Vertrek Cohen van minuut tot minuut

Job Cohen stapt op als fractieleider van de PvdA. Hij stapte twee jaar geleden over naar de landelijke politiek. In maart zal tijdens een partijcongres een ledenraadpleging wordt gehouden om de fractie te adviseren wie hem moet opvolgen. Lees de ontwikkelingen, reacties en toelichtingen terug van minuut tot minuut.

18.51 uur: Afsluiting liveblog

Omdat de verwachting is dat er niet veel ontwikkelingen of reacties meer zullen volgen vanavond, sluiten we dit liveblog af. Tot slot nog een gesprek met politiek verslaggever Dominique van der Heyde uit het zesuurjournaal.

18.31 uur: Reactie Jolande Sap

Een interview met Jolande Sap van GroenLinks over Job Cohen.

18.29 uur: Overzicht carriere in de landelijke politiek

Een overzicht van de carriere van Job Cohen in de landelijke politiek in anderhalve minuut.

18.16 uur: Van Hulten: geen draagvlak meer

Michiel van Hulten was ten tijde van Wouter Bos anderhalf jaar fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer. Hij reageerde op het vertrek van Job Cohen in het NOS Radio 1 Journaal. Volgens hem had Cohen in de gaten dat hij geen draagvlak meer had.

17.51 uur: Wilco Boom over opvolging

Zoals eerder al gemeld worden voor de opvolging van Job Cohen als fractieleider van de PvdA de namen van Diederik Samsom en Martijn van Dam genoemd. Politiek verslaggever Wilco Boom legt uit.

17.49 uur: Interview met Spekman

Partijvoorzitter Hans Spekman legt uit hoe de nieuwe partijvoorzitter wordt gekozen in een gesprek met politiek verslaggever Dominique van der Heyde.

17.38 uur: Slob: eerlijk verhaal van Cohen

Arie Slob, fractievoorzitter van de ChristenUnie, vindt dat Job Cohen een eerlijk verhaal heeft gehouden als toelichting op zijn vertrek. Hij zei dat in een interview met het NOS Radio 1 Journaal.

17.26 uur: Thieme: verlies plezierige collega

Fractievoorzitter Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren:

"We verliezen met Job Cohen een zeer gewaardeerde en plezierige collega. Ik wens hem alle goeds toe voor de toekomst."

17.17 uur: Van der Laan: het raakt me

Burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA) van Amsterdam:

"Ik vind het verdrietig voor Job. Het raakt me dat een man die zo deugt, het in Den Haag niet heeft gered.

17.04 uur: Kijk de persconferentie van Cohen terug

16.59 uur: De Jager: Heel jammer voor hem

Minister Jan Kees de Jager van Financiën:

"Het is allereerst een persoonlijk drama voor Cohen. Ik vind het heel jammer voor hem. Ik ken hem goed en ik heb ook met hem te maken gehad. Ik kon ook altijd goed met hem opschieten en ik wens hem dan ook alle sterkte toe.''

16.55 uur: Bos: Verdrietig voor Job

Oud-PvdA-leider Wouter Bos laat in een reactie weten:

"Ik vind het verdrietig voor Job en een verlies voor de partij."

16.52 uur: Persconferentie terugluisteren

De persconferentie van Job Cohen in audio. Video volgt.

16.51 uur: Applaus voor Cohen

Politiek verslaggever Ron Fresen kreeg de vraag van wie het applaus voor Cohen kwam. Hij antwoordt:

"Bij deze persconferentie zitten ook veel medewerkers van het partijbureau en de fractie van de PvdA. Die klapten."

16.50 uur: Spekman: leider moet in Tweede Kamer zitten

Spekman zegt dat de politiek leider van de PvdA in de Tweede Kamerfractie moet zitten. "Anders kun je niet functioneren." Zelfs is hij niet van plan daarvoor terug te keren in de Kamer. "Ik ben geen jojo."

16.49 uur: Spekman dacht niet over aftreden

Op de vraag of hijzelf nadacht over aftreden, antwoordt Spekman dat hij daar "helemaal niet zelfs" over heeft nagedacht. "Ik ben zeer vastberaden."

