Iran laat Zweedse EU-diplomaat vrij, ruil voor bij massa-executie betrokken Iraniër
Zweden heeft de Iraanse Hamid Nouri vrijgelaten in ruil voor de Zweedse EU-diplomaat Floderus en een andere Zweedse man. Nouri zat in Zweden een levenslange gevangenisstraf uit voor zijn betrokkenheid bij de executies van honderden oppositieleden van het Iraanse regime in de jaren tachtig.
Floderus werd in 2022 opgepakt door de Iraanse autoriteiten op verdenking van spionage voor en samenzwering met Israël, evenals "het verspreiden van verderf op aarde". Die laatste aanklacht had hem de doodstraf kunnen opleveren.
Pas in september 2023 werd bekend dat hij vastzat. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat er op verschillende niveaus en verschillende momenten aan Iran duidelijk is gemaakt dat de beschuldigingen tegen Floderus onjuist zijn.
'Ingezet als ruilmiddel'
Floderus is EU-diplomaat en was in Iran als toerist. EU-buitenlandchef Josep Borrell en heel de Europese Unie drongen er eerder al bij Iran op aan de Zweed vrij te laten. "We zullen niet stoppen tot meneer Floderus vrij is", zei Borrell eerder.
Met het vastzetten van Floderus probeerde Iran Zweden waarschijnlijk onder druk te zetten om Nouri vrij te laten. Iran zet vaker buitenlanders vast, om hen vervolgens in te zetten als ruilmiddel tijdens onderhandelingen met westerse landen.
De andere Zweed die werd vrijgelaten door Iran, is de Iraanse Zweed Saeed Azizi. Ook hij zou gearresteerd zijn om druk uit te oefenen op Zweden.
'Cynisch onderhandelingsspel'
De voorzitter van de Europese Commissie von der Leyen heeft opgetogen gereageerd op de vrijlating van de twee. De Zweedse premier Kristersson laat weten dat zij vandaag weer zullen landen in hun thuisland.
"Iran heeft deze twee Zweden als stukken in een cynisch onderhandelingsspel ingezet om de Iraanse Hamid Nouri vrij te krijgen, die levenslang kreeg voor moord en grove mensenrechtenschendingen in Iran in de jaren 80", zegt Kristersson.
De verhoudingen tussen Iran en de Europese Unie staan al tijdlang op scherp. Iran steunt Rusland militair in de oorlog in Oekraïne. Daarnaast reageerde de EU zeer kritisch op het hardhandig neerslaan van de protesten in Iran in 2022. Voor beide gevallen stelde de EU sancties in tegen leden van de Iraanse regering.
Afgelopen april stelde de Europese Unie wederom sancties in tegen Iran, nadat het land aanvallen had uitgevoerd op Israël. Het was een vergelding voor het bombardement op het terrein van de Iraanse ambassade in Damascus, waarbij een hoge commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde omkwam.
