Lhbti-radioprogramma De Roze Golf stopt na 42 jaar: 'Met zwaar gemoed'

Na 42 jaar komt er een einde aan De Roze Golf, het journalistieke publieke programma over lhbti'ers. Het radioprogramma begon in 1982 op een piratenzender en vond niet veel later een plek bij de regionale omroep Oost. Sinds januari vorig jaar ging het programma verder als podcast, dit weekend komt de laatste aflevering online.

"Het is jammer dat het stopt. Er is niks anders op dit vlak in Nederland", zegt de 65-jarige Jan-Erik Plettenburg, die het programma 25 jaar presenteerde. Het programma stopt, omdat Jan-Erik stopt. "Ik word een dagje ouder en heb geen idee wat er leeft onder de jeugd. En na 25 jaar is het mooi geweest."

Ook Zo

De Roze Golf was een reactie op het beëindigen van het VPRO-radioprogramma Ook Zo. Daarin werd homoseksualiteit besproken op de landelijke radio. Harrie Oude Hampsink, een van de oprichters van De Roze Golf, luisterde veel naar Ook Zo. "We hebben ons er destijds aan kunnen optrekken en hebben het als een gemis ervaren dat het er niet meer was." En dus besloten ze om zelf zo'n programma te maken.

Ruim vier decennia later valt het doek. Plettenburg heeft nog gezocht naar een nieuwe lichting vrijwilligers, maar dat is niet gelukt. Ook lukte het niet om financiering te vinden, zodat er betaalde krachten op gezet konden worden. En dus stopt het. Met zwaar gemoed, want de verhalen moeten nog altijd worden verteld, vindt Plettenburg.

Onrecht in azc's

Hij ziet nog veel onrecht en discriminatie van lhbti'ers in Nederland en daarbuiten. Zo sprak hij voor zijn programma meerdere keren met asielzoekers die gevlucht zijn vanwege hun geaardheid. "Dan komen ze in Nederland in een azc waar ook homofobe asielzoekers zitten. En ze worden geconfronteerd met een IND die niet gelooft dat ze homo zijn, maar hoe bewijs je dat?"

Zo maakte Plettenburg dit jaar nog een item over een asielzoeker uit Oeganda. "Ze had in Oeganda een kledingzaak met een vriendin. Dat was natuurlijk haar geliefde. Haar man kwam erachter en vervolgens werd ze vernederd, mishandeld en met de dood bedreigd. Ze is gevlucht en haar drie kinderen heeft ze sindsdien niet meer gezien."

Waar ze in eigen land voor haar eigen veiligheid een gesloten boek was, moest ze in Nederland haar hele levensverhaal bij de IND op tafel leggen. "Kun je je voorstellen hoe dat voelt als je dan niet wordt geloofd."

Coming out op politiebureau

De Roze Golf stelde niet alleen misstanden aan de kaak, maar bood ook ruimte aan mensen die hun persoonlijke verhalen deelden, zegt Oude Hampsink. "Zo hadden we een keer het verhaal van een jongen die zijn coming out beleefde op het politiebureau."

De jongen was opgepakt, omdat hij in de boekhandel een wat pikanter blaadje niet durfde af te rekenen. "Hij nam het onder de jas mee, maar werd betrapt. Op het politiebureau werden zijn ouders er natuurlijk bij gehaald en vervolgens moest hij vertellen waarom hij het blad had gestolen. En toen kwam het hoge woord eruit."

Oude Hampsink zegt dat er veel reacties binnenkwamen, ook negatieve. "In het begin op Radio Oost kregen we ook reacties van mensen die vonden dat zo'n programma niet kon. Dan wisten we zeker dat ons programma nodig was."

Archief naar Beeld en Geluid

Het hele Roze Golf-archief gaat naar het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Dat zijn dozen vol cd's, presentatieteksten en cassettebandjes, inclusief de eerste uitzending, die nu nog op de zolder van Jan-Erik Plettenburg liggen. "Het ligt daar beter dan bij mij op zolder."