De tijd was kort en het aantal deelnemers groot. Bovendien gaan de stembureaus overmorgen al open en is er een nek-aan-nekrace gaande. Al die factoren leidden tot een EenVandaag-debat in de hoogste versnelling. Zes lijsttrekkers die met felle aanvallen op elkaar probeerden de vele zwevende kiezers nog in hun kamp te krijgen.
Bij het eerste thema, migratie, lag meteen al VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz onder vuur. Zij wil het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt "fors naar beneden" hebben, al noemde ze geen getal. De andere deelnemers verweten de VVD juist dat die partij de afgelopen jaren in het kabinet te weinig voor elkaar heeft gekregen.
"Er is geen asielcrisis, we hebben een VVD-crisis", opende D66-leider Rob Jetten de aanval. "Criminele asielzoekers gaan nog steeds niet terug naar eigen land en mensen leren de taal niet omdat ze te lang in de opvang zitten." Hij verweet Yeşilgöz geen leiderschap te hebben getoond, toen het asieloverleg van het kabinet onder haar leiding voor de zomer klapte.
PVV-leider Geert Wilders, die vindt dat de asielinstroom "gewoon even naar nul moet", gaf grappend beiden gelijk. "Het is een crisis, omdat de VVD D66-beleid uitvoerde."
Volgens Yesilgöz was het juist D66 dat in de gevallen coalitie "voortdurend de waarheid ontkende" en niets wilde doen tegen de hoge instroom. "Ga eens in Budel of Ter Apel kijken", beet ze Jetten toe.
Bekijk hier de discussie:
Ook bij het onderwerp klimaat en stikstof liepen de gemoederen hoog op. GL-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans hield vol dat de ontwikkeling van de strijd tegen klimaatverandering op dit moment stil ligt. Jetten, tevens demissionair klimaatminister, vond dat "volstrekte onzin en een beetje lachwekkend".
Hij verwees naar een eerder debat tussen Timmermans en NSC-voorman Pieter Omtzigt, waarin Timmermans zei niet langer vast te houden aan het halen van de stikstofdoelen in 2030. "We winnen de strijd niet als progressieve politici geen ruggengraat tonen", sneerde Jetten.
Ook Wilders viel Timmermans aan, maar juist omdat de linkse voorman in zijn ogen veel te veel wil uitgeven aan klimaatmaatregelen. "U spreekt geloof ik zeven talen, maar niet de taal van het volk", meende Wilders. "Dat volk wil gewoon de boodschappen kunnen betalen." Hij ziet veel meer in maatregelen om ons aan te passen aan het veranderende klimaat, zoals hogere dijken. "Dat is veel goedkoper."
"U geeft kapitalen uit", verweet Wilders Timmermans:
Morgenavond is er nog het grote slotdebat tussen de lijsttrekkers bij de NOS. Woensdag om 07.30 gaan de stembureaus open.
