Blinken reist regio af, maar krijgt handen niet op elkaar voor gevechtspauzes

Er ging de afgelopen dagen geen dag voorbij zonder dat nieuwsvolgers de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken ergens zagen opduiken: afdalend van een vliegtuigtrap, in of uit een auto stappend of handenschuddend met weer een minister in het Midden-Oosten.

De wereld wil dat er een eind komt aan de oorlog tussen Hamas en Israël, die onder meer leidt tot een grote humanitaire crisis in Gaza. Ook de VS wil dat, maar tegelijkertijd moet Israël van de Amerikanen alle ruimte krijgen om de terreurorganisatie Hamas volledig te vernietigen.

De regering-Biden zet in op humanitaire gevechtspauzes om de bevolking van Gaza te voorzien van water, voedsel, geneesmiddelen en andere noodhulp. Een ander doel is de vrijlating van de meer dan 240 gevangenen die sinds 7 oktober door Hamas gevangen worden gehouden. Onder hen zijn ook Amerikanen.

Belang VS

De VS heeft zelf ook veel belang bij een snelle beëindiging van het geweld. In de eerste plaats wil het land voorkomen dat de oorlog verder escaleert en meer landen uit de regio erbij betrokken raken. Niet voor niets is een complete Amerikaanse vloot met duizenden militairen en twee vliegdekschepen naar het oostelijk deel van de Middellandse Zee opgestoomd.

Ook als de oorlog tot Gaza beperkt blijft, is een snelle beëindiging gewenst. De VS zal bevriende naties in de regio en elders in de wereld van zich vervreemden, als het Israël blijft steunen terwijl de bombardementen op Gaza doorgaan.

En dan zijn er ook nog de Amerikaanse presidentsverkiezingen volgend jaar. Uit een peiling een week na het uitbreken van de oorlog bleek dat twee derde van de Amerikanen pal achter het recht van Israël stond om zich te verdedigen. Maar vooral jongeren en Amerikanen met een Arabische achtergrond zijn tegen onvoorwaardelijke steun aan Israël.

Dat zijn groepen die bij de presidentsverkiezingen in 2020 in cruciale staten de doorslag hebben gegeven. Als Biden in november volgend jaar weer wil winnen, zal hij rekening moeten houden met de woede en frustratie bij deze groepen.

Netanyahu en Arabische landen

Tot dusver hebben de reizen van Blinken nog weinig opgeleverd. Vrijdag bezocht hij de man die de sleutel tot beëindiging van de oorlog in Gaza in handen heeft: de Israëlische premier Netanyahu. Die wil van een gevechtspauze of staakt-het-vuren niets weten zolang Hamas de meer dan 240 voornamelijk Israëlische gijzelaars vasthoudt.

Een dag later was Blinken in Amman voor overleg met zijn collega's uit Jordanië, Egypte en andere Arabische landen. Zij willen een onmiddellijk staakt-het-vuren, maar volgens Blinken geeft dat Hamas de mogelijkheid om zich te hergroeperen en een nieuwe aanval uit te voeren. Daarom is de VS voor korte gevechtspauzes.

Abbas

Gisteren was Blinken bij president Abbas van de Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever. De Palestijnse Autoriteit heeft in Gaza niets te vertellen - daar is Hamas de baas - maar is voor de VS de enige aanvaardbare Palestijnse gesprekspartner. Blinken prees Abbas voor diens pogingen om escalatie op de Westelijke Jordaanoever te voorkomen, "want niemand wil een tweede front, daar of waar dan ook".

Hij probeerde Abbas ervan te overtuigen dat de VS er alles aan doet om het lot van de Palestijnen in Gaza te verlichten en dat de Palestijnen een belangrijke stem zullen krijgen in de besprekingen straks, als de oorlog voorbij is, over hoe het verder moet.

Blinken sprak een uur met Abbas, maar na afloop was er geen gezamenlijke verklaring:

Abbas zei dat de Palestijnse Autoriteit de macht in Gaza pas op zich wil nemen als dat onderdeel is van een "alomvattende politieke oplossing" voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Hij riep de VS op om Israël onmiddellijk te laten stoppen met wat hij een uitroeiingsoorlog noemt.

Irak

Daarna vloog Blinken door naar Irak. Amerikaanse troepen op militaire bases in Irak en Syrië zijn de afgelopen weken zeker zeventien keer aangevallen, volgens de VS door pro-Iraanse milities. Daarbij raakten volgens het Pentagon 21 Amerikanen gewond.

"Ik heb heel duidelijk gemaakt dat dit onaanvaardbaar is en dat we alles zullen doen om Amerikaans personeel te beschermen", zei Blinken.

Turkije

Vandaag bezoekt Blinken Turkije, een NAVO-bondgenoot maar tevens een land dat zijn ambassadeur in Israël heeft teruggeroepen in verband met de vele omgekomen burgers in Gaza.

Vanmorgen verzamelden zich demonstranten voor het gebouw in Ankara waar de besprekingen plaatsvinden. Een groep studenten die "moordenaar Blinken, wegwezen uit Turkije" riepen, werd door de politie uiteengejaagd.

Gisteren probeerden duizenden pro-Palestijnse betogers een Amerikaanse luchtmachtbasis in Zuid-Turkije op te komen. Honderden demonstranten protesteerden bij de Amerikaanse ambassade in Ankara.