Fors hoger loon voor miljoenen werknemers, bedrijven maken zich zorgen
Bijna drie miljoen werkenden kunnen dit jaar rekenen op een loonsverhoging van gemiddeld 7,3 procent, verwacht werkgeversvereniging AWVN.
Tot nu toe zijn er dit jaar ruim 200 cao's afgesloten, voor ongeveer 200 andere cao's moeten nog afspraken worden gemaakt.
In mei was een stevige piek te zien: de lonen in afgesloten cao-akkoorden namen gemiddeld met 8,2 procent toe. Daarmee is mei volgens de AWVN de zestiende maand op rij waarin de nieuwe loonafspraken flink gestegen zijn. De werkgeversvereniging noemt het niveau van de afgesloten loonakkoorden "historisch hoog en sinds de jaren 70 niet voorgekomen".
De AWVN maakt zich zorgen. "Veel bedrijven kunnen hun stijgende kosten niet doorberekenen", zegt de belangenorganisatie, die daarbij verwijst naar recent onderzoek van het CBS onder ondernemers in het midden- en kleinbedrijf.
Loon-prijsspiraal
Vorige week uitte ook president Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) in de Tweede Kamer zijn zorgen over loonsverhogingen van soms wel 10 procent. Dat kan het volgens hem moeilijker maken om de flinke prijsverhogingen van de laatste tijd een halt toe te roepen. Hij herhaalde toen zijn oproep aan vakbonden om niet te hoog in te zetten bij nieuwe cao-afspraken.
De inflatie zou vorig jaar minder extreem zijn geweest als bedrijven de prijzen van hun producten niet meer hadden verhoogd dan noodzakelijk. Dat bleek onlangs uit onderzoek van het economisch bureau van de Rabobank naar het 'stiekem' verhogen van de prijzen in tijden van crisis. Of er echt sprake is van 'graaiflatie' blijft onduidelijk. Veel bedrijven zouden prijzen hebben verhoogd, vooruitlopend op de hogere lonen.
Winsten
Over twee weken publiceert het CBS cijfers over bedrijfswinsten in de eerste drie maanden van dit jaar. Rabobank-econoom Nic Vrieselaar. "Dan kun je zien of de winsten door de hogere lonen dalen of dat die hogere lonen in de prijzen worden doorgevoerd."
Hoe erg de hogere lonen nu knellen bij bedrijven kan Vrieselaar nog niet zeggen. "Als je kijkt naar het aantal faillissementen valt het allemaal nog mee. Het is niet zo dat er niets aan de hand. Veel ondernemers proberen de hogere kosten ook op te lossen met efficiënter werken."
Uiteindelijk keert de wal het schip, verwacht Vrieselaar. Als producten te duur worden en klanten wegblijven, matigen bonden hun eisen. "Als je baan op het spel staat, nemen werknemers vaak genoegen met een lager loon in ruil voor meer baanzekerheid."