Talkshow met Mozes? Bijbelgenootschap en EO hacken de Bijbel met AI

• Bauke Haanstra

Kunstmatige intelligentie en de Bijbel, een combinatie waar je misschien niet zo snel aan denkt. Toch zetten het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG) en de EO er vol op in. Vandaag en morgen organiseren zij een 'Bijbel hackathon', een programmeermarathon waarbij vijftig knappe koppen nadenken over hoe ze kunstmatige intelligentie kunnen gebruiken om het verhaal van de Bijbel toegankelijker te maken.

Jaap Groen, hoofd digitale zaken bij het NBG, kijkt erg uit naar het evenement. "Het is onze missie om de Bijbel dichter bij de mensen te brengen en met kunstmatige intelligentie worden we daar misschien wel beter in." Het is voor het eerst dat zo'n hack-marathon rondom AI en de Bijbel georganiseerd wordt in Nederland.

Volgens Groen is het belangrijk om aan dit soort technieken te denken in tijden dat de kerk minder populair wordt. "De ontkerkelijking en secularisering maar ook de ontlezing waren aanleiding voor ons om te kijken hoe we onze missie beter uit kunnen voeren. We willen dit met de christelijke community samen ontdekken."

Het NBG en de EO verwachten vandaag te starten met zo'n dertig tot vijftig deelnemers. Daar zitten zowel mensen met een theologische achtergrond als mensen met een achtergrond in de ICT of kunstmatige intelligentie tussen.

Een van de deelnemers is David Bikker, masterstudent Kunstmatige Intelligentie aan de Universiteit van Amsterdam en zelf christen. "Ik vind het mooi dat het NBG en de EO zo laten zien dat ze bij willen blijven en willen innoveren."

Jezus-chatbots

Door zijn studie ziet Bikker ook een aantal risico's bij het toepassen van kunstmatige intelligentie: "Het probleem met bijvoorbeeld ChatGPT is dat dat programma 'hallucineert', dat betekent dat ChatGPT er soms zaken zelf bij bedenkt en niet alles uit echte bronnen haalt."

Volgens de masterstudent is dat belangrijk om in de gaten te houden tijdens de hackathon: "Er zijn al een paar Jezus-chatbots in de omloop op het internet, daar sta ik niet achter. Mensen vertrouwen die bots te veel, ik vind het gevaarlijk als ze de output klakkeloos overnemen."

Tijdens de hackathon is dat dan ook waar Bikker het meest op gaat letten. "Ik denk dat dit evenement een hele mooie kans is om het gesprek over dat soort risico's met elkaar te voeren."

Het NBG en de EO experimenteren zelf al langer met kunstmatige intelligentie. "We hebben bijvoorbeeld een chatbot waarbij bezoekers van onze site vragen kunnen stellen aan de Bijbel. Maar we experimenteren ook met een virtuele talkshow met Bijbelfiguren", legt Groen uit. Daar komen bijvoorbeeld Mozes of koning David langs om hun verhaal te vertellen.

Die chatbot van het NBG en de EO is al best populair. "We zien dat meer mensen onze website bezoeken, de chatbot wordt tussen de twee- en drieduizend keer per maand gebruikt. In de gespreksverslagen kunnen we lezen dat daar ook meer jonge mensen tussen zitten dan we normaal op onze website zien."

Om de risico's te beperken hebben de organisatoren de eigen programma's al aan strenge regels onderworpen, vertelt Groen. "Aan de chatbot mag je alles vragen, maar we hebben er voor gezorgd dat hij alleen antwoord geeft op basis van de Bijbel of bronnen van onze eigen website. Zo zorgen we ervoor dat de antwoorden zoveel mogelijk gebaseerd zijn op betrouwbare informatie." Alle programma's bevinden zich nu nog expliciet in een experimentele fase.

De organisatoren zien ook duidelijk de negatieve kanten van kunstmatige intelligentie, maar hopen met hun hackathon juist de positieve elementen te gebruiken. Groen: "We zien dat kunstmatige intelligentie de wereld gaat veranderen en het wordt nu al ingezet voor meer polarisatie en nepnieuws. Wij hopen er zo ook een beetje liefde mee te kunnen verspreiden." Het NBG en de EO werken daarnaast samen aan richtlijnen voor het gebruik van kunstmatige intelligentie.

Bijbellab

De resultaten van de hackathon worden niet gelijk volledig in de markt gezet. "Als er mooie programma's uit komen, zetten we ze eerst in onze eigen 'Bijbellab'-omgeving, als experiment", legt Groen uit.

De hackathon begint vanavond en loopt morgen tegen het begin van de avond af. Zaterdag om 16.00 uur presenteren de deelnemers hun plannen. Bikker: "Ik heb nog geen idee wat ik ga maken, maar ik ben wel heel benieuwd hoe het er straks uit gaat zien."