Militaire leider wint verkiezingen Tsjaad, tegenstander spreekt van fraude
De presidentsverkiezingen in Tsjaad zijn gewonnen door de militaire leider, Mahamat Idriss Déby Itno. Volgens de voorlopige resultaten kreeg Déby 61,3 procent van de stemmen. Zijn belangrijkste rivaal voor het presidentschap, premier Succès Masra, bestrijdt de uitslag en zegt dat er sprake is van fraude.
Masra beschuldigde de autoriteiten in een livevideo op Facebook van het manipuleren van de uitslag. Vlak daarna werden de voorlopige resultaten bekendgemaakt, die eigenlijk pas 21 mei werden verwacht. Masra bleef volgens de verkiezingscommissie steken op 18,5 procent van de stemmen.
In de 11 minuten durende video riep Masra zichzelf tot winnaar uit. Hij vroeg militairen, politie en andere veiligheidstroepen de bevelen van Déby naast zich neer te leggen. "Deze bevelen zullen je aan de verkeerde kant van de geschiedenis van Tsjaad plaatsen", zei Masra. "Je zult dingen moeten doen die niet meer teruggedraaid kunnen worden en onvergeeflijk zijn."
Ook riep Masra zijn aanhangers op hem te steunen en de uitslag van het verkiezingsbureau te verwerpen. ""Tegen alle mensen in Tsjaad die voor verandering hebben gestemd, die op mij hebben gestemd, zeg ik: mobiliseer je. Doe het rustig, in een geest van vrede."
Déby greep in 2021 de macht toen zijn vader, die sinds 1990 president was, om het leven kwam. Hij beloofde binnen 18 maanden vrije en democratische verkiezingen te houden. Zijn regering verlengde de overgangsperiode tot 2024, waardoor Déby interim-president kon blijven. Hij beloofde zich bij verkiezingen niet verkiesbaar te stellen, maar deed dat dus toch.
Sinds de dood van de oud-president zijn er vaak rellen en demonstraties geweest. Daarbij zijn veel demonstranten opgepakt of omgekomen. Zo kwamen ruim zestig mensen om het leven nadat ze hun ongenoegen hadden geuit over over de in hun ogen ondemocratische situatie in het land.
Nadat de voorlopige verkiezingsuitslag naar buiten was gekomen, gingen aanhangers van Déby in de hoofdstad Ndjamena met vlaggen de straat op. In een overwinningstoespraak beloofde Déby alle inwoners te dienen, "degenen die op mij hebben gestemd en degenen die andere keuzes hebben gemaakt." Ook uitte hij zijn steun voor "de ongelukkige kandidaten die de strijd hebben verloren."
Laatste stabiele bondgenoot
Tsjaad wordt door de VS en Frankrijk gezien als een van de laatste stabiele bondgenoten in de Sahel-regio na militaire staatsgrepen in Burkina Faso, Mali en Niger in de afgelopen jaren. De regerende junta's hebben in deze landen de westerse troepen weggestuurd en Russische huurlingen ingeschakeld voor veiligheidsbijstand.