Big Brother neemt plaats op achterbank

Door verslaggever Louis Dekker

Binnenkort rijden er in Nederland 300 auto's waarvan alle 'verkeersgedragingen' worden geregistreerd. Die auto's zijn voorzien van een kastje dat informatie naar een centrale computer stuurt. Die computer 'ziet' alles: de snelheid, de locatie, of de deuren zijn gesloten, of er geremd wordt, wat het toerental is en of de mistlichten aan zijn. De 300 auto's die de proef ondergaan zijn van de Wegenwacht en van het Eindhovense taxibedrijf Cibatax.

Op afstand worden de boordcomputer en het 'motormanagement' van de auto's uitgelezen. De technologie moet ervoor zorgen dat auto's live-info over de wegsituatie (glad, mistig, gat in de weg) door kunnen geven aan instanties als Rijkswaterstaat en de ANWB. Uiteindelijk moet dat onder meer leiden tot nauwkeurigere verkeersinformatie en minder onveilige situaties.

Zo ingebouwd

Concreet: op een dag als vandaag (met winterse neerslag en grote problemen in de ochtendspits) zou de informatie voor de wegbeheerders, hulpdiensten en automobilisten een stuk nauwkeuriger en gedetailleerder kunnen. Als auto's dankzij slipsensoren aan de centrale computer doorgeven dat het plaatselijk glad is, weet een gemeente meteen waar de strooiwagens naartoe moeten. Ter plaatse kunnen automobilisten dan waarschuwingen op maat krijgen.

Het klinkt als toekomstmuziek, maar de technologie is allesbehalve futuristisch. "Het kastje is geschikt voor bestaande auto's en kan zo worden ingebouwd", zegt Ronald de Beyer die verantwoordelijk is voor de 300 kastjes.

Nederland autoland

De proef ging vanmiddag van start op de Automotive Campus in Helmond. Op het voormalige Volvo Car-terrein wemelt het van de nieuwe initatieven sinds een twintigtal bedrijven zich er focust op innovatie in de auto-industrie en grensverleggende onderzoeken. Bedrijfsleven en wetenschap slaan er de handen ineen om Nederland als autoland op de kaart te zetten. Denk dan niet aan het fabriceren van auto'sl; het draait in Helmond om speerpunten als 'Smart Mobility' en ontwikkeling van 'Powertrains', inclusief elektrische aandrijfsystemen. In een sneeuwwitte Prius maakte de NOS vandaag de eerste kilometers van het zogenoemde 'SMART In-car'-project. Op een groot scherm kon ik haarfijn zien wat collega Theo Verbruggen allemaal met de Toyota uitspookte. Ik weet nu dat hij z'n airco niet gebruikt en dat zijn rechtervoet af en toe een tikje te zwaar is.

Aantasting privacy?

Voor Theo en mij is deze Big Brother-ervaring een eenmalige aantasting van onze privacy. 300 wegenwachters en taxi-chauffeurs moeten ermee leren leven. De chauffeurs van Cibatax zien de bui nog niet hangen. "Ze hebben al wel gehoord dat er iets aan zit te komen. We gaan ze later vandaag echt informeren", zegt wagenparkbeheerder Marco van de Ven. Het Eindhovense taxibedrijf doet mee aan de proef omdat 'data' over het reilen en zeilen van hun 150 taxi's en chauffeurs van onschatbare waarde zijn. "We kunnen onder meer zien of een auto een storing heeft en of chauffeurs zich aan de regels houden. Bij aanrijdingen of andere incidenten kan dat bruikbare informatie opleveren voor verzekeraars", zegt van de Ven. Van de Ven beseft dat taxichauffeurs het project kunnen zien als een aanval op hun privacy. "Ik begrijp dat heel goed. De directie rijdt als het ware met hen mee. Ik wil daar wel bij aantekenen dat wij natuurlijk niet ons hele wagenpark permanent in de gaten kunnen houden. Dat zou met 150 auto's ook geen doen zijn. Wij gaan alleen iets met de informatie doen als daar een goede aanleiding voor is."