Een EBI-gevangene naar het ziekenhuis: 'zo veel mogelijk ín de gevangenis regelen'
In de gevangenis hebben mensen heel wat minder rechten dan mensen die op vrije voeten zijn. Maar het recht op gezondheidszorg is er voor iedereen, dus ook voor gevangenen. Vanochtend werd via De Telegraaf duidelijk dat Willem Holleeder wekenlang is behandeld aan hartproblemen in het LUMC in Leiden. Zijn advocaat Sander Janssen bevestigt desgevraagd dat Holleeder medisch is behandeld in Leiden.
Holleeder zit in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught, de zwaarst beveiligde gevangenis van het land. Hij is veroordeeld tot een levenslange celstraf voor het geven van vijf moordopdrachten, waarbij zes slachtoffers vielen. Vorig jaar juni werd die straf in hoger beroep bevestigd. Hij zei na de zitting wel dat hij in cassatie gaat.
Scanapparaat naar de EBI
Een ziekenhuisopname van iemand die in de Extra Beveiligde Inrichting zit, gaat er wel net iets anders aan toe dan bij iemand die een veel minder zwaar gevangenisregime heeft. Daar heeft Yola Wanders veel ervaring mee. Zij was tot 2020 directeur Veiligheid van de gevangenis in Vught.
"Gedetineerden gaan ook regelmatig onder begeleiding naar een ziekenhuis. Dat wordt wel eens gezien door andere patiënten, maar het heeft meestal niet zoveel impact. Voor mensen met een zwaarder veiligheidsregime is dat anders", zegt ze over EBI-gevangenen. Bij de EBI probeerden ze het daarom zo veel mogelijk in de gevangenis zelf te regelen.
"En dan moet je soms creatief zijn. Dan kwamen de specialisten langs in de gevangenis. Er is zelfs een keer een heel scanapparaat naar de EBI gebracht", zegt de oud-veiligheidsdirecteur tegen de NOS.
Afdeling afgesloten
In sommige gevallen kan een behandeling écht niet buiten het ziekenhuis. Er wordt dan een veiligheidsplan opgesteld en ook de burgemeester of de minister worden erbij betrokken. "Een paar jaar geleden, tijdens de coronacrisis, hebben we daar wel zorgen over gehad", zegt Wanders. "Wat als gedetineerden naar de IC moeten?"
Een EBI-gevangene in het ziekenhuis is voor een ziekenhuis een extra belasting. "Dat hebben we jaren geleden gezien, toen een gedetineerde een hersenbloeding kreeg. Toen moest echt een deel van het ziekenhuis afgesloten worden. Dat heeft dus directe impact op de zorg van anderen."
Vorig jaar maakten we deze video over de gevangenis in Vught:
De Dienst Justitiële Instellingen, die over de gevangenissen gaat, laat weten niet in te kunnen gaan op individuele gevallen. De dienst wil dan ook niets zeggen over deze specifieke zaak. Wel benadrukt een woordvoerder dat ieder mens in Nederland recht heeft op gezondheidszorg.
"Dat geldt ook voor burgers die een vrijheidsstraf ondergaan. Daarbij maakt het niet uit welk vergrijp iemand heeft gepleegd of waar iemand van verdacht wordt. DJI is voor deze mensen verantwoordelijk en heeft namens de overheid een zorgplicht", zegt de DJI. De gevangenissen hebben allemaal een medische dienst. En als de medische voorzieningen ín de gevangenissen niet toereikend zijn, kan een gevangene worden overgeplaatst naar het gevangenisziekenhuis in Scheveningen of een regulier ziekenhuis.
"In dit laatste geval is er altijd sprake van beveiliging door medewerkers van de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O)", zegt de woordvoerder.
'Veiligheid nooit in het geding geweest'
Ook bij het transport van Holleeder naar het ziekenhuis is er uiteraard beveiliging geweest. Advocaat Janssen noemt het jammer dat de VVD Kamervragen heeft gesteld over de kwestie. Tweede Kamerlid Ellian wil weten hoe de beveiliging geregeld was en of Holleeder bijvoorbeeld zaken naar buiten had kunnen brengen, zei hij in De Telegraaf.
Maar volgens Janssen kon dat niet. Hij vindt de Kamervragen dan ook jammer, omdat daarmee in zijn ogen de suggestie wordt gewekt dat er dingen niet goed zijn gegaan. "Dat straalt wantrouwen uit naar de mensen die het uitvoeren", zegt de advocaat. "De mensen van de DJI, EBI en het ziekenhuis hebben het uitstekend gedaan. De veiligheid is nooit in het geding geweest."
Oud-gevangenisdirecteur Wanders zegt dat het beleid is om zieke gevangenen zo goed mogelijk af te schermen van anderen in het ziekenhuis. "Meestal lukt dat goed, we hebben daar nooit grote excessen mee gehad."
