Onderzoek: deel subsidieregelingen voor de landbouw kan natuur schaden
Twaalf subsidieregelingen van het ministerie van Landbouw zijn mogelijk schadelijk voor de natuur en biodiversiteit. Dat blijkt uit een analyse die in opdracht van de overheid is uitgevoerd en waarover NRC vandaag schrijft.
In totaal werden 34 landbouwregelingen onder de loep genomen waarmee het ministerie van Landbouw momenteel al werkt. Het gaat bijvoorbeeld om inkomenssteun aan boeren en subsidies voor de innovatie van stallen en kassen.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voerde het onderzoek in opdracht van twee ministeries uit. In het rapport worden de verschillende landbouwregelingen ingedeeld in categorieën, die variëren van 'positief' tot 'negatief' voor de natuur.
Voor twaalf regelingen geldt dus dat ze mogelijk schadelijke effecten hebben op de natuur en de biodiversiteit in Nederland. Dat komt volgens de onderzoekers doordat een aantal regelingen leidt tot schaalvergroting bij bedrijven. En dat is slecht nieuws voor de natuur, omdat daarmee het aantal gehouden dieren toeneemt.
Andere regelingen leiden juist tot meer intensivering, zodat een hogere opbrengst per hectare wordt behaald. Maar daarmee neemt bijvoorbeeld ook het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen toe.
'Serieuze uitkomst'
De onderzoekers wijzen bijvoorbeeld op een regeling waarmee Nederlandse boeren gestimuleerd worden om op de internationale markt met hun producten te concurreren. Maar daarbij komt kijken dat ze op grotere schaal gaan produceren om tegen zulke laag mogelijke prijzen te kunnen leveren.
Als voorbeeld noemen de onderzoekers daarnaast inkomenssteun voor boeren, zodat zij een redelijk inkomen houden. Die steun leidt volgens het rapport tot hogere grondprijzen, waardoor boeren eerder zullen kiezen voor schaalvergroting.
De onderzoekers onderstrepen dat veel van de regelingen nog stammen uit de periode dat er in Europa zorgen bestonden over de voedselzekerheid. Een aantal bestaande landbouwregelingen is volgens het rapport al gemoderniseerd, zodat ze minder schade aan natuur en biodiversiteit opleveren.
Desondanks spreekt demissionair minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) in vorige week gepubliceerde Kamerbrief van "een serieuze uitkomst". Ze benadrukt ze dat er verbetering nodig is. De komende tijd wil ze dat alle 34 regelingen beter onderzocht worden.