achter de rug hebben. Kuipers lacht wel, volgens zijn broers in Noordwijk gaat het daarom zeker goed met hem.
10:47 uur: Bellen
André Kuipers belt met zijn vrouw Helen in Houston. Een vrolijk "Hoi schat" is hoorbaar. De grote glimlach is weer op zijn gezicht te zien en hij beweegt zijn benen. Het is nog onduidelijk of zijn collega Don Pettit ook goed herstelt. Hij zou zijn flauwgevallen.
10:57 uur: Prins feliciteert Kuipers
Prins Willem-Alexander heeft André Kuipers zojuist op twitter gefeliciteerd met zijn behouden terugkomst op aarde:
"@Astro_andre Welkom, veilig terug op aarde. Nederland is trots op u"
11:09 uur: Don Pettit in orde
De ESA in Noordwijk meldt dat het ook goed gaat met NASA astronaut Don Pettit.
11:35 uur: Einde liveblog
André Kuipers wordt nu voorbereid op zijn reis naar Houston waar hij morgen herenigd zal worden met zijn familie.
Daarmee sluiten we dit liveblog af. Vanavond kunt u op 18.10 uur op Nederland 1 naar een samenvatting kijken van de succesvolle ruimtemissie van André Kuipers. Ook op Radio 1 blikken we tijdens de uitzendingen van de Radio 1 Sportzomer terug op de missie.