In de Tweede Kamer worstelen sommige partijen met de oorlog tussen Israël en Hamas. Eensgezind heeft de Tweede Kamer de aanvallen van Hamas op Israël veroordeeld, maar er klinken bij veel partijen inmiddels ook groeiende zorgen over de burgerslachtoffers in Gaza en de groeiende polarisatie in Nederland.
Vandaag bleek bijvoorbeeld GroenLinks/PvdA spijt te hebben van de steun aan een SGP-motie waarin het recht op zelfverdediging van Israël tegen het geweld van Hamas wordt benadrukt. De twee samenwerkende partijen hebben een verklaring naar buiten gebracht waarin staat dat er een andere keuze had moeten worden gemaakt.
De steun kwam GroenLinks/PvdA de laatste dagen op veel kritiek te staan, met name op sociale media. "Het was nooit onze bedoeling om schendingen van het internationaal humanitair recht te bagatelliseren of er uitzonderingen op te formuleren", staat nu in de verklaring.
"Het was beter geweest als we zelf een motie hadden ingediend met onze eigen bewoordingen, en deze motie niet hadden gesteund", zegt de partijencombinatie achteraf.
Polariseren
Ook andere partijen worstelen met het onderwerp, dat veel emoties oproept in de samenleving en ook in de achterbannen. "Ik ben woordvoerder stikstof geweest", zegt CDA-Kamerlid Derk Boswijk. "Ik dacht dat dat een complex onderwerp was, maar dit is nog veel complexer en gevoeliger."
Wat het CDA-Kamerlid vooral stoort, is dat als hij zegt dat hij voor het recht van Israël op zelfverdediging is, hij meteen in het "hokje" gestopt wordt dat hij niet geeft om de Palestijnen. En als hij pleit voor het rekening houden met de Palestijnse bevolking, dat dat meteen wordt gezien als tegen Israël zijn. "Met dat hele hokjesdenken en polariseren moeten we stoppen. Het leidt tot niets."
Boswijk koppelt het recht op zelfverdediging aan de oproep aan Israël om proportioneel te reageren en binnen de regels van het internationaal recht. "Het is schrijnend dat het aantal burgerslachtoffers zo oploopt. Of het nou om het leven van een onschuldige Israëliër gaat of om dat van een onschuldige Palestijn, beide is even erg."
Sommige Kamerleden vrezen dat een al te duidelijke stellingname voor één van de strijdende partijen kan leiden tot grotere spanningen tussen bevolkingsgroepen in Nederland. "Het is denk ik van het grootste belang dat we opkomen voor het internationaal recht en de waardigheid van mensenlevens en dat betekent dat we luidkeels de terreur van Hamas moeten veroordelen", benadrukt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. "Maar we kunnen niet fluisteren of zwijgen wanneer Israël internationale schendingen begaat, en dat doen we nu wel."
Hij wil dat demissionair premier Rutte zich evenwichtiger uitlaat over het conflict. Rutte legt tot nu toe de nadruk op het recht van Israël om zich te verdedigen tegen het geweld van Hamas. "Hij moet ook zeer kritisch zijn over het feit dat Israël de Gazanen collectief straft door water, voedsel en elektriciteit te onthouden aan Gaza", zegt Sjoerdsma.
Staakt-het-vuren?
Net als GroenLinks/PvdA roept D66 op tot een staakt-het-vuren; een oproep waar CDA en BBB niets voor voelen. "Een staakt-het-vuren betekent dat je zegt: we moeten gaan onderhandelen", zegt Caroline van der Plas. "Maar Hamas is een terroristische organisatie. En je onderhandelt niet met terroristen."
Van der Plas maakt zich "heel erg veel zorgen" over de gevolgen van het conflict in Nederland. "Onder het mom van pro-Palestina demonstraties hebben we te maken met regelrechte Jodenhaat." Ze erkent het recht om te demonstreren, maar leuzen als 'From the river to the sea, Palestine wil be free' zijn volgens haar antisemitisch en strafbaar.
Stephan van Baarle, de lijsttrekker van Denk, vindt juist dat de demonstraties om de Palestijnen te steunen tot dusver waardig zijn verlopen. "Antisemitisme veroordelen wij altijd. Ik zeg ook altijd: protesteer waardig. Probeer zo veel mogelijk mensen te overtuigen dat de 75 jaar durende onderdrukking van de Palestijnen moet stoppen."
Zelf verspreidde Van Baarle een kaart van het Midden-Oosten, waarbij het huidige grondgebied van Israël, inclusief de bezette gebieden, is ingekleurd met de Palestijnse vlag. Hij ziet dat niet als provocatie. "Ons standpunt is duidelijk. Wij zijn voor een één staat-oplossing, en die staat heet wat ons betreft Palestina. Met gelijke rechten voor Joden en Palestijnen."
Komende week debatteert de Tweede Kamer opnieuw met demissionair minister-president Rutte over de situatie in het Midden-Oosten, in voorbereiding op Europees overleg over het conflict.