16.48 uur: Half maart ledenraadpleging

Half maart zal er een speciaal congres met een ledenraadpleging zijn, die een zwaarwegend advies aan de fractie zal geven, zei Spekman.

16.46 uur: Spekman: verschrikkelijk voor Job, fractie en partij

Na afloop van de vragen aan Job Cohen heeft partijvoorzitter Hans Spekman een korte toelichting gegeven. Hij zei:

"Het is verschrikkelijk voor Job, de fractie en de partij."

16.44 uur: 'Nog niet nagedacht over toekomst'

Cohen weet nog niet wat hij nu gaat doen. "Ik heb daar nog geen seconde over nagedacht."

16.42 uur: 'Uiterste best gedaan'

Op de vraag of hij na de verkiezingen in een verkeerde rol kwam (fractievoorzitter en niet premier), antwoordt Cohen: "Oppositieleider is een ander werkelijkheid dan ik kende." Hij zei zijn 'uiterste best' te hebben gedaan, maar niet geslaagd te zijn voldoende in die rol te groeien.

16.41 uur: 'Verhaal PvdA moeilijker over te brengen'

"Het genuanceerde verhaal van de PvdA is moeilijker om over te brengen", zei Cohen tijdens de vragenrode. "Aan het verhaal zelf heb ik nooit getwijfeld."

16.37 uur: 'Aftreden niet doorTrouw-interview'

Volgens Cohen was het niet het Trouw-interview en de daaruit ontstane commotie die aftreden noodzakelijk maakte. "Dat was een van de dingen die er waren, maar daar ging het uiteindelijk niet om", zei Cohen. Het gebrek aan steun van de fractie noemde hij 'niet interessant'. "Het gaat om de vraag of ik erin slaag perspectief te bieden in datgene wat ik belangrijk vind goed te laten lopen."

16.34 uur: 'Onvoldoende geslaagd

Job Cohen heeft tijdens de persconferentie een uitgebreide toelichting gegeven op zijn vertrek. Hij zei ondermeer:

"Partijen bijeen brengen in plaats van polarisatie. Daar gaat het om. Terugkijkend daarnaar ben ik daar onvoldoende in geslaagd. Het gaat me aan het hart zoveel mensen teleur te stellen omdat ik de hoge, soms de veel te hoge verwachtingen niet heb kunnen waarmaken. Maar het gaat uiteindelijk niet om mij."

16.30 uur: Twee jaar kritiek op Cohen

Een overzicht van de carriere van Job Cohen in de landelijke politiek.

16.29 uur: Van Haersma Buma: tragisch dat het nu zo eindigt

Sybrand van Haersma Buma, CDA-fractievoorzitter heeft bij het ANP gereageerd:

"Het CDA heeft met respect kennisgenomen van het besluit van Job Cohen om te stoppen als fractievoorzitter van de PvdA. Job Cohen heeft op een integere manier na zijn burgemeesterschap de PvdA geleid. Voor hem persoonlijk is het tragisch dat het nu zo eindigt.'

16.28 uur: Persconferentie live te volgen

De persconferentie van Job Cohen is nu live te zien op Nederland 1 en Politiek 24 en te beluisteren op Radio 1.

16.24 uur: Ook internationale aandacht

Ook in het buitenland is er aandacht voor het aftreden van de leider van de grootste oppositiepartij. Persbureau Associated Press (AP) beschrijft Job Cohen als de man die bekendheid verworf als burgemeester van Amsterdam. Volgens het persbureau heeft hij de stad door een periode van ethnische spanningen geleid, nadat filmmaker Theo van Gogh werd vermoord in 2004. Hij wordt ook genoemd als de man die wereldwijd het eerste homohuwelijk sloot in 2001. Volgens AP is een groot gedeelte van de achterban van de PvdA overgelopen naar de SP.

16.10 uur: Asscher: heel verdrietig

Lodewijk Asscher, PvdA-wethouder in Amsterdam, wordt veel genoemd als toekomstig PvdA-leider. Hij reageert via Twitter op het vertrek van Cohen:

"Heel verdrietig dat het Job niet gelukt is te doen waarvoor hij naar Den Haag kwam: met PvdA succesvol strijden voor fatsoenlijker Nederland."

