Pools defensiebudget naar 5 procent, ‘alleen nog maar het modernste wapentuig’

• 

  Christiaan Paauwe

  correspondent Midden- en Oost-Europa

Polen investeert komend jaar nog meer in de krijgsmacht. Waar het land in 2024 4 procent van het bbp reserveerde voor Defensie (twee keer de norm die NAVO-landen hebben afgesproken als minimum), gaat Polen in 2025 naar bijna 5 procent.

Nederland presenteerde deze week voor Haagse begrippen grote plannen voor de Nederlandse krijgsmacht. Maar de investeringen van Polen zijn van een andere orde.

Onlangs bestelde Warschau voor de krijgsmacht bijna 100 Apache- gevechtshelikopters. Eerder besloot Warschau al 400 Amerikaanse Himars-raketsystemen en 1000 Zuid-Koreaanse tanks aan te schaffen. De bestellijst van Polen liegt er niet om: ze willen de komende jaren het grootste landleger van Europa optuigen.

Militaire beurs

Dat is deze week duidelijk zichtbaar op de jaarlijkse militaire beurs in het Poolse stadje Kielce - na die van Parijs en Londen de grootste van Europa. Amerikaanse wapenproducenten zoals Boeing (de producent van de Apache) zijn goed vertegenwoordigd. Maar ook de Poolse wapenindustrie wil meeliften op de grote investeringen van de regering in Defensie.

Zoals het Poolse bedrijf Pitradwar, dat dit jaar met een nieuw luchtafweersysteem naar de beurs is gekomen. Het kanon achterop de grote vrachtwagen steekt pontificaal boven de zaal uit en draait rond. Bezoekers kunnen het wapen met een joystick naast het voertuig besturen.

Het systeem is de afgelopen jaren ontworpen met het oog op die grote Poolse investeringen. "We hebben al vergelijkbare luchtverdediging geleverd voor de marine", zegt een vertegenwoordiger van het bedrijf. "Nu hopen we het wapen op wielen ook aan het leger te kunnen leveren."

Afkijken bij Oekraïne

Daarbij wordt vooral gekeken naar wat op het slagveld in Oekraïne gebeurt om vast te stellen wat voor wapens bij een mogelijk conflict in de toekomst nodig zijn. Met de aanhoudende luchtaanvallen op Oekraïne en de snelle ontwikkeling van drones is duidelijk dat moderne luchtafweer belangrijk is, en dit kanon kan zowel ingezet worden tegen vliegtuigen als drones.

Wapenverkoper Michal Rumin heeft met de Poolse wapenproducent PGZ net een contract getekend met de grensdienst van Polen voor het leveren van nieuwe gepantserde trucks. Eentje staat naast het podium opgesteld. Dat Polen het grootste landleger van Europa wil optuigen, zie je volgens hem terug op de beurs.

"Ik kom hier al 20 jaar", vertelt Rumin tussen de vele telefoontjes vandaag door. "Je ziet nu eigenlijk alleen nog maar het meest moderne wapentuig van de 21ste eeuw. Het maakt mij trots op het Poolse leger dat onze spullen zo high-tech worden."

De beurs is natuurlijk bedoeld om wapens te verkopen, zegt Rumin, maar ook om met de gebruikers in contact te komen - de militairen. "Het is belangrijk om van hen te horen wat ze nodig hebben en hoe we de wapens kunnen verbeteren", zegt Rumin.

Herleefd patriottisme

De 24-jarige Radek - student en reservist in het Poolse leger - is zo'n gebruiker. Hij bestudeert de nieuwe gepantserde truck die zojuist is verkocht aan de Poolse grensdienst. "Het fijne van deze beurs is dat je de tijd hebt om nieuwe wapens te leren kennen', zegt hij. "Voor mij is het vooral belangrijk om geweren, vesten en andere dingen te zien die ik in de toekomst misschien ga gebruiken. Ook is het interessant om het zwaardere geschut te kunnen bekijken."

Zeker sinds de grootschalige Russische invasie van Oekraïne ziet hij een herleefd patriottisme bij leeftijdsgenoten die zich melden bij het leger. Zoals hij als reservist, of ze zijn in dienst gegaan. "Niet alleen om het land te verdedigen hoor", nuanceert Radek. "Ook vanwege het avontuur en omdat het financieel een goed alternatief is in plaats van gewoon werk."

Wat verderop laat een Poolse militair een drone met een grote gouden kop erop zien aan bezoekers. Het is een kamikaze-drone, licht de verkoper toe, en het is een Pools product. Bestellingen moeten nog binnenkomen en het is in eerste instantie bedoeld voor het Poolse leger. Maar ook internationaal proberen ze de drone te verkopen: in Frankrijk, in het Verenigd Koninkrijk én in Oekraïne.