Einde WO II in Nederlands-Indië herdacht: 'Blijf verhalen onthouden en doorvertellen'
Bij het Indisch Monument in Den Haag is vanavond stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden. Bij de Nationale Herdenking werden alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van voormalig Nederlands-Indië herdacht.
De oorlog eindigde 79 jaar geleden met de aankondiging van de Japanse capitulatie. Tijdens de herdenking spraken slachtoffers en nabestaanden. Zo'n 2 miljoen mensen in Nederland hebben wortels in wat toen Nederlands-Indië heette. Onder grote belangstelling legde onder anderen premier Schoof een krans.
Bekijk hier beelden van de herdenking:
De herdenkingstoespraak werd gehouden door schrijfster Yvonne Keuls (92), samen met haar kleindochter Babiche. Keuls vertelde het verhaal van haar schoonvader Aat, die in 1943 met zo'n duizend andere krijgsgevangenen door Japan op transport werd gesteld om dwangarbeid te verrichten op het eiland Seram.
Keuls beschreef onder meer hoe haar schoonvader getuige was van de executie van mannen die hadden geprobeerd te ontsnappen. "De groep werd eerst afgeranseld en toen ze op de grond lagen, werden ze met bajonetten vermoord."
Yvonne Keuls en kleindochter Babiche hielden samen de herdenkingstoespraak:
Babiche stelde dat het belangrijk is om dit soort verhalen te onthouden. "Ik wil weten wat mijn voorouders is overkomen", zei ze. "We moeten die verhalen onthouden en doorvertellen opdat het niet weer zal gebeuren."
Wieteke van Dort
Bij de herdenking was ook aandacht voor de in Nederlands-Indië geboren Wieteke van Dort. De actrice en zangeres overleed vorige maand. Ruben Annink, die Indische wortels heeft, zong het nummer Liedje van verlangen dat Van Dort ten gehore bracht als haar typetje Tante Lien.
Van Dort las twee jaar geleden bij de herdenking een gedicht van Willem Wilmink voor. Thom de Graaf, voorzitter van de stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945, sprak vanavond kort over Van Dort in zijn toespraak.
Voorafgaand aan de herdenking was in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de toneelvoorstelling Troost te zien. Daarin doet een vrouw onderzoek naar het verleden en komt ze erachter dat haar moeder op het laatste moment kon voorkomen dat zij door de Japanse bezetters werd gedwongen tot prostitutie. Tijdens de oorlog werden onder anderen duizenden inwoners van toenmalig Nederlands-Indië door Japanse soldaten gebruikt als seksslavin.
Van Jakarta tot Almere
Eerder op de dag waren er al herdenkingen op andere plekken in Nederland en in Indonesië. In Rotterdam was er naast de herdenking bij het Indiëmonument, waar burgemeester Aboutaleb sprak, ook een cultureel festival waarop de Indische, Molukse en Indonesische cultuur werden gevierd. Verder waren er herdenkingen in onder meer de Indonesische hoofdstad Jakarta, Heerlen, Oostburg, Hilversum, Almere, Apeldoorn en Enschede.
Op meerdere plekken is vandaag stilgestaan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië: