Windmolens in Zeewolde schakelen uit bij naderende zeearend

Een aantal grote windmolens in het Windpark Zeewolde is voorzien van camera's die op ongeveer 1100 meter afstand kunnen zien of er een zeearend aankomt. Gebeurt dat, dan worden de wieken automatisch tot stilstand gebracht om te voorkomen dat de vogel wordt geraakt.

Het systeem met de slimme camera's is deze week in gebruik genomen, meldt Omroep Flevoland.

Windpark Zeewolde is met 83 molens het grootste van Nederland. Het gaat om nieuwe, enorme molens die in een aantal gevallen een hoogte van 220 meter hebben.

Al tijdens de bouw vorig jaar kondigde directeur Sjoerd Sieburgh Sjoerdsma van het windpark aan dat hij de zeearend wilde beschermen tegen aanvaringen met 'zijn' windturbines. "Samen hebben we het park gebouwd en samen zorgen we goed voor het gebied", zei hij toen. "De zeearend is daar een onderdeel van én een prachtige vogel. Zijn veiligheid in ons projectgebied gaat ons dan ook aan het hart."

Spanwijdte tot 2,5 meter

De imposante zeearend is de grootste arend van Europa. Hij kan tot zo'n 90 cm groot worden. Zijn spanwijdte kan oplopen tot 2,5 meter.

Het gaat goed met de zeearend in Nederland: vorig jaar waren er 28 nesten waarin tientallen jongen werden geboren. Maar de vogel loopt wel risico's door windmolens. Op 31 januari 2022 vloog een gezenderde zeearend met de naam Spike zich te pletter op een rotor van een turbine vlak bij de snelweg A6 in Flevoland. Het dier werd door de Werkgroep Zeearend Nederland dood aangetroffen op een akker naast de windmolen.

Samen met die werkgroep heeft het windpark in Zeewolde nu het cameradetectiesysteem ontwikkeld. Het gaat om acht slimme camera's die op elke windmolen aan de randen van het park is aangebracht. De camera's kunnen vanaf elke hoek bekijken of er een vogel aan komt vliegen en beoordelen dan met herkenningssoftware of het om een (gezenderde) zeearend gaat. Is dat het geval, dan worden één of meer molens stilgezet.

Veel zichtbaarder

"Het volledig tot stilstand brengen in die korte tijd zal niet lukken, maar de wieken gaan wel een stuk langzamer en zijn dus veel zichtbaarder voor de vogel", stelt Sieburgh Sjoerdsma. "De kans dat hij ertegenaan vliegt, is zo een stuk kleiner dan als de wieken op volledige snelheid zijn."

Het systeem werkt volautomatisch. Als de camera's detecteren dat de zeearend wegvliegt en zich niet meer binnen een cirkel van 300 meter rond de molens bevindt, gaan de wieken weer draaien.

Fikse investering

Sieburgh Sjoerdsma sprak eerder van een "investering van enkele miljoenen euro's". Over de kosten wil hij nu verder niets zeggen. "Het is een fikse investering, die voor een deel trouwens zit in het stilzetten van de molens. Ook dat kost geld", stelt de directeur van het windpark.

Windpark Zeewolde is het tweede windmolenpark in Nederland dat met een cameradetectiesysteem werkt om de zeearend te beschermen. Het particuliere Windpark Krammer in Zeeland heeft in 2022 op kleinere schaal een soortgelijk systeem geïnstalleerd.