Rozen taboe in Moederdagboeket

Door redacteur Lambert Teuwissen

Wie voor Moederdag eens een boeket wil geven met meer betekenis dan een ruiker van de benzinepomp, kan te rade gaan bij de Britten uit het Victoriaanse tijdperk. Zij kenden aan elke bloem een bepaalde betekenis toe. Ook voor Moederdag zijn suggesties te bedenken, zegt Mandy Kirkby, schrijver van 'De Victoriaanse taal van bloemen'. "Je kan kiezen voor een traditioneel boeket of iets bizars samenstellen."

"Je kunt bijvoorbeeld bloemen nemen die het moederschap symboliseren", stelt Kirkby voor. "Neem eucalyptus, dat symboliseert bescherming. Daar kun je sleutelbloemen aan toevoegen, dat staat voor de kindertijd. En dan nog een klassieker: mos. Dat betekent voor moederliefde."

"Het wordt wel een beetje een vreemd allegaartje", geeft Kirkby toe. "Soms moet je betekenis over vorm kiezen. Dan moet je een goede bloemist zijn wil je er nog een aardig boeket van maken."

Genoegen nemen

"Een eenvoudig boeket van asters is ook een goede keuze. Dat staat voor geduld, waar moeders veel van moeten hebben. Je kunt er nog hyacinten bij doen, wat voor bestendigheid staat, vooral als ze blauw zijn. Of eenvoudigweg een eustoma, die bloemisten vaak wel hebben, dat is waardering."

Kirkby geeft toe dat het seizoen soms de keuze dicteert. "Bij ons in Groot-Brittannië valt Moederdag in maart. Dan moet je maar genoegen nemen met wat er beschikbaar is. Bij ons krijgen ze daarom vaak lentebloemen, narcissen, wat er maar bloeit."

In de fout

Het is dan wel oppassen dat je niet de verkeerde boodschap overbrengt. "Je kunt echt vreselijk de fout in gaan", lacht Kirkby. "Je moet echt wegblijven bij rozen in een andere kleur dan roze, want die gaan allemaal over romantische liefde. Roze rozen staan voor gratie. Eigenlijk gaat tweederde van de bloementaal over de romantische liefde, dus het is makkelijker om een Valentijnsboeket samen te stellen."

Lavendel is nog zo'n bloem waar moeder niet blij mee hoeft te zijn. Omdat volgens de overlevering er vaak slangen onder de paarse bloemetjes verscholen lagen, betekent het 'wantrouwen'. "Mijn uitgever schrok zich rot toen ze hoorde dat de pioenroos 'kwaadheid' symboliseert. Ze had ze net in haar bruidsboeket gebruikt."

Oorsprong

De taal van de bloemen was in de tweede helft van de 19de eeuw erg geliefd onder de Britse middenklasse. De oorsprong van de betekenissen was zeer divers. "Soms kwam het van Romeinse of Griekse mythen, een ander keer werd iets afgeleid van de bloem zelf. Zo bloeit het kleine viooltje dicht bij de grond, dus ging dat bescheidenheid betekenen. Van bloemen die nieuw werden geïntroduceerd verzonnen de victorianen soms gewoon nieuwe betekenissen."

Kirkby maakt zich geen illusies dat haar boek de taal der bloemen zal doen herleven bij het grote publiek ("We hebben tegenwoordig minder aandacht voor dit soort rituelen"), maar hoopt dat haar lezers gaan nadenken over het onderwerp. "Je gaat op een andere manier naar bloemen kijken. Als je het culturele belang ervan ziet, kijk je er net even anders naar."