16.01 uur: Gesprek met Marleen Barth

Een kort gesprek met Marleen Barth, de fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer, waarin ze reageert op het opstappen van Cohen.

16.00 uur: Waarom stapt Cohen op?

Ron Fresen legt uit wat de aanleiding is voor het vertrek van Cohen uit de Tweede Kamer.

15.54 uur: Van der Staaij: verlies integer politicus:

Kees van der Staaij, fractievoorzitter van de SGP, twittert:

"Politiek Den Haag verliest met vertrek Cohen integer politicus!"

15.52 uur: Pechtold: ik prijs hem

D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold reageert vanuit Tunesië, waar hij op werk bezoek is, op het vertrek van Cohen:

"Voor Job Cohen is zijn vertrek in de eerste plaats een grote persoonlijke teleurstelling. Ik heb Job leren kennen als een integer politicus. Ik prijs in hem dat hij er steeds aan vasthield het politieke debat waardig en respectvol te voeren. Ik wens hem het allerbeste voor de toekomst."

15.51 uur: Slob: met respect kennisgenomen

Arie Slob, fractievoorzitter van de ChristenUnie, zegt tegenover het ANP:

"Hoewel ik de precieze beweegredenen nog niet ken, kan ik niet anders dan met respect kennisnemen van het besluit van Job Cohen. Grote waardering heb ik voor de wijze waarop hij eerlijk, rustig en realistisch politiek wenste te bedrijven. Ik wens hem alle goeds."

15.49 uur: Overzicht eerste reacties

Ron Fresen vat de eerste reacties van politici samen:

15.46 uur: Sap: zeer gewaardeerde collega

GroenLinks-leider Jolande Sap twittert:

"Ik heb Job Cohen leren kennen als plezierig mens en altijd prettig samengewerkt. Zeer gewaardeerde collega. Ik heb respect voor zijn besluit en voor zijn inzet voor een mooier en socialer Nederland. Nederlandse politiek zal altijd behoefte houden aan mensen die kunnen binden. Het is jammer dat hij zich genoodzaakt voelt te stoppen."

15.44 uur: Rutte: grote waardering

Minister-president Rutte heeft Cohen direct na de aankondiging van het vertrek gebeld en bedankt voor de goede contacten over een reeks van jaren. Hij laat weten:

"Over politieke grenzen heen was het contact altijd goed. Ik heb grote waardering voor de integere en respectvolle wijze waarop Job Cohen vanuit zijn idealen de publieke zaak heeft gediend. Persoonlijk wens ik hem alle goeds voor de toekomst."

15.42 uur: Roemer: dramatisch

SP-fractievoorzitter Emile Roemer heeft ook gereageerd. Hij laat weten:

"Dramatisch voor een sociaal en menselijk politicus. We hebben veel samengewerkt voor een beter Nederland. Wens hem veel succes toe in de toekomst en hoop op voortzetting van de samenwerking tussen de PvdA, de SP en iedereen die voor een sociaal Nederland wil strijden."

15.35 uur: Jonge Socialisten: tussenfiguur als nieuwe leider

Rick Jonker, voorzitter van de Jonge Socialisten, reageert:

"Ik zie absoluut geen enkele mogelijkheid dat iemand uit de huidige fractie een waardige opvolger zou zijn voor Job Cohen. We vinden het doodzonde dat hij weggaat en het komt door gekonkel in de fractie."

De Jonge Socialisten willen nu een tussenfiguur als nieuwe leider en daarnaast leiderschapsverkiezingen voorafgaand aan de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen.

15.34 uur: Extra vergaderingen PvdA

Het fractiebestuur van de PvdA houdt om 17.30 uur een extra vergadering in Amsterdam. Vanavond komt ook het partijbestuur bijeen. Om 10.30 uur is er morgen een extra fractievergadering.

15.31 uur: Geen reactie Spekman

PvdA-voorzitter Hans Spekman wil nog niet reageren op het vertrek van Cohen. Hij wacht tot na de persconferentie.

15.28 uur: Blok: alle goeds in verdere loopbaan

Stef Blok, fractievoorzitter VVD:

"Ik wens Job Cohen alle goeds toe in zijn verdere loopbaan. De opvolging zie ik als een interne kwestie van de PvdA."

