Organisaties slaan alarm: 'Gezondheidsramp in de maak'
Nederlanders leven korter in goede gezondheid, hebben vaker chronische aandoeningen en 40 procent van de jongeren beweegt te weinig. Om daar verandering in te brengen moet gezondheid het uitgangspunt worden van al het overheidsbeleid, zeggen 22 gezondheidsfondsen. Een manifest met die strekking wordt vandaag aangeboden aan demissionair minister Dijkstra voor Medische Zorg.
Volgens de organisaties is "een gezondheidsramp" in de maak en kan die ook de Nederlandse welvaart aantasten. Ongezondheid kost de samenleving veel geld, schrijven ze, en vergroot personeelstekorten. "Deze ontwikkeling stopt niet vanzelf."
Onder de fondsen die zich achter het manifest scharen zijn KWF, de Hersenstichting en het Diabetes Fonds.
Verslavende werking
Volgens het manifest leven mensen met lagere inkomens acht jaar korter dan mensen met hoge inkomens. Ook zouden ze maar liefst 24 jaar korter in goede gezondheid leven. De organisaties wijzen erop dat een ongezonde leefstijl nog altijd makkelijker en goedkoper is dan gezond leven.
"De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat het te wijten is aan vier grote industrieën. Zij hebben een verdienmodel dat de gezondheidsproblemen creëert", zegt hoogleraar Gezondheidseconomie Jochen Mierau in het NOS Radio 1 Journaal. Hij gaf advies aan de organisaties. Volgens Mierau zijn de tabaks-, alcohol-, bewerkt voedsel- en fossiele brandstofindustrie de schuldige.
Hij noemt roken als voorbeeld. "Er is geen reden om te roken, toch zien we in Nederland dat het aantal rokers langzaam weer aan het stijgen is. We hadden tabaksreclame en de verkoop ingeperkt, maar daar is vervolgens omheen gewerkt en terug ingevoerd met de introductie van vapen."
Daarnaast zorgen voedselproducenten volgens Mierau ervoor dat ongezond eten verslavend is. "Producten worden zo gemaakt dat wij er een verlangen naar krijgen. Het lijkt uit onszelf te komen, maar het wordt heel bewust ontwikkeld zodat we er een verslavend gevoel aan krijgen."
Volgens Mierau moet Nederland het gezondheidsprobleem nu echt serieus gaan nemen. "In de grondwet staat dat de overheid maatregelen moet treffen om de volksgezondheid te beschermen", zegt hij. Ook zou het volgens hem goed zijn als er gezondheidsdoelen worden geformuleerd en daar beleid op wordt gemaakt, net zoals dat met begrotingsdoelen gebeurt.
Ook zouden bedrijven als supermarkten hier aandacht aan moeten besteden, zegt Mierau. "Ziekmakende producten moeten niet aangeprezen worden. Daarnaast moeten de maatschappelijke kosten meegenomen worden in de prijs van die producten."
Gezondheidstop
Komend jaar willen de 22 samenwerkende gezondheidsfondsen een 'gezondheidstop' organiseren. Overheid, bedrijfsleven, maar ook wetenschap, zorg- en patiëntenorganisaties moeten daar concrete afspraken maken over de bevordering van de gezondheid van Nederlanders. Voorzitter Hans Schirmbeck zegt dat de fondsen niet alleen aandacht willen voor hun zorgen, "maar tegelijkertijd in actie willen komen en het voortouw willen nemen".