Kopverbod in Vlaanderen: is de kopsterke spits straks een schim uit het verleden?

Kopdoelpunten zijn vaak mooie doelpunten en blijven lang in het collectieve geheugen hangen. Denk aan de 1-1 door Dick Nanninga in de finale tegen Argentinië in 1978, de snoekduik van Van Persie tegen Spanje op het WK in 2014 en ook de kleine Wesley Sneijder wist op het WK in 2010 tegen Brazilië met het hoofd het net te vinden.

In de toekomst kan het weleens voorbij zijn met mijmeringen als deze, want koppen is medisch gezien al lang niet meer onomstreden en wordt op termijn mogelijk zelfs verboden. Al jaren wordt er onderzoek naar gedaan, bijvoorbeeld naar het mogelijke verband tussen (vaak) koppen en ziektes als dementie.

Verbod in Vlaanderen

De Vlaamse voetbalbond heeft nu besloten dat vanaf volgend seizoen jonge voetballertjes onder 9 jaar niet mogen koppen. Niet in de wedstrijd, maar ook niet tijdens de training. De bond zegt dat "het spelen van de bal met het voorhoofd bij achtjarigen een zeer moeilijke techniek is, waarbij het kind de bal meestal verkeerd raakt wat impact kan hebben op de nog sterk te ontwikkelen hersenen".

Een Schotse studie uit 2019 wees uit dat een profvoetballer 3,5 keer zoveel kans maakt op dementie op latere leeftijd dan iemand anders. De Schotse voetbalbond stelde een jaar later een kopverbod in voor kinderen onder de 12 jaar.

In 2022 ging de bond nog verder: profs mochten vanaf dat moment niet vaker dan één keer per week een training doen waarbij veel wordt gekopt. En die training mag niet een dag voor of een dag na de wedstrijd zijn.

KNVB verbiedt niet

Het nieuws over de recente maatregel in Vlaanderen heeft ook de KNVB bereikt, maar is voor de bond geen reden om het bestaande beleid te wijzigen, meldt een woordvoerder. De bond volgt hierin de wereldvoetbalbond FIFA en de Europese UEFA. Die hebben koppen nog niet in de ban gedaan.

De bond zegt dat er maatregelen zijn genomen om jeugdvoetbal zo veilig mogelijk te maken. De jonge spelers voetballen op kleinere velden waardoor koppen toch al weinig voorkomt. "We zien dat in Nederland sowieso heel weinig wordt gekopt door de jeugd, waardoor een verbod volgens ons weinig effect heeft", aldus de woordvoerder.

De KNVB wil wel dat jeugdvoetballers, met het oog op de toekomst, leren koppen. Dat doet de bond door de jonge spelers te laten koppen met zachte ballen, zodat ze op latere leeftijd weten om te gaan met het koppen van hardere ballen en zo de nadelige effecten daarvan zoveel mogelijk voorkomen.

Bij de KNVB zijn geen amateurclubs bekend die op eigen houtje het koppen bij de jeugd aan banden hebben gelegd. Volgens de woordvoerder is dat aan de clubs zelf, maar hij wijst erop dat dat nadelig kan uitpakken als de tegenstander zijn spelers wel laat koppen.