Bouterse een jaar aan de macht
Door Wereldomroep-correspondent Harmen Boerboom
Een jaar geleden werd Desi Bouterse beëdigd als president van Suriname. Er heerste veel scepsis over de toekomst van het land onder leiding van een veroordeelde drugsmokkelaar, couppleger en hoofdverdachte in een moordproces.
De economie zou instorten, corruptie zou hoogtij vieren en het land zou in internationaal isolement terechtkomen, dachten critici. De werkelijkheid lijkt een jaar na dato anders.
Toen in de vroege ochtend van 26 mei 2010 Suriname nog op één oor lag, was het de Nederlandse minister Maxime Verhagen van Buitenlandse Zaken die als eerste zijn reactie gaf op de uitslag van de verkiezingen van de dag ervoor. "Bouterse is slechts welkom in Nederland om er zijn gevangenisstraf uit te zitten", zei hij.
De bitse reactie, die ook door de medewerkers op de Nederlandse ambassade in Paramaribo niet met vreugde werd ontvangen, zette de toon voor de kille politieke verhoudingen tussen beide landen. "De eerste tekenen van het isolement waarin Suriname terecht zou komen", zo vreesden tegenstanders van Bouterse.
Hartelijk en gelijkwaardig
Een jaar later blijkt het met dat isolement erg mee te vallen. Bouterse wordt op internationale fora hartelijk en gelijkwaardig ontvangen. Vooral met Venezuela en Cuba onderhoudt hij warme contacten. Met Venezuela werd al kort na het aantreden van Bouterse een samenwerkingscontract getekend op het gebied van rijst- en woningbouw en de levering van kunstmest en olie aan Suriname. Met Cuba wordt samengewerkt op medisch en landbouwkundig gebied.
De Amerikanen zien de band met de linkse dictaturen in de regio niet als een probleem. "Suriname respecteert democratische waarden als mensenrechten en persvrijheid", zegt de Amerikaanse ambassadeur John Nay tegenover de Wereldomroep. "Daarnaast heeft president Bouterse bewezen ook met een land als Brazilië nauwe relaties te willen onderhouden."
Drugsbestrijding
Nay is vol lof over de snelheid waarmee Bouterse de zaken aanpakt. De vrees die, gezien Bouterses verleden, bij sommigen heerst over het heropleven van de drugshandel, deelt Nay niet. "De Verenigde Staten werken ook bij de drugsbestrijding samen met de Surinaamse autoriteiten. Wij zien een adequate aanpak die niet onderdoet voor die van eerdere regeringen", aldus de ambassadeur.
Zijn Franse collega Joël Godeau onderschrijft de slagvaardigheid van de nieuwe regering. Suriname heeft na de verkilde relatie met Nederland Frankrijk gekozen als brug naar Europa, en in Parijs een ambassade geopend. Het land deelt een grens van 500 kilometer met Frans Guyana. "De keuze voor ons land als gateway ligt dus voor de hand", vindt de Franse diplomaat. Hij voorziet voor Suriname ruime exportmogelijkheden voor agrarische producten, mits die voldoen aan Europese regels.
Logge ministeries
Bouterses slagvaardigheid is mede toe te schrijven aan zijn wijze van regeren. Hij heeft naast de vaak logge ministeries commissies ingesteld, die zijn beleid moeten uitvoeren. Er zijn commissies voor onder meer de herstructurering van de volksgezondheid en het onderwijs. Ook is er een commissie die de ooit zo bloeiende rijstsector nieuw leven moet inblazen.
In alle commissies zitten Surinaamse vakdeskundigen die onafhankelijk van hun politieke kleur worden benoemd. De korte lijnen met de president worden gewaarborgd door de altijd aanwezige vertrouweling van Bouterse. Zo leidt een oud-lijfwacht van Bouterse de ordening van de goudsector en een oud-militair zwaait de scepter over de 'rijstcommissie'.
'Sluipende presidentscoup'
Niet iedereen juicht deze manier van regeren toe. Oppositiepartij DA'91 spreekt van uitholling van de ministeries en van het parlement. "Bouterse trekt steeds meer macht naar zich toe, ten koste van de democratische instituties als ministeries, terwijl hij zich onttrekt aan democratische verantwoording en controle. We kunnen spreken van een sluipende presidentscoup van het Chávez-model", aldus de partij.
Aanhangers van Bouterse schamperen over de beschuldigingen. "DA'91 heeft in een regering gezeten die niets gedaan heeft", zegt een jonge vrouw in een bar naast het kantoor van Bouterses partij. "Ze zijn nu afgestraft en in de oppositie terechtgekomen en zeggen dit uit jaloezie."
Zure vruchten
Intussen plukt met name Bouterses sociaal zwakkere achterban de zure vruchten van het harde macro-economische beleid. De devaluatie van de Surinaamse dollar is toegejuicht door internationale organisaties zoals het IMF. Maar door de maatregelen zijn de prijzen in een jaar tijd met 20 procent gestegen. De brandstofprijzen zijn bijna verdubbeld.
De dame in het barretje neemt nog een hap van haar broodje zoutvlees. "Het leven is hard, maar we moeten nog even geduld hebben. Ze zijn pas een jaar bezig."