Geen snelle oplossing voor 'nijpend' tekort aan gevangenispersoneel

Snelle oplossingen voor het tekort aan gevangenispersoneel zijn er niet, kwam vanmiddag naar voren in een Kamerdebat met demissionair minister Weerwind. Die zei dat niet te voorzien was dat de situatie zo nijpend zou worden.

Uit cijfers van Justitie blijkt dat zo'n 2400 mensen die veroordeeld zijn niet in de cel zitten. Elke week komen er tientallen veroordeelden op die wachtlijst bij. Er zijn wel genoeg cellen, maar te weinig cipiers.

Vrijwel de voltallige Kamer zit ermee in de maag, maar over oplossingen verschillen de meningen. SP Kamerlid Van Nispen spreekt van "kiezen uit kwaden".

Weerwind kwam eerder al met noodmaatregelen: mensen met korte straffen van een paar maanden moeten hun straf later uitzitten, en zich dan zelf melden. Dat gebeurt nu ook al.

De PVV waarschuwt voor een enorm "stuwmeer" aan zelfmelders en ook andere partijen vinden het geen fraaie maatregel, maar in deze noodsituatie lijkt het erop dat de Kamer hier niet voor gaat liggen.

Capaciteitsverlof

Verder wil Weerwind mensen die in het weekend op vrije voeten komen soms op al vrijdag naar huis sturen. En hij kijkt naar robotisering in de inrichtingen en elektronisch toezicht buiten de cel.

Met dat laatste hebben partijen grotere problemen. De meeste willen niet dat gestraften met een enkelband de maatschappij in mogen onder de noemer "capaciteitsverlof". "Niet te verkopen", vindt de PVV het idee. "Een straf is een straf", zegt ook SP'er Van Nispen. Hij is het ook niet met de minister eens dat dit nijpende tekort niet te voorzien was, hij zelf waarschuwt er al jaren voor, zegt hij.

Volgens Weerwind speelt de krappe arbeidsmarkt een grote rol. Maar de Kamer staat vooral voor de taak het over oplossingen eens te worden. Kamerleden spreken van een enorm dilemma, omdat ze ze zowel de vonnissen en straffen als de problemen van het personeel willen respecteren.

NSC, BBB en PVV stellen voor gevangenen korter buiten de cel te laten, om bewakers te ontzien. Volgens anderen kan dat tot gevaarlijke situaties leiden omdat gevangen hierdoor mogelijk agressiever worden. Ook vanuit het personeel zelf en de ondernemingsraden kwam al kritiek op dit idee.

De SP wil weten voor welke delicten enkelbanden bedoeld zouden zijn. Weerwind stelt dat verdachten van zedendelicten, ernstig geweld en terrorisme er niet voor in aanmerking komen. Hij gaat om "kleine vergrijpen" en alleen om straffen tot één jaar.

De PVV wil verdere versoberingen in de gevangenissen, maar volgens Weerwind is de ondergrens al bereikt.

Dinsdag stemmen partijen over de maatregelen, en niet allemaal zijn er al helemaal uit.

Over één ding zijn ze het wel eens, dit debat hadden ze liever niet gehad. "Dit was het debat dat je liever niet wilde voeren. Krankzinnig dat we hier moesten staan", zegt Van Nispen.