‘s Werelds eerste grote vaccinatiecampagne tegen malaria van start in Kameroen

's Werelds eerste grootschalige vaccinatiecampagne tegen malaria is van start gegaan in Kameroen. De eerste prik werd vandaag gegeven aan baby Noah in een ziekenhuis in het plaatsje Soa. De campagne, die in Kameroen tienduizenden levens moet gaan redden, krijgt dit jaar in negentien andere landen in Afrika een vervolg.

Kameroen hoopt de komende twee jaar 250.000 kinderen te kunnen vaccineren. De vaccins worden gratis verstrekt. Voor een volledige vaccinatie zijn vier doses nodig.

Na vier doses is het vaccin voor kinderen van tussen de vijf en zeven maanden oud in 36 procent van de gevallen effectief, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Het vaccin zou volgens experts dus ongeveer een derde van de besmettingen kunnen voorkomen.

De Britse farmaceut GlaxoSmithKline (GSK) deed dertig jaar onderzoek naar het zogenoemde RTS S-vaccin. Eerder werd het vaccin vier jaar lang getest op kinderen in Ghana, Kenia en Malawi. De resultaten daarvan waren positief.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die het vaccin heeft goedgekeurd, noemt de start van de campagne "een historisch moment voor de wereldwijde strijd tegen malaria".

600.000 doden per jaar

Volgens de WHO is malaria nog steeds een van de dodelijkste ziektes in Afrika. Zeker 600.000 mensen bezwijken er jaarlijks aan op het continent. Meer dan 80 procent van de dodelijke slachtoffers is jonger dan 5 jaar.

Malariabestrijders maken zich bovendien grote zorgen over het oprukken van de mug in steden, zoals begin vorig jaar gebeurde in de Ethiopische stad Dire Dawa. Normaal gesproken slaat de ziekte vooral toe op het platteland. Ook was deze uitbraak in de droge tijd, terwijl malaria meestal om zich heen grijpt in het regenseizoen.

Matthew McCall, arts-microbioloog en malariaonderzoeker van het Radboud UMC, noemt de start van de vaccinatiecampagne "een enorme mijlpaal". Ondanks de relatief lage effectiviteit van het vaccin, kan het toch flink bijdragen in de strijd tegen malaria. "Door het hoge aantal besmettingen zal het in absolute aantallen veel mensen helpen."

Toch vertelt hij dat het vaccin alleen niet genoeg is om malaria volledig te bestrijden. "Daar zijn meer methoden voor nodig, zoals het gebruik van klamboes en een effectieve opsporing van de ziekte."

Ook aan het productieproces zitten nog wat haken en ogen, vertelt McCall. "De farmaceut die de vaccins ontwikkelt, is momenteel niet in staat om genoeg te produceren voor alle kinderen die het vaccin nodig hebben", vertelt hij. "Al is het beter dan niets natuurlijk."

Tweede vaccin

Een tweede vaccin, dat wordt ontwikkeld door de universiteit van Oxford, werd onlangs ook goedgekeurd door de WHO. Dit vaccin zou effectiever en goedkoper zijn en komt medio 2024 beschikbaar.

Het wordt geproduceerd door het Serum Institute van India, dat ernaar streeft 100 miljoen doses per jaar te maken.