Turken boos om plannen straathonden af te maken: 'Blijf van onze honden af'
Twee keer per dag gaat Mine Vural langs alle honden in haar wijk in Istanbul om ze te voorzien van eten en schoon drinkwater. Vaak krijgt ze restjes vlees van de slager in haar straat of zakjes eten van andere buurtbewoners. Als onderdeel van een kleine groep buurtbewoners houdt ze alle straathonden nauwlettend in de gaten.
"We houden bij welke honden nog moeten worden gesteriliseerd, en ieder jaar zorgen we ervoor dat ze hun vaccinaties krijgen tegen hondsdolheid", zegt ze terwijl ze met haar handen door de zwarte vacht van een van haar lievelingshonden strijkt.
Maar het Turkse parlement heeft ingestemd met een nieuwe wet die moet voorkomen dat honden op straat rondzwerven. Dierenliefhebbers vrezen voor het lot van miljoenen honden. Al weken demonstreren ze in grote steden.
"Ze doen niemand kwaad. Ze zijn onze vrienden, onze buren, we leven met ze samen", zegt Vural. "Vrijheid is heel belangrijk voor deze honden. We verzorgen ze, zonder ze hun vrijheid te ontnemen."
Drinkbakken bij de winkel
In Istanbul zijn er in de meeste wijken mensen zoals Vural die zich bekommeren om de honden. De dieren kunnen daarnaast terecht bij slagers en supermarkten die aan het eind van de dag eten voor ze neerleggen. Veel winkels hebben bij de deur drinkbakken staan voor katten en honden. Eigenaren laten de dieren in de hete zomer geregeld binnen, zodat ze bij de airconditioning wat verkoeling krijgen.
Er was dus meteen controverse toen het wetsvoorstel twee maanden geleden naar de media lekte. Het plan was alle straathonden te vangen en op te sluiten in asiels. Daar zouden ze binnen een maand moeten worden geadopteerd en anders een spuitje krijgen.
Toen Vural hoorde van de nieuwe wet, was ze resoluut: "Dat laten we mooi niet gebeuren in onze wijk".
Door de grote ophef, emotionele reacties en protest is het wetsvoorstel meerdere keren aangepast. Nog steeds moeten alle honden van straat verdwijnen, maar nu mogen alleen agressieve of zieke dieren worden gedood. Gemeenten hebben tot 2028 om voldoende opvangplekken te creëren.
Zaterdag demonstreerden in Istanbul een paar duizend mensen tegen de wet, sommigen met hun hond. "Ik kan me de stad niet voorstellen zonder honden", zegt een van hen. "Ze horen bij onze cultuur. Ze zijn er altijd geweest. Dit plan is kwaadaardig."
Een andere demonstrant is geschminkt als een hond. "Ik ben hier omdat ik niet in een land wil leven waar honden worden gedood. Blijf van onze honden af."
Tegenstanders van de wet vrezen dat het opsluiten van miljoenen honden alsnog zal leiden tot het massaal doden van de dieren, omdat er niet genoeg opvangplekken zijn. Op protestborden staat daarom onder meer: 'Stop de massamoord'.
4 miljoen straathonden
In Turkije leven naar schatting 4 miljoen honden vrij op straat. Met name in grote steden, maar ook op het platteland. Net als zwerfkatten zijn de honden geliefd onder de bevolking. In de tuinen bij de Hagia Sophia en de Blauwe Moskee liggen altijd dezelfde honden in de zon te slapen. Ze horen bij het straatbeeld.
Maar de populatie is de afgelopen jaren flink gegroeid en op sommige plekken veroorzaken ze problemen. Mensen zijn aangevallen en er gebeurden auto-ongelukken. Die incidenten zijn de afgelopen maanden uitvergroot in Turkse pro-regeringsmedia. Video's van honden die kinderen aanvallen gingen viraal.
"We hebben een straathondenprobleem", zei president Erdogan eerder in het parlement. "Ze vallen kinderen, ouderen en andere dieren aan. We zullen onze straten veiliger maken met deze wet."
Hondenvriendin Mine Vural ontkent niet dat er problemen zijn. "Dat komt doordat ze niet worden verzorgd, of worden opgejaagd door mensen. Maar ze opsluiten of doden? Dat is een inhumane oplossing."
Boeten voor laksheid gemeenten
De vorige wet beschermde straathonden juist. De gemeente moest straathonden vangen, steriliseren, vaccineren en terugbrengen naar waar ze gevonden zijn. In de praktijk gebeurt dit te weinig, zegt Ozlem Gurel van de federatie voor dierenrechten. "Wij hebben jarenlang geroepen dat er meer moet gebeuren. Gemeenten hebben hun werk niet gedaan en daarvoor krijgen de honden nu een doodsvonnis."
De gemeente Istanbul, waar de oppositie aan de macht is, heeft al gezegd niet mee te werken aan het van straat halen van de honden. In de nieuwe wet staat ook dat burgemeesters die zich niet houden aan de regels een gevangenisstraf kunnen krijgen.
Bij het busstation in Kadikoy kiepert buschauffeur Ugur een bak eten in het gras, voor de snuit van een hond die hij Sultan noemt. "We lunchen vandaag met gegrilde kip", lacht hij. "We zorgen al zes jaar voor Sultan met een groepje chauffeurs. Ze is als onze dochter. Als ze komen om haar mee te nemen, laten we dat niet gebeuren."
