Ondanks vogelgriep recordaantal broedvogels in natuurgebied De Onlanden

In natuurgebied De Onlanden, op de grens van Drenthe en Groningen, is in 2023 een recordaantal broedvogels geteld. Dat is bijzonder, omdat afgelopen jaar in datzelfde gebied de vogelgriep flink heeft huisgehouden - met honderden dode vogels tot gevolg. De afname van het aantal kokmeeuwen, de vogel die flink werd getroffen, wordt gecompenseerd door hoge aantallen van andere soorten.

In het gebied zijn 122 verschillende soorten broedvogels waargenomen, schrijft RTV Noord. Dat is meer dan in het jaar daarvoor, toen werden 113 soorten geregistreerd. Vooral de rietzanger en de snor (een moerasvogel) zijn vaker gespot, zegt coördinator Michel Wijnhold van stichting Natuurbelang De Onlanden. "Vier soorten hebben in 2023 hun debuut gemaakt. Daarnaast hebben zeldzame soorten het natuurgebied opnieuw gevonden."

De Onlanden ligt vlak ten zuiden van de stad Groningen, op de grens met Drenthe, en is ongeveer 2500 hectare groot.

Vogelgriep

Afgelopen mei werd gesproken van de langste vogelgriepuitbraak onder wilde vogels ooit. De ziekte heerste vooral onder kokmeeuwen. Ook in De Onlanden was dat problematisch, omdat juist die vogels in grote kolonies van duizenden vogels bij elkaar leven.

In het broedseizoen, tussen maart en juli, kruipen vogels al helemaal bij elkaar. "Als het daar eenmaal inslaat, slaat het letterlijk in als een bom", zei boswachter Bart Zwiers destijds tegen RTV Noord. Uiteindelijk werden zo'n 1600 dode kokmeeuwen geruimd in het natuurgebied.

Het Drents-Groningse natuurgebied huisvest de grootste kolonie kokmeeuwen in Nederland. Er werden 814 nesten van de soort geteld. Ondanks dat de vogelgriep toesloeg, werden toch veel jongen gespot. "Her en der vonden we losse nesten, buiten kolonieverband", zegt Wijnhold. "Het leek wel alsof 'social distancing', ook bekend was bij de kokmeeuw."

Waterberging

De Onlanden is niet alleen een natuurgebied, maar ook in gebruik als waterberging. In 1998 had Groningen wateroverlast. Om daar beter op voorbereid te zijn, is De Onlanden ingericht als waterbergingsgebied. Een wateroverschot in Drentse beken door extreme neerslag kan daar tijdelijk worden opgevangen. In 2013 was de inrichting van het gebied afgerond.

Sindsdien is er nieuwe moerasnatuur ontstaan. De Onlanden trekt verschillende vogels aan en ook de otter heeft zich er gevestigd.