Slechts fractie misdrijven opgelost

Door redacteur politie en justitie Ilan Sluis

Wat veel Nederlanders al dachten blijkt te kloppen: slechts een fractie van de zaken die gemeld worden bij de politie leidt uiteindelijk tot onderzoek door de politie, vervolging door het Openbaar Ministerie en tot een straf door de rechter. Dat blijkt uit een rapport (.pdf) van de Algemene Rekenkamer, die onderzoek deed naar de prestaties in de zogenaamde strafrechtketen.

De Rekenkamer noemt het zorgelijk dat van de zaken die afvallen niet kan worden vastgesteld of dat conform de wettelijke regels is. Het gaat alleen al bij de politie om meer dan 500.000 zaken per jaar. Bij het OM en de rechterlijke macht is het eveneens niet altijd duidelijk wat er met een deel van de zaken gebeurt.

Resultaten

In het jaar dat de Algemene Rekenkamer onderzoek deed, werden meer dan een miljoen gewelds- en vermogensdelicten gemeld. Een deel daarvan werd ter plekke afgehandeld of er werd geen aangifte gedaan. De politie hield daardoor bijna 800.000 zaken over. Sommige zaken werden geseponeerd (circa 25.000), anderen bleven zonder verdachte (circa 125.000), sommige werden afgedaan met een reprimande (circa 4.500).

Maar meer dan 500.000 zaken belandden uiteindelijk niet bij het Openbaar Ministerie, terwijl van een groot deel van de zaken niet te zeggen is of dit terecht of onterecht is gebeurd. Informatie daarover ontbreekt simpelweg. Dat is ook het geval bij zaken die het Openbaar Ministerie wel van de politie krijgt, maar in eerste instantie terugstuurt voor meer informatie. Het is in een groot deel van de gevallen onduidelijk wat er verder met deze zaken gebeurt.

Informatievoorziening

Over hoeveel zaken uiteindelijk bij justitie belanden, zijn de partijen het niet eens. De politie zegt dat het er zo'n 60.000 zijn, Justitie noemt er 95.000. In ongeveer 50.000 zaken leidt dat uiteindelijk tot een veroordeling van de rechter.

Volgens de Algemene Rekenkamer moet minister Opstelten van Veiligheid en Justitie maatregelen nemen om de informatievoorziening over het verloop van alle zaken te verbeteren. Ook moeten er maatregelen genomen worden om politie, justitie en rechterlijke macht beter met elkaar samen te laten werken. Zo moet de effectiviteit van de strafrechtketen worden verbeterd.

Opstelten onderschrijft de conclusies van de Algemene Rekenkamer. Hij noemt bijvoorbeeld de vorming van de Nationale Politie als een initiatief tot verbetering. Verdere grote toezeggingen doet hij niet.