Franse Tweede Kamer wil schadevergoeding voor vervolgde homoseksuelen
De Franse Tweede Kamer wil schadevergoedingen uitkeren aan mensen die door de overheid zijn gediscrimineerd wegens hun homoseksualiteit. Het zou gaan om zo'n 10.000 Fransen.
De Assemblée heeft unaniem een wetsvoorstel aangenomen dat recht moet doen aan slachtoffers van discriminatie wegens hun seksuele voorkeur. In het voorstel erkent Frankrijk verantwoordelijk te zijn. Discriminerende wetten zouden in het verleden hebben gezorgd voor 'lijden en trauma's' bij homoseksuelen.
"Uit naam van de Republiek: excuses. Excuses aan de Franse homoseksuelen die 40 jaar lang hebben moeten leven met onrechtvaardige onderdrukking", zei de minister van Justitie, Éric Dupond-Moretti, bij de behandeling van de wettekst.
Laat
Frankrijk is relatief laat met de erkenning. Andere landen zoals Duitsland, Spanje en ook Nederland kwamen eerder al met uiteenlopende vormen van erkenning, excuses en herstelbetalingen.
In Frankrijk waren van 1942 tot 1982 wetten van kracht die homoseksuelen discrimineerden ten opzichte van heteroseksuelen. In een artikel stond dat homoseksuelen pas vanaf hun 21ste (later vanaf hun 18de) een seksuele relatie mochten hebben met iemand van hetzelfde geslacht, terwijl de leeftijdsgrens voor heteroseksuele Fransen op 13 jaar en later 15 jaar lag. Het andere wetsartikel maakte het mogelijk om homoseksuelen te vervolgen wegens 'aanstootgevend gedrag'.
Volgens schattingen zijn bijna 10.000 Fransen, hoofdzakelijk mannen, veroordeeld vanwege illegale seksuele relaties. In 90 procent van de gevallen werden celstraffen opgelegd. Een homoseksueel kon vanwege de geaardheid maximaal drie jaar achter de tralies verdwijnen. Er bestaan geen officiële cijfers over aantallen veroordelingen wegens aanstootgevend gedrag.
Geen steun herstelbetalingen
Het wetsvoorstel werd eerder al goedgekeurd door de Franse Eerste Kamer. Maar daar was er geen steun voor het plan om ook herstelbetalingen te doen. De Tweede Kamer wil dat wel. Het voorstel is om een commissie in te stellen waar slachtoffers zich kunnen melden en waar beoordeeld wordt wie recht heeft op compensatie. De Assemblée heeft daartoe een amendement toegevoegd aan het wetsvoorstel en daar zal de Senaat zich nu opnieuw over moeten buigen.
Deskundigen en ook de minister van Justitie waarschuwen ervoor dat het doen van uitkeringen erg ingewikkeld kan zijn. In veel gevallen zou sprake zijn van verjaring. En ook de bewijslast is moeilijk. Veel getrouwde mannen en vaders met kinderen hielden er destijds een 'geheim' homoseksueel leven op na omdat homoseksualiteit taboe was.
"Er zijn maar weinig slachtoffers die durven te getuigen en vertellen wat hun veroordeling betekende: de schande, het ontslag op het werk, gezinnen die uit elkaar vielen'', aldus onderzoeker Régis Schlagdenhauffen.
Ophef over wetsvoorstel
In Frankrijk is veel te doen over het wetsvoorstel. In de media worden veel homo's aan het woord gelaten die vroeger slachtoffer zijn geweest. "Ik was 28 toen ik werd opgepakt, vertelde bijvoorbeeld Michel Chomorat tegen de Huffington Post. "Dat was in 1977 in een bar in Parijs. Ineens gingen daar de lichten aan en stormde de politie binnen. Negen bezoekers en de twee eigenaren van de bar werden in de boeien geslagen wegens onzedelijk gedrag. We zijn de hele nacht verhoord. Agenten wilden weten wie wat met wie had gedaan."
Chomorat kwam er af met een boete. "Ik dacht: ik moet de cel in, net als veel andere homo's toen. Die boete voelde als een cadeau."
Hij is blij dat de overheid nu erkent wat er is gebeurd. "Het werd hoog tijd dat de overheid zijn fouten toegeeft en excuses aanbiedt. De regering wil ons nu ook geld geven. Maar sommige levens zijn verwoest. Hoe kan je dat financieel compenseren?"
