Files bij Panamakanaal door droogte in regenseizoen
Aan beide kanten van het Panamakanaal ligt een file van schepen die wachten op toegang. Door droogte is de waterstand in het kanaal en het centrale Gatúnmeer laag, zó laag dat het tot grote vertragingen leidt in het scheepvaartverkeer.
Het Panamakanaal is een cruciale vaarroute tussen de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan. Het ligt boven de zeewaterspiegel, waardoor er veel water nodig is om schepen erdoor heen te laten gaan. Nu mogen er niet meer dan 32 schepen per dag doorheen, waar dit er normaal gemiddeld 36 zijn.
Van dit teruggeschroefde maximale aantal mogen slechts tien megaschepen de doorgang maken. Daarnaast kunnen die containerschepen, bulkcarriers en tankers ook minder vracht vervoeren, omdat de diepgang is beperkt. "De impact is echt groot", zegt Edwin Asveld van TransHeroes, een logistiek bedrijf dat containers boekt op vrachtschepen "Er liggen nu heel veel schepen te wachten. En dat zie je niet vaak."
Omhoog
Panama zit midden in een regenseizoen, maar tot nu toe is er minder van te merken. Die regen is nodig om het door de bergen getrokken Panamakanaal van voldoende zoet water te voorzien. Daarbij is het Gatúnmeer ook belangrijk voor de drinkwatervoorziening in het land.
"Het is niets anders dan een stuk ondergelopen bergland met een groot stuwmeer", legt voorzitter Cees de Keijzer van de World Ship Society Rotterdam uit. "Aan de ene kant ga je in drie trappen 26 meter omhoog. En aan de andere kant weer 26 meter omlaag. Daar heb je elke keer heel veel water voor nodig."
Bij de vernieuwing van het Panamakanaal bedacht een Nederlands ingenieursbureau een manier om zo min mogelijk zoet water te verspillen via de sluizen:
Per schip is honderden miljoenen liters water nodig om op en neer te gaan door de sluizen. "Nu is de periode waarin het Gatúnmeer gevuld moet worden", legt NOS-weerman Peter Kuipers Munneke de situatie uit. "Maar het is al maanden recorddroog in Panama. Door het weerfenomeen El Nino blijft de regen in Panama uit, en is het warm waardoor er meer water uit de stuwmeren verdampt."
Daarmee lijken de echte problemen voor het Panamakanaal nog te moeten komen, want de jaarlijkse droge periode in december moet nog beginnen. "De piek van El Nino moet over een paar maanden nog komen. Voor het Panamakanaal is dit probleem nog lang niet opgelost. Het kan nog maanden duren. Dat meer moet nu echt worden gevuld."
Suezblokkade
Hoewel de gevolgen tot nu toe beperkter zijn, doet de Panamadroogte denken aan de blokkade van het Suezkanaal in 2021. Door het vastlopen van de Ever Given lag een groot deel van het mondiale scheepvaartverkeer stil. Er kunnen nu weliswaar nog vaartuigen door het Panamakanaal, maar door de beperkingen wordt het goederentransport steeds meer geraakt.
File van gisteren voor het Panamakanaal via de website MarineTraffic, dat scheepvaartverkeer volgt:
"De Ever Given had wel grotere impact, maar ook dit heeft een opstopeffect", benadrukt Asveld van TransHeroes. "Alles wat er nu ligt komt te laat aan, waardoor alles verder verstopt en vertraagt. Je krijgt leveringsproblemen, omdat iedereen zit te wachten. Het duurt maanden voordat dit allemaal weer is hersteld."
Omvaren
Wel begint de huidige opstopping voor het kanaal de afgelopen dagen iets af te nemen, meldt persbureau Reuters. Dat komt enerzijds omdat beheerder Panama Canal Authority wat soepeler wordt met het doorlaten van schepen, maar anderzijds omdat vaartuigen besluiten om te varen of gewoon maar om te keren.
Omvaren is niet eenvoudig, weet De Keijzer, die in zijn jonge jaren zelf 27 keer door het Panamakanaal voer. "Via Chili ben je veel langer aan het varen. Afhankelijk van de omvang van de boot kost het wel een dag of 23. Er zijn containerschepen die hun vracht lossen aan de kant van de Stille Oceaan, om die dan per trein naar de Atlantische Oceaan te brengen en over te laden op een ander schip. Maar dat heeft natuurlijk zijn beperkingen en kost ook weer extra."
