Meer meldingen van huwelijksdwang: 'Mijn ouders pakten mijn paspoort af'
"We zouden mijn ernstig zieke moeder opzoeken in het buitenland. Eenmaal daar pakten mijn ouders mijn paspoort af. Ze vonden dat ik mijn leven daar moest voortzetten", vertelt Lina van 21 aan NOS Stories.
Haar verhaal staat niet op zichzelf. Vooral na de zomervakantie valt het op dat sommige jongeren niet meer in de schoolbanken te vinden zijn omdat zij onder dwang moesten trouwen of zijn achtergelaten in het buitenland. Bij Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) zijn over dit jaar tot nu toe 43 gevallen bekend. Dat zijn er meer dan vorig jaar op dit moment: in heel 2022 ging het om 50 meldingen.
"Dat de teller nu al zo hoog staat, is opmerkelijk. We verwachten dat het aantal de aankomende weken zal toenemen vanwege de herstart van de scholen", zegt manager Diny Flierman. "Tegelijkertijd meldt lang niet iedereen zich. Naar ons idee ligt het daadwerkelijke aantal veel hoger, niet iedereen durft of kan aan de bel te trekken." Volgens het CBS gebeurt het honderden keren per jaar.
Lina moest van haar ouders achterblijven in het buitenland en deelde haar verhaal met NOS Stories:
"Ik kreeg een relatie met iemand met een andere afkomst. Voor mijn ouders was dat een groot probleem", vertelt Lina. Haar ouders keurden het af en wilden dat ze ermee zou stoppen. "Dat wilde ik alleen niet. Ik zag een toekomst met hem. We deelden dezelfde religie. Onderscheid op basis van kleur of afkomst hoor je niet te maken. Maar mijn ouders plaatsten cultuur boven geloof", zegt ze.
"Onenigheid over de partnerkeuze van een kind komt in alle milieus voor. Vooral bij ouders met een niet-westerse migratieachtergrond is het belangrijk is dat hun kinderen met een partner thuiskomen met dezelfde achtergrond", aldus Shirin Musa van vrouwenrechtenorganisatie Femmes For Freedom. "Als het dan toch anders gaat dan ze voor ogen hebben, kunnen kinderen verstoten worden of in sommige gevallen uitgehuwelijkt of achtergelaten in het buitenland."
Het probleem doet zich vooral voor bij reizen naar het Midden-Oosten, delen van Afrika en Zuidoost-Azië. Inmiddels komen ook uit sommige Europese landen meldingen binnen, zoals Bulgarije, Griekenland, Denemarken en Spanje.
"Toen mijn ouders doorkregen dat ik de relatie niet zou stoppen, bleef het na vele ruzies even rustig thuis. Het leek alsof ze het hadden geaccepteerd", vervolgt Lina. In het buitenland bleek de situatie toch anders. "Ik ben daar gewoon heen gelokt. Nadat ze mijn identiteitsdocumenten hadden afgepakt zeiden ze dat ik het leven in Nederland achter me moest laten en verder moest in het buitenland."
Ook dat wilde ze niet accepteren, en dus zocht ze hulp in het geheim. "Ik was constant op mijn hoede en moest oppassen dat niemand erachter kwam dat ik weg probeerde te komen. Nadat ik een geanonimiseerd bericht had geplaatst in een vrouwengroep op Facebook, kwam ik uiteindelijk terecht bij de organisatie die jongeren zoals ik bijstaat."
Via het LKHA werd Lina na een aantal maanden teruggehaald naar Nederland. "Mijn ouders kwamen er veel later achter dat ik er niet meer was. Ze zochten contact, maar daar ging ik niet op in. Ik wilde mijn leven in vrede herpakken, daar had ik tijd voor nodig."
Verdwenen groep
Lina kon dus terugkomen naar Nederland, maar Musa heeft zorgen over vrouwen die dat niet lukt. "Wij hebben concrete signalen van vrouwen die al jaren vastzitten in het buitenland en hun verblijfsvergunning of paspoort niet kunnen verlengen. Op een gegeven moment verlies je dan het recht op zo'n vergunning of je Nederlandse nationaliteit en de ambassade biedt dan geen hulp", aldus Musa.
Zelf startte ze met Femmes For Freedom een meldpunt om zicht de krijgen op deze groep. "We willen de verdwenen vrouwen in kaart brengen en doen een oproep aan de politiek om ons daarin te ondersteunen. We kunnen ze niet aan hun lot overlaten."
Met Lina gaat het inmiddels beter. "Maar het doet zeer dat dit nog steeds gebeurt. Ik hoop dat iedereen die zoiets overkomt de kracht vindt om hulp te zoeken en die kan ontvangen."