Marokkanen willen vanwege Gaza-oorlog boycot van muziekfestival Mawazine

• 

  Samira Jadir

  correspondent Marokko

In Marokko wordt met gemengde gevoelens uitgekeken naar de start van het Mawazine festival, een jaarlijks terugkerend muziekevenement in de hoofdstad Rabat. Critici vinden het ongepast dat er door de overheid een festival wordt gehouden terwijl de oorlog in Gaza nog steeds voortduurt. In een vragenuurtje verdedigde premier Aziz Akhannouch de keuze van de Marokkaanse overheid om het festival volgende week door te laten gaan.

Hoe langer de oorlog in Gaza duurt, hoe meer de huidige regering onder druk komt te staan. Tijdens het wekelijkse vragenuurtje in het parlement kreeg de Marokkaanse premier het verwijt onzichtbaar te zijn als het aankomt op kritiek op Israël. Het zou volgens critici niet gepast zijn om te genieten van een optreden van Nicki Minaj terwijl het geweld in Gaza voortwoekert.

"Bevrijd ons van de schaamte dat Marokko danst op de wonden van hun Palestijnse broeders", zei parlementariër Bouanou van de oppositiepartij PJD. De premier antwoordde dat de Marokkaanse overheid zijn best doet om de oorlog in Gaza te stoppen. "Marokkanen dansen niet op het lijden van onze Palestijnse broeders en zijn begaan met wat er in Gaza gebeurt."

Normalisering banden met Israël

Sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza gaan Marokkanen wekelijks de straat op om te demonstreren. In het begin werd er vooral opgeroepen tot een staakt-het-vuren, maar de kritiek van de demonstranten richt zich in toenemende mate ook op het beleid van de Marokkaanse overheid. Zo scanderen de demonstranten de laatste tijd leuzen voor een boycot van het Mawazine festival: "Wat heb je nodig, Palestina? Feestjes en Mawazine? Het volk wil geen Mawazine!"

In 2020 normaliseerde het Noord-Afrikaanse land na 18 jaar de betrekkingen met Israël. Maar door de recente oorlog wordt de roep om dit weer ongedaan te maken steeds luider. Uit een recente peiling van onderzoeksinstituut Arab Barometer blijkt dat nog maar 13 procent van de Marokkaanse bevolking de normalisatie steunt. Twee jaar geleden was dit nog 31 procent.

In de hoofdstad Rabat worden de meeste protestacties pal voor het parlementsgebouw gehouden. Elke dinsdag en vrijdag wordt er door een kleine harde kern van deelnemers gedemonstreerd tegen de oorlog in Gaza. In het weekend worden met regelmaat grote acties gehouden waar steevast tienduizenden mensen op af komen.

De protestbeweging is een coalitie van politieke partijen, organisaties en activisten die op andere belangrijke onderwerpen geen natuurlijke bondgenoten zijn. Aan de ene kant zijn er de islamisten van onder andere de voormalige regeringspartij PJD, en aan het andere uiterste zijn er de linkse partijen en activisten.

Mensenrechtenactivist Sion Assidon (76) sloot zich in 2020 al aan bij de landelijke protestbeweging. Dat hij zelf een Joodse achtergrond heeft is volgens hem niet relevant, hij ziet zichzelf als een Marokkaans staatsburger die in het geweer komt tegen onrecht. "De toestand is er kritiek, mensen gaan dood van de honger en er is een gebrek aan zorg waardoor er nog meer mensen sterven", vertelt Assidon.

Monddood

Het is voor activisten niet zonder gevaar om te demonstreren. In Salé moesten in maart nog dertien leden van het Nationale Front ter Ondersteuning van Palestina en Tegen Normalisatie (FNSP) voor de rechter verschijnen vanwege een demonstratie bij een vestiging van winkelketen Carrefour. Volgens het ministerie van Justitie ging het om een illegale demonstratie, maar de activisten zien het als een poging om hun protestbeweging monddood te maken.

Voor het begin van de oorlog in Gaza was het besluit van Marokko in 2020 om de banden met Israël te normaliseren al een controversieel thema onder de bevolking. Het Noord-Afrikaanse land heeft zich op het wereldtoneel in de afgelopen decennia opgeworpen als een voorvechter van de Palestijnse zaak. Bovendien is de koning van Marokko voorzitter van het Al-Quds comité, een samenwerkingsverband dat erop toeziet dat pelgrims toegang behouden tot de heilige plekken in Jeruzalem.

Volgens Zakaria Aboudahab, hoogleraar Internationale betrekkingen, is het niet waarschijnlijk dat de Marokkaanse overheid toe zal geven aan de druk. Volgens hem is er met de normalisatie ook vooruitgang geboekt in het conflict over de betwiste Westelijke Sahara, dat Marokko als zijn grondgebied beschouwt. Zowel de VS als Israël heeft het gebied erkend als Marokkaans gebied. "Deze erkenning zorgde ervoor dat Europese landen makkelijker een Marokkaanse oplossing adopteerden voor het conflict."

Het Mawazine festival zal dan ook doorgaan, maar dat betekent niet dat de overheid ongevoelig is voor de sentimenten van de betogers. Als het protest aanhoudt en verder verbreedt, zal de overheid iets moeten doen. Dat er al zeven maanden lang op verschillende plekken wordt gedemonstreerd in het land, is voor Marokkaanse begrippen buitengewoon. De overheid zal de protesten dan ook niet zonder spanning op de voet blijven volgen.