Vijf vragen over motorclubs
Afgelopen weekend lieten de Hells Angels zich massaal zien in het centrum van Amsterdam. En tientallen leden van Satudarah werden aangehouden in de hoofdstad. Vijf vragen over motorclubs in Nederland.
Hoe zijn ze ontstaan?
Al zolang er motorfietsen worden gebouwd, zoeken motorrijders elkaar op. Midden jaren 30 ontstond de eerste motorclub in de Verenigde Staten. Na de tweede wereldoorlog ontstonden er meer. Teruggekeerde soldaten zochten elkaar op en motoren boden de uitlaatklep die ze zochten.
Eind jaren 40 werd de reputatie van de clubs gevestigd: In het stadje Hollister, in het noorden van Californië, lopen feesten van motorrijders uit op rellen, waarbij de politie machteloos is. Verschillende motorclubs beschouwen zichzelf als outlaws, one-percenters. Die term verwijst naar de uitspraak dat 99 procent van de motorrijders zich aan de wet houdt.
Hoe zijn ze in Nederland terechtgekomen?
In Nederland ontstond na de oorlog onvrede onder jongeren. Die vochten zich vrij van hun ouders, kochten brommers, rebelleerden. Zo ontstonden de nozems. Sommigen reden op een Puch of Tomos, in Amsterdam ontstond de Kreidler Ploeg Oost. Die noemde zich vanaf begin jaren 70 Hells Angels, naar voorbeeld van de Amerikaanse motorclub uit San Bernardino.
In 1978 worden de Nederlandse Angels officieel erkend. Er vormen zich dan meer clubs in Nederland, die zich verwant voelen met de outlaw-motorclubs. Ze hebben namen als Rogues, Demons, Confederates, Veterans, Satudarah, Black Sheep en Animals.
Hoe zie je of een club een outlaw-motorclub is of een groepje gewone motorliefhebbers?
Heel herkenbaar zijn de colors, de emblemen op de rug van jas of vest. Bij outlaw-motorclubs bestaan ze uit drie delen: eerst de naam van de club, daaronder een logo en onderaan een deel met de thuisplaats van de club. Er staat ook 'mc' bij, wat motorcycle club betekent.
Niet-outlaw clubs rijden ook wel met emblemen op de rug, maar die bestaan dan uit één of twee delen. Outlaw motorclubs tooien zich ook met 'One-percent' patches. Gewone motorclubs proberen weg te blijven van conflicten tussen de outlaw-clubs. Verschillende motorevenementen zijn de laatste maanden afgeblazen uit vrees voor een treffen.
Hoe is de link met criminaliteit ontstaan?
Outlaw-clubs hebben van nature niet veel op met orde en gezag. Het zware jongens-imago komt van pas, bijvoorbeeld bij de beveiliging van concerten of bordelen. De clubs worden ook in verband gebracht met georganiseerde criminaliteit, bijvoorbeeld door connecties met Klaas Bruinsma, Sam Klepper en Willem Holleeder.
Maar het zijn telkens leden van de clubs die in verband gebracht worden met criminaliteit, niet de clubs zelf. Het Nederlandse Openbaar Ministerie probeerde verschillende clubs te verbieden, maar in rechtszaken in 2007 oordeelde de rechter dat de Hells Angels en de Nomads geen criminele organisaties zijn.
Als criminele leden worden aangepakt, waar is de politie dan nog bang voor?
De vrees is nu dat een internationale machtsstrijd tussen de Hells Angels en de Bandidos naar Nederland komt. Tot nu toe zijn de Hells Angels de enige club in Nederland die onderdeel zijn van een internationale groep clubs. Maar hun grote internationale concurrenten, de Bandidos, proberen via Satudarah in Nederland voet aan de grond te krijgen. In onder meer Scandinavië en Duitsland is de machtsstrijd bijzonder gewelddadig verlopen.