Conservatieven houden hart vast bij lokale Britse verkiezingen
Deze dag, 2 mei, staat al lange tijd met grote letters in de agenda's van Westminster: er zijn lokale verkiezingen in Engeland en Wales. Er wordt gestemd op gemeenteraadsleden en burgemeesters - en in Blackpool zal bovendien een parlementariër voor het Britse parlement worden gekozen.
De lokale verkiezingen worden gezien als een test voor de huidige Conservatieve regering - met mogelijk serieuze gevolgen voor de premier. In geval van een nederlaag kan de partij van Rishi Sunak zelfs besluiten om hem als leider te vervangen.
Volgens de peilingen staat de Conservatieve Partij inderdaad een groot verlies te wachten. De partij zou meer dan de helft van haar raadsleden kunnen verliezen op plekken waar nu lokale verkiezingen zijn. Nu hebben de Conservatieven circa duizend raadszetels, ongeveer net zo veel als Labour overigens.
Blackpool als graadmeter
In Blackpool zal naast gemeenteraadsleden ook een Westminster-parlementariër worden gekozen. De verwaarloosde noordelijke kustplaats vormt een interessante casus, die je als voorbeeld kunt zien voor wat er speelt in de Red Wall-kiesdistricten in de Midlands en het noorden van Engeland. Hoewel dit van oudsher Labour-gebieden waren, stemde men daar in 2019 massaal voor de Conservatieve Partij onder Johnson.
Brexit-beloftes, hoop op meer investeringen en minder immigranten, en uitzicht op een betere economie vielen in de Red Wall in vruchtbare aarde. Maar het heeft weinig opgeleverd voor de inwoners van Blackpool. De lokale Conservatieve parlementariër moest zelfs aftreden omdat hij zijn zakken vulde in een corruptieschandaal - wat heeft bijgedragen aan het gevoel van post-Brexit-verraad in de stad. Nu lijkt Blackpool weer in de handen van Labour te komen, een trend die zich in veel delen van het noorden aftekent. In peilingen voor de landelijke verkiezingen, later dit jaar, ligt Labour ver voor op de Conservatieven.
Deze inwoners van Blackpool zijn teleurgesteld met hoe de Brexit heeft uitgepakt:
Echter, voor gedesillusioneerde kiezers is er ook een andere kaper op de kust. In Blackpool staat de Reform UK partij er goed voor en dat is eveneens symbolisch voor wat er landelijk speelt: Reform UK is de voormalige Brexit Party van Nigel Farage, die weer oprukt in de peilingen en de Conservatieve Partij op rechts uitdaagt.
Nederlaag heeft mogelijk grote gevolgen
Mochten de Conservatieven vandaag de helft van de gemeenteraadsleden verliezen, plus een aantal bekende burgemeestersposten en de parlementariër in Blackpool er nog bovenop, dan dreigt er een nieuw drama bij de Conservatieve Partij.
Opstandelingen, de zogenoemde plotters, zijn al maanden in paniek vanwege de slechte opiniepeilingen en hebben steeds verwezen naar dit moment. Een grote nederlaag zou critici in de partij het hoogste woord kunnen geven en kunnen leiden tot een lading ingestuurde brieven voor een vertrouwensstemming. In de coulissen zou al een mogelijke nieuwe leider klaarstaan, die in plaats van Sunak de partij door de landelijke verkiezingen kan loodsen.
Maar mocht de lokale stemming niet al te vernietigend zijn voor de Conservatieven - dat wil zeggen: mochten ze toch sommige gebieden kunnen behouden, inclusief de bekende Conservatieve burgemeesters van Birmingham en Tees Valley - dan zou het met een sisser kunnen aflopen. Zonder opstand kan premier Sunak de landelijke stemming uitstellen tot de herfst, in de hoop dat de economie is aangetrokken en dat zo veel mogelijk immigranten het land uit zijn gezet. Hoe langer de aanloop naar de verkiezingen is, hoe groter de kans dat de concurrerende partij Labour in de tussentijd nog tegen een schandaal aanloopt, dat hun kiezers weer van die partij kan vervreemden.
