'Barbapapa' in de Van Dale, 'voor wie soepel of flexibel is'

De naam Barbapapa, van de gelijknamige serie, wordt in de Van Dale opgenomen. Dat zei hoofdredacteur van het woordenboek Ton den Boon gisteravond in het radioprogramma Volgspot op NPO Radio 5. "Het is zo algemeen talig geworden, het moet er zeker in."

Barbapapa, zijn vrouw en hun zeven kinderen waren een soort vormeloze figuren die elke gedaante konden aannemen. De tv-serie bestond uit korte filmpjes waarin de familie problemen oploste door de vorm aan te nemen van een attribuut dat op dat moment nodig was: een ladder, een kruiwagen of een muziekinstrument. "De naam Barbapapa wordt nog steeds veel gebruikt, vaak in een vergelijking waar het gaat om soepel of flexibel zijn", aldus Den Boon.

"Ik heb in 1990 vermeldingen van de naam gevonden, maar ook de laatste jaren in de media nog steeds", vertelt hij. "Er wordt dan bijvoorbeeld geschreven dat je als ambtenaar wel een barbapapa moet zijn om de hele tijd met de burger mee te denken. Of de dood is als een barbapapa: de ene keer een dief in de nacht, de andere keer heel zachtaardig."

De serie is meer dan vijftig jaar oud en was al snel populair. Den Boon: "Ze zorgden overal voor een oplossing, dat constructieve sprak veel mensen aan. Datzelfde geldt voor de diversiteit in de figuren, het programma was zeker in die tijd redelijk vooruitstrevend. Alle kleuren van de wereld in een gezin verenigd."

Er waren ook termen in de serie die zich in het collectieve geheugen hebben gegrift, zoals "Huup, Huup, barbatruc!", als een van de figuren van vorm veranderde. Die gevleugelde uitspraak komt niet apart in de Van Dale te staan.

De naam Barbapapa ontstond toen de maker iemand in Frankrijk een suikerspin hoorde bestellen: een barbe à papa. Vandaar ook de roze kleur van de vader van het bijzondere gezin.