Kandidaat-minister Beljaarts over bankroet: 'Zit hier met schoon geweten'

"Het is over het algemeen een storm in een glas water." Met die woorden reageert kandidaat-minister van Economische Zaken Dirk Beljaarts op de berichten over zijn rol in het faillissement van KHN Rekenwerk, een bedrijf waar hij bestuurder was. "Mij treft geen blaam", zei de beoogd PVV-bewindsman in de hoorzitting in de Tweede Kamer.

Rekenwerk was onderdeel van de lobbyorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN), waar Beljaarts tot voor kort directeur was. Door het bankroet raakten veel horecaondernemers gedupeerd. De curator doet op dit moment nog onderzoek naar de gang van zaken.

Beljaarts betoogde tijdens de hoorzitting dat er volgens hem geen sprake is van persoonlijke aansprakelijkheid. Tot januari vorig jaar was hij naar eigen zeggen 'bestuurder op afstand' van Rekenwerk, en bemoeide hij zich niet met de bv.

Rekening mee gehouden

Toen hij wel actief werd, was hij juist degene die de onregelmatigheden ontdekte en ermee aan de slag ging, vertelde hij. Uiteindelijk ging het bedrijf wel failliet.

"Ik zit hier met een schoon geweten", zei Beljaarts. "Niet voor niets is er aangifte gedaan tegen de andere bestuurder, en niet tegen mij." Hij had er al rekening mee gehouden dat deze kwestie aangesneden zou worden als hij kandidaat werd. Er diep op ingaan wilde hij niet, om de curator die onderzoek doet niet voor de voeten te lopen.

Toch hielden veel Kamerleden vragen over het faillissement en de rol van de beoogd minister. Kamerlid Zeedijk van coalitiegenoot NSC wees erop dat al in 2020 uit de jaarcijfers duidelijk was dat Rekenwerk fors verlies leed. "Ook als bestuurder op afstand moet u gezien hebben dat die cijfers vreemd waren."

NSC: duidelijkheid voor 2 juli

Oppositiepartijen GroenLinks-PvdA, D66, Denk en Volt vroegen zich af of Beljaarts de verantwoordelijkheid voor het bankroet wel kan afschuiven. "Uw handtekening staat onder die jaarcijfers", zei Kamerlid Thijssen van GroenLinks-PvdA. "Wat is een bestuurder op afstand? Ik ken maar twee soorten besturen: wel besturen of niet besturen", meende El Abassi (Denk).

Ook zijn er zorgen dat uit het onderzoek van de curator uiteindelijk blijkt dat Beljaarts toch blaam treft. NSC wil graag dat daar duidelijkheid over komt, voordat het nieuwe kabinet op 2 juli beëdigd wordt. Beljaarts zelf kon geen duidelijkheid geven of hij wel of geen onderwerp van onderzoek is, maar heeft er alle vertrouwen in dat de curator hem vrij zal pleiten.

Leden ontevreden?

Ook het artikel in de Volkskrant van vandaag dat Beljaarts onder druk van de leden van KHN in maart aftrad, klopt volgens hem niet. Hij erkende wel dat er onder de leden verschillend gedacht werd over zijn optreden, maar dat komt in elke organisatie voor.

Volgens Beljaarts vinden die geluiden hun oorsprong in de coronatijd, toen veel horecaondernemers in de problemen kwamen. "De lijn van de vereniging lag in het midden, maar sommigen wilden een wat strenger optreden tegen de maatregelen en anderen juist wat rustiger."

Maar het bestuur is altijd achter hem als directeur blijven staan, betoogde Beljaarts. Dat hij toch zijn afscheid aankondigde was omdat hij na de 'tropenjaren' in de coronaperiode toe was aan iets anders.

Na Beljaarts kwam Sophie Hermans (VVD), de beoogd minister van Klimaat en Groene Groei langs. Oppositie-Kamerleden wilden van haar vooral weten hoe ze de klimaatdoelen wil gaan halen, terwijl sommige beoogde PVV-collega's van haar niet geloven dat de klimaatverandering door de mens wordt veroorzaakt.

"De kern blijft: we hebben afspraken gemaakt in het hoofdlijnenakkoord en daar gaan we ons aan houden", zei Hermans daarop. Dat geldt volgens haar dus ook voor de kandidaat-ministers Madlener en Faber (beiden PVV) die eerder openlijk twijfelden aan het nut van klimaatbeleid.

Net als aan Hermans werd aan haar partijgenoot en beoogd justitieminister David van Weel gevraagd wat hij vindt van de zogeheten 'omvolkingstheorie' die door sommige PVV'ers wordt onderschreven.

Beide VVD'ers namen afstand van die theorie, die stelt dat er een vooropgezet plan is om de witte bevolking van Europa te vervangen door mensen van buiten het werelddeel. Ze beloofden dat ze in het kabinet een "buitengewoon lage tolerantie" zullen hebben als collega's toch uitspraken in die richting doen.

Beoogd PVV-bewindslieden Faber en Klever vinden de omvolkingstheorie helemaal niet racistisch, zeiden ze eerder. Ingrid Coenradie, die namens de partij van Wilders staatssecretaris wordt op Justitie, werd er ook over aan de tand gevoeld door de Kamer.

Ondanks aandringen nam ze geen afstand van de uitspraken van haar geestverwanten. "Ik ben niet rechtsextremistisch", antwoordde ze. "Ik ga geen uitspraken van anderen recenseren. En ik sta achter het hoofdlijnenakkoord." In dat akkoord zijn afspraken opgenomen over de rechtsstatelijkheid.

Coenradies beoogd collega op het ministerie, Teun Struycken (NSC, Rechtsbescherming), noemde desgevraagd de omvolkingstheorie een "verwerpelijke complottheorie", die kan leiden tot geweld.