Brussel wil duidelijke ethische regels om corruptie te voorkomen
De Europese Commissie wil dat er een ethisch orgaan komt dat gedragsnormen opstelt voor de Europese instellingen. De bedoeling is dat de ethische commissie daarmee klaar is voor de Europese verkiezingen van volgend voorjaar.
De nieuwe regels, opgesteld door vertegenwoordigers van verschillende instituties en vijf onafhankelijke deskundigen, gaan gelden voor ongeveer duizend EU-functies. Onder hen bestuursleden van de Europese Centrale Bank, rechters bij het Europese Hof van Justitie en leden van het Europees Parlement.
De nieuwe commissie gaat richtlijnen opstellen voor bijvoorbeeld het accepteren van geschenken of reisjes en het ontmoeten van lobbyisten.
Qatargate
Aanleiding is Qatargate, het schandaal waarbij het Golfstaatje en mogelijk ook Marokko Europarlementariërs zouden hebben omgekocht om de besluitvorming in Brussel te beïnvloeden.
Bij huiszoekingen bij parlementariërs werden honderdduizenden euro's contant geld gevonden. Enkele parlementariërs zijn aangehouden. Zo werd de Griekse vicevoorzitter Eva Kaili aangehouden op verdenking van corruptie, witwassen en lidmaatschap van een criminele organisatie.
Kaili heeft haar cel verruild voor huisarrest, maar is nog altijd verdachte. Ze zit thuis met een elektronische enkelband. De Italiaanse oud-Europarlementariër Pier Antonio Panzeri, spilfiguur in de corruptiezaak, gaf begin dit jaar aan mee te werken met justitie.
'Tandeloze tijger'
CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers wil het voorstel van de Commissie eerst nog goed bestuderen maar benadrukt dat het gezien Qatargate belangrijk is dat er stevige maatregelen worden genomen. "Zo'n instrument is daar een belangrijke stap voor, als er maar middelen komen om ook echt het verschil te maken."
Maar volgens anti-corruptieorganisatie Transparency International is het voorstel van de Commissie een 'tandenloze tijger' en zal het nooit effectief zijn in de aanpak van corruptie. De organisatie wijst erop dat de instituties zichzelf moeten controleren, als een slager die zijn eigen vlees keurt.
"Als de EU corruptie binnenshuis werkelijk aan wil pakken dan moet er een onafhankelijk orgaan komen dat alles kan onderzoeken en de mogelijkheid heeft om te straffen", zegt Nicholas Aiossa van Transparency International.
De komende tijd zullen het Europees Parlement, de Commissie en de EU-landen onderhandelen over dit voorstel. Het is tot dan afwachten hoe het ethisch orgaan er uit komt te zien en welke bevoegdheden het krijgt.