Molenaar profiteert van klant 'die wil weten wat hij eet'

Ze hadden de wind mee in coronatijd: de honderden molenaars in ons land. Mensen hadden tijdens de pandemie weinig te doen en gingen veel thuisbakken met producten die ze in een van de 1200 molens hadden gekocht. Een aantal jaren later profiteren de molenaars nog steeds van die hausse.

"Er zijn nu 1500 actieve molenaars", zegt Tom Kreuning, secretaris van Het Gilde van Molenaars. "Zo'n 50 van hen hebben er zelfs hun beroep van gemaakt en zijn nu fulltime molenaar."

En het aantal gediplomeerde molenaars neemt nog jaarlijks toe. Vlak voor corona ging het om 1570 molenaars, vorig jaar waren dat er volgens het gilde meer dan 1700.

Er zijn ook enkele honderden molenaars in opleiding. Kreuning: "We hebben een stuk of 100 instructeurs, in elke provincie zijn er opleidingsmolens waar je terecht kunt om ervaring op te doen. Het is een ervaringsvak. Het is net als met een piloot die vlieguren moet maken. Een molenaar moet maaluren maken."

Uit de hand gelopen hobby

Een molenaar die zeker toekomst ziet in het ambacht, is Jeroen van de Water. Hij maakte in 2022 een opmerkelijke carrièreswitch: van onderwijzer op de basisschool tot molenaar. "Zo'n 16 jaar heb ik voor de klas gestaan. Als hobby werkte ik in de molen. Maar ja, dat ging zo goed dat ik steeds meer tijd hier doorbracht", zegt hij in De Oude Molen in het hart van Wijchen, bij Nijmegen.

"En nu doe ik dit fulltime. Een uit de hand gelopen hobby dus. Sinds een paar jaar loopt het echt als een trein. En is het gewoon niet meer te combineren. Stond ik bijvoorbeeld voor de klas, dacht ik opeens: oei, ik moet de graanhandel nog bellen. Of als ik hier was in de molen: o, ik moet die ouder nog bellen voor het oudergesprek volgende week. Dat is nu niet meer."

Hoe verklaart Van de Water de voortdurende populariteit van de molenaar? "Thuisbakken is heel populair. Zeker helpt Heel Holland Bakt daarbij. Maar ik merk dat mensen meer bewust bezig zijn met voeding. Wat eet ik eigenlijk? Als je eenmaal ons meel proeft en daarvan brood bakt, wil je niet meer terug naar het supermarktbrood."

Van de Water laat zien hoe zijn meel gemaakt wordt:

Hans Valkenhof, al 40 jaar molenaar en bakker van Korenmolen De Zwaluw in Hoogeveen, voegt daar nog iets aan toe: "Mensen horen in de media ook heel veel over het kopen van streekproducten. Niet alleen granen, maar ook zuivel. Dat heeft zeker invloed."

Ook denkt hij dat mond-tot-mondreclame werkt. "We krijgen mensen vanuit regio Hoogeveen, maar ook belangstellenden die van verder weg komen. Wij zijn nog volop in bedrijf. Mensen kunnen hier alles zien. Wij leveren aan winkels, pannenkoekenrestaurants, hier loopt het wel lekker door."

Peet Wessels is molenaar in opleiding. Ze heeft daarvoor een molen toegewezen gekregen waar ze de opleiding van zo'n twee jaar doet: De Lelie in Etten-Leur. "Ik word straks niet fulltime molenaar, maar ik wil het vak wel dolgraag leren."

In eerste instantie dacht ze: kan ik dat wel? Ik ben een vrouw, is het niet te zwaar? "Maar dat valt echt hartstikke mee", zegt ze. Op dit moment is 10 procent van de molenaars-in-opleiding een vrouw.

"Ik hoop dat er meer meisjes komen die het molenaarsvak in willen. Want dit ambacht moet blijven bestaan. Mensen moeten zich realiseren dat er molenaars nodig zijn om die molens, die iconen van ons land, in stand te houden. Want anders is het gewoon afgelopen."