Flitspaal bij spoorovergang voorkomt dat mensen nog even snel oversteken
De twee proeven met flitspalen bij spoorwegovergangen zijn zo succesvol verlopen dat ProRail de apparaten nu bij veertig overgangen in Nederland wil gaan plaatsen. De geavanceerde flitspalen gaan rechtstreeks beelden doorsturen van mensen die een overgang bij rood licht oversteken.
De twee proeven met de flitspalen werden al in 2017 aangekondigd. "Als de rode lichten gaan knipperen en de slagbomen omlaag gaan, dan moet je gewoon stoppen", zei een woordvoerder van ProRail toen. "Mensen vergeten dat treinen met 140 kilometer per uur langs razen."
De eerste proef werd gehouden bij de overgang Hilversum Sportpark, pal naast een school. Op die plek renden veel leerlingen nog even het spoor over, vlak voordat de trein kwam. De tweede proef was bij de spoorwegovergang op de Achterdijk in Bunnik, ook een plek waar het in verleden vaak misging volgens ProRail.
De resultaten zijn volgens de spoorbeheerder positief. "We weten dat ze werken", zegt Haro Homan van ProRail nu bij RTV Utrecht. "Bij de eerdere proef met een tijdelijke camera in Hilversum is na een half jaar het aantal overtredingen met 50 procent afgenomen. Daar doen we het voor."
Keurig wachten
Over de situatie in Bunnik heeft hij nog geen cijfers, maar ook daar lijkt het erop dat steeds meer mensen bij rood licht wachten. Dus is de tijdelijke flitspaal die daar staat omgebouwd tot een permanente. Bovendien worden foto's van overtreders vanaf vandaag opgestuurd naar het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).
"Dit systeem analyseert de beelden en slaat ze bij een mogelijke overtreding op", aldus Homan. "De camerabeelden worden vervolgens bekeken door onze buitengewoon opsporingsambtenaren. Als een kenteken in beeld komt bij een overtreding, krijgt de bestuurder een bekeuring thuisgestuurd via het CJIB."
Homan wijst erop dat al eerder boetes zijn uitgedeeld, maar toen moesten de boa's eerst de beelden bekijken en daarna de overtreder opsporen. Vanaf vandaag wordt dat proces dus grotendeels overgenomen door de computer. Voor automobilisten, motorrijders en vrachtwagenchauffeurs is de boete maximaal 280 euro. Brom- en snorfietsen kunnen bij overtreding rekenen op een boete van 190 euro.
Unieke aanpak
Na het succes van de twee proeven gaat ProRail ook in gesprek met andere gemeentes over de plaatsing van een soortgelijke flitspaal. Het gaat om ongeveer veertig overwegen. "Iedere overweg en verkeerssituatie is anders. Daarom wordt er per gemeente en per overweg een unieke aanpak opgesteld", aldus Homan.
De meest recente cijfers over 'late overstekers' zijn uit 2022. Toen registreerde ProRail 60 bijna-ongelukken met wegverkeer op overwegen. Het jaar ervoor waren het er 76 en in 2020 ging het in elk geval 83 keer maar net goed. Een dalende trend waar ProRail een logische verklaring voor ziet: er zijn steeds minder overwegen.
Ook het aantal dodelijke slachtoffers neemt daardoor af. Tussen 2000 en 2010 overleden jaarlijks gemiddeld ruim 25 mensen door ongelukken op spoorovergangen. In 2022 waren het er twee. Het gemiddelde over de afgelopen vijf jaar is daarmee gedaald tot iets onder de vijf dodelijke slachtoffers per jaar.
Toch is Homan nog niet tevreden. "Onze ambitie is nog minder overwegen en zo nog meer veiligheid."
