Extra maatregelen Nationale Herdenking moeten ook afschrikken
Het aanscherpen van de maatregelen bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam is geen garantie dat er geen ongeregeldheden zullen zijn, maar leidt er hopelijk wel toe dat mensen er toch van afzien om te protesteren. Dat zegt Jos Coumans, vicevoorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Eerder deze maand besloten de burgemeester van Amsterdam en de politie al dat het aantal toegestane aanwezigen zou worden gehalveerd van 20.000 naar 10.000. Ook zullen bezoekers bij aankomst worden gefouilleerd.
Het meenemen van vlaggen, T-shirts en andere uitingen die gebruikt kunnen worden om te demonstreren is verboden. Vanochtend werd bekend dat bezoekers zich online moeten aanmelden. Even na 19.00 uur waren alle kaarten gereserveerd.
Paniek voorkomen
"De samenleving is vrij gespannen, onder andere door het conflict in de Gazastrook. Je ziet dat heel veel mensen daarmee bezig zijn en zich willen uiten", zegt Coumans. "Alleen: op de Dam zou dat eigenlijk iets zijn wat de veiligheid van de aanwezigen ernstig in gevaar brengt."
Het comité is vooral bezorgd dat zich een situatie zou kunnen voordoen waardoor het publiek in paniek zal raken. "We hebben in 2010 de zogenoemde Damschreeuwer gehad," zegt Coumans.
Tijdens de Nationale Herdenking dat jaar verstoorde een man de twee minuten stilte, waarna er paniek uitbrak en tientallen aanwezigen gewond raakten. "Dat soort situaties wil je echt voorkomen. Dan is ook de waardigheid er niet meer."
Concrete aanwijzingen dat er plannen zijn om de herdenking te verstoren heeft het comité trouwens niet, zegt Coumans. Maar mochten mensen dat toch van plan zijn, dan hoopt hij dat ze bij zichzelf te rade gaan. "Ik hoop dat diegene die voor zichzelf had besloten naar een protest te komen, zich nu toch bezint. Dat mensen met dit soort ideeën besluiten: vanavond niet."
Spanning en actiebereidheid
De politie laat weten dat er wel signalen en oproepen op sociale media zijn die erop wijzen dat de Nationale Herdenking verstoord zou kunnen worden. Maar de politie noemt vooral de "toegenomen maatschappelijke spanning en een grote actiebereidheid tot protest" als redenen om voorbereid te zijn op verstoringen van de plechtigheid.
De dreigingsanalyse terrorisme is weliswaar vergelijkbaar met eerdere jaren, maar volgens de politie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) is de kans op spontane protestacties is wel groter. De politie zegt mensen die zich aanmelden niet vooraf te gaan controleren en hen ook niet te screenen op veiligheidsrisico's.
De reserveringsplicht voorkomt ook dat mensen uit alle delen van het land niet voor niets naar Amsterdam reizen, zegt Coumans. Mensen die geen reservering hebben kunnen bemachtigen, kunnen terecht bij herdenkingen elders in Amsterdam en het land waarvoor reserveren niet verplicht is.