Justitie hield zich niet aan aanbestedingsregels bij inhuren beveiliging azc's
Het ministerie van Justitie en Veiligheid hield zich bij het inhuren van een beveiligingsbedrijf om buurten rond asielzoekerscentra veilig te houden niet aan de aanbestedingsregels. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.
Ook waren er volgens de krant binnen de Vreemdelingenpolitie grote zorgen over de manier waarop zij van het ministerie moesten besluiten over potentiële overlastgevers. Er werd gevreesd dat het zou leiden tot etnisch profileren.
Het ministerie stelde volgens de krant op verzoek van minister Yesilgöz een coördinator overlast aan. Deze coördinator, Kees Loef, had de opdracht om de overlast van een groep asielzoekers uit landen als Marokko of Algerije die geen of nauwelijks kans maken op een verblijfsvergunning tegen te gaan.
Loef is een bekende van Yesilgöz: ze werkten in het verleden beiden bij de gemeente Amsterdam. Daar werkten zij als bestuursadviseurs veiligheid om overlast van de ongeveer zeshonderd grootste veelplegers in de stad tegen te gaan. "Ze hadden mij nodig omdat ze er met het ministerie niet uitkwamen. Niemand deed wat", zegt Loef in NRC. "De opdracht aan mij was: dóé iets, los het op."
Straatcoach
Loef stelde een team aan dat deels bestond uit mensen die hij kende van zijn tijd in Amsterdam. Hij huurde onder meer een beveiligingsbedrijf in van een oud-kickbokser die bij de gemeente meewerkte als adviseur, straatcoach en begeleider van andere straatcoaches. Dat bedrijf houdt toezicht rondom asielzoekerscentra.
Dat kostte 3 miljoen euro. Volgens de regels had het ministerie bij zulke hoge kosten de klus moeten aanbesteden, maar dat is niet gebeurd. "Op het ministerie begonnen ze ook te mopperen. Maar de minister heeft gezegd: we gaan dit gewoon doen", stelt Loef in de krant.
'Dwingende spoed'
Het ministerie erkent dat de aanbestedingsregels niet gevolgd zijn, maar stelt in een reactie dat er sprake was van "dwingende spoed". Inmiddels heeft het ministerie wel een aanbesteding lopen voor uitbreiding in andere gemeenten.
Ook blijkt uit onderzoek van NRC dat er binnen de Vreemdelingenpolitie bezwaren waren over de manier waarop het ministerie de overlast wilde aanpakken. Er zou een proef zijn gestart waarbij de Vreemdelingenpolitie al bij aankomst van de asielzoekers potentiële overlastgevers eruit moest halen.
Daarvan werd gevreesd dat het neer zou komen op etnisch profileren. Een bron bij de Vreemdelingenpolitie vertelt aan de krant: "Op het ministerie hoorden we: de minister wil dit nu eenmaal. Ik zei: de minister kan zoveel willen, maar zo werkt het toch niet?"
'Niet de bedoeling'
De baas van de Vreemdelingenpolitie wilde volgens de krant niet meewerken en het plan werd aangepast. Volgens het ministerie zijn er gesprekken met de politie geweest "over de zorgen met betrekking tot etnisch profileren. Daarbij is duidelijk met elkaar gecommuniceerd dat dit uiteraard niet de bedoeling is".
Ook is het niet altijd duidelijk waarom iemand naar een speciale locatie wordt toegebracht die voor overlastgevers geschikt is. "Wat wij vanuit de pilot onder overlast verstaan, hebben we bewust niet gedefinieerd. Omdat we ons niet willen laten beperken", zegt de coördinator van de IND tegen NRC.
'Te ver'
Vluchtelingenwerk Nederland laat naar aanleiding van het artikel weten dat het de aanpak van overlastgevende asielzoekers te ver vindt gaan. In het artikel staat onder meer dat de overlastgevers op de speciale locatie slechts één uur per dag naar buiten mogen; experts zeggen dat het min of meer lijkt alsof zij in een gevangenis leven.
"De grote overlast van een handjevol asielzoekers ondermijnt het draagvlak voor de opvang van haast alle andere asielzoekers, die daar niets mee te maken hebben en er ten onrechte op aangekeken worden. Van de minister en staatssecretaris mag worden verwacht dat zij dit onderscheid ook zien en maken", stelt Vluchtelingenwerk. "Maar het onderzoek van NRC laat een heel ander beeld zien: een doorgeschoten aanpak die geen onderscheid meer lijkt te maken. En de rechtsstaat met voeten treedt."
Ook de Vereniging van Asieladvocaten en Juristen Nederland zegt niet tegen het aanpakken van overlastgevers te zijn, maar dat de genomen maatregelen van het ministerie te ver gaan.
Het ministerie ontkent zich actief bemoeid te hebben met de werkinstructie van het OM om tegen relatief kleine vergrijpen van asielzoekers sneller en harder op te treden. Volgens een woordvoerder is discriminatie nooit het doel geweest.