15.21 uur: Wilders: geen inhoudelijk reactie

PVV-leider Geert Wilders wil niet inhoudelijk reageren op het vertrek van Cohen. Hij laat weten:

"Ik heb kennisgenomen van vertrek van Job Cohen als fractievoorzitter PvdA. Het is een interne PvdA-kwestie waar ik niet inhoudelijk op reageer. Ik wens hem overigens persoonlijk het beste toe."

15.19 uur: Wetenschapper in de politiek

Lees een kort portret van Cohen met een overzicht van zijn politieke loopbaan.

15.18 uur: Berman: ontzettend jammer

Reactie van PvdA-europarlementariër Thijs Berman:

"Ik heb professioneel en persoonlijk buitengewoon goed gewerkt met Job Cohen, bijvoorbeeld als het ging over de eurocrisis, en vind het zonde dat hij niet verder gaat. Ontzettend jammer dat hij nu stopt."

15.14 uur: Extra NOS Journaal

Kijk hieronder het extra NOS Journaal terug van direct na de bekendmaking:

15.12 uur: Van Hulten: moedig besluit

Oud-PvdA-partijvoorzitter Michiel van Hulten noemt het een moedig besluit:

"Omdat het veel van je vraagt om toe te geven dat je niet geschikt bent. Dit maakt het mogelijk nu snel een andere leider te kiezen die de strijd met het kabinet aan kan."

15.11 uur: Rouvoet: buitengewoon spijtig

Andre Rouvoet, voormalige fractieleider van de ChristUnie, noemt het op Twitter buitengewoon spijtig dat Cohen zijn functie neerlegt:

"Omdat Job Cohen één van de van steeds schaarser wordende politici is bij wie het meer om de inhoud dan om de verpakking gaat."

15.01 uur: Barth: tragisch dat het zo is gegaan

PvdA-fractievoorzitter Marleen Barth in de Eerste Kamer noemt het tragisch dat het zo gegaan is:

"Job Cohen is één van de meest integere mensen die ik ken en dat hij tot dit besluit heeft moeten komen, zegt veel over het politieke klimaat en de cultuur op dit moment in Nederland."

14.56 uur: Persconferentie om 16.30 uur

De persconferentie van Job Cohen is om 16.30 uur live te zien op Nederland 1 en Politiek 24 en te beluisteren op Radio 1.

14.55 uur: Van Dam en Samsom mogelijke opvolgers

Als mogelijke opvolgers van Cohen worden in Den Haag fractieleden Martijn van Dam en Diederik Samsom genoemd.

14.53 uur: 'Cohen aanvankelijk bejubeld'

Politiek verslaggever Wilco Boom gaf op Radio 1 een eerste uitleg bij het vertrek van Cohen:

14.49 uur: 'Ik verlaat de Kamer'

In een persbericht heeft Cohen een eerste verklaring gegeven:

"Bijna twee jaar geleden heb ik de overstap naar de landelijke politiek gemaakt omdat ik vanuit die positie wilde bijdragen aan een fatsoenlijke samenleving, waarin zoveel mogelijk mensen - ongeacht hun afkomst of achtergrond - tot hun recht komen. Ik moet helaas vaststellen dat ik er onvoldoende in ben geslaagd om in de politieke en media werkelijkheid van 'Den Haag' de weg naar deze fatsoenlijke samenleving geloofwaardig over het voetlicht te brengen. De sociaal-democratie kan en wil richting geven aan een noodzakelijke hervorming van de samenleving. Een hervorming die ons in staat stelt perspectief te bieden voor de toekomst. Mensen perspectief bieden, zeker in deze crisistijd, dat is de taak van de PvdA. En wanneer je als politieke leider daaraan onvoldoende effectief kunt bijdragen, behoor je terug te treden. Daarom treed ik vandaag terug als voorzitter van de Tweede Kamerfractie en verlaat ik de Kamer."

14.34 uur: Cohen weg als fractieleider PvdA

Job Cohen stapt op als fractieleider van de PvdA. Dat is bevestigd in Den Haag. Om 16.30 uur geeft Cohen een persconferentie.