Studieschuld geeft moeilijkheden bij hypotheek

Lenen bij de overheid. Het is "gunstig, veilig en flexibel". Dat staat letterlijk in de Beleidsnotitie Studiefinanciering, waarin de plannen van het kabinet staan voor de studiefinanciering waarover de Tweede Kamer binnenkort beslist.

Voor studenten is de drempel dan ook laag om te lenen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), de oude IB-Groep. Een lening kun je 'snel en makkelijk' regelen, staat op de website van DUO en het levert geen BKR-registratie op. Maar wat veel studenten niet weten, is dat zo'n 'makkelijke' lening wel degelijk consequenties heeft. Het wordt voor starters met een studieschuld steeds lastiger om een hypotheek te krijgen.

Steeds meer

Op dit moment leent ongeveer de helft van alle studenten gemiddeld zo'n 400 euro per maand. En dit worden er elk jaar steeds meer. Klopten er in 2004 nog 40.000 studenten bij de overheid aan voor een lening, in 2011 waren dit er al 80.000.

Op dit moment zijn zo'n half miljoen Nederlanders bezig hun studieschuld af te betalen. De gemiddelde schuld verdubbelde bijna in 7 jaar tijd: van bijna 8.000 tot 14.657 euro. Maatregelen als de langstudeerboete en het omzetten van de studiebeurs in de masterfase naar een sociaal leenstelsel, zullen de schuld alleen maar opdrijven.

't Echte leven

Maar, aan het einde van de studietijd begint het echte leven. En dan komen ook de echte problemen. Hypotheekverstrekkers zijn streng geworden en willen nu ook weten wat je studieschuld is. "Er is altijd gevraagd of er nog extra schulden zijn", zegt een woordvoerder van de Hypotheker. "Maar wat wij het afgelopen jaar zien is dat de studieschuld zwaarder wordt meegeteld. En dat is vooral voor starters een probleem."

Regels

De regels voor hypotheekverstrekkers zijn dit jaar strenger geworden. Hypotheken mogen nog maar voor de helft aflossingsvrij zijn en er mag maximaal 106 procent van de waarde van het huis geleend worden. Daarnaast zijn de 'explain' regels strenger. 'Explain' is de ruimte die een hypotheekvertrekker heeft om 'uit te leggen' waarom iemand toch een hypotheek krijgt. "In het verleden was een studieschuld niet zo'n probleem, omdat een hoogopgeleid persoon toch wel een goede baan zou kunnen vinden, was dan de uitleg", volgens de Hypotheker. "Dat is nu strenger geworden. Alles waar een randje aan zit, kan een probleem opleveren."

In 2007 heeft de AFM de duimschroeven al aangedraaid als het gaat om de 'zorgplicht' die hypotheekverstrekkers hebben. Dat in combinatie met de bankencrisis, heeft de boel een stuk strenger gemaakt.

Onwetend

Afgestudeerden schrikken als je zegt dat een studieschuld meetelt bij de beoordeling van een hypotheek. Uit onderzoek van het NIBUD blijkt dat studenten vaak maar met 1 ding bezig zijn: hoe kan ik nu zo lekker mogelijk leven. Over consequenties voor later zijn ze niet bezig. Dat komt volgens het NIBUD ook omdat de overheid slechte voorlichting geeft.

Liegen

Exacte cijfers zijn er niet, maar het is aannemelijk dat veel mensen met een studieschuld die schuld uiteindelijk maar verzwijgen. Er is immers geen BKR-registratie. Maar volgens hypotheekjurist Jerry Kleisen is dat niet slim. "Het kan wel degelijk een probleem zijn voor de rechter als blijkt dat je een schuld verzwegen hebt."

Door: Arno