Tegenoffensief Oekraïne lijkt begonnen: 'Begint niet met één startschot'
Voor de tweede dag op rij heeft Oekraïne op een aantal plekken langs de frontlinie offensieve militaire acties uitgevoerd. Kyiv bevestigt niet dat het langverwachte tegenoffensief is begonnen, maar duidelijk is dat er meer beweging is aan het front, onder meer in de regio Donetsk.
Oost-Europa-deskundige Bob Deen denkt inderdaad dat het tegenoffensief is begonnen. "Dat begint niet met één startschot", benadrukte hij in Nieuwsuur. "Je ziet een patroon van drie dingen die bij elkaar opgeteld een offensief zijn: inleidende gevechtsacties op de grond; langeafstandsbeschietingen op allerhande logistieke doelen en een informatieoorlog."
Vannacht meldde het Russische ministerie van Defensie dat het de afgelopen dag opnieuw een groot Oekraïens offensief heeft afgeslagen. Het dodental onder de Oekraïners zou zijn opgelopen tot 1500. Verder zijn volgens de Russen onder meer 28 Oekraïense tanks vernield, waaronder acht door het Westen geleverde Leopards.
Jevgeni Prigozjin, de leider van de de Wagnergroep, gaf een ander beeld. Hij verklaarde dat Oekraïense troepen een deel van de Oost-Oekraïense plaats Berkhivka ten noorden van Bachmoet hebben ingenomen.
Radiostilte
Aan de Oekraïense zijde bleef het lange tijd stil. In een video van het Oekraïense ministerie van Defensie van zondagavond verscheen de tekst: "Plannen houden van stilte. Het is geen film. De start zal niet aangekondigd worden."
Maar gaandeweg de dag liet Oekraïne meer los, zonder details prijs te geven. President Zelensky sprak de afgelopen avond in zijn dagelijkse update van "nieuws waar we naar hebben uitgekeken". Volgens hem zijn eenheden aan de noord- en zuidflanken van de stad Bachmoet erin geslaagd terrein te heroveren op de Russen. "Goed werk, militairen rond Bachmoet!". Oekraïne moest het leeuwendeel van de stad eerder na een maandenlange strijd opgeven.
Ook de Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Malyar, liet van zich horen. Ze zei dat een aantal "offensieve acties" waren uitgevoerd, met als zwaartepunt Bachmoet. Russische troepen zouden zich op verschillende plekken terugtrekken.
In de onderstaande video, die zondagavond door Oekraïne werd verspreid, wordt opgeroepen tot stilte over het tegenoffensief:
Het lijkt er daarmee op dat Oekraïne zijn tegenoffensief in gang heeft gezet. Het land, stelde de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba eerder, heeft in ieder geval voldoende wapens voor zo'n offensief.
Volgens Oost-Europa-deskundige Deen heeft Oekraïne één groot voordeel: "Zij kiezen waar ze beginnen en wanneer. Dat zullen ze maximaal proberen uit te buiten. Dat doen ze door een aantal speldenprikken uit te delen op verschillende plekken en te kijken hoe de Russen reageren."
Dat gebeurt volgens Deen onder meer bij Bachmoet, waar het Russische leger het moeilijk heeft vanwege de overdracht van de Wagner-groep naar het reguliere leger. "Oekraïne probeert daar strategische plaatsen in te nemen om de positie te versterken." Andere acties vanuit Oekraïne vinden volgens Deen plaats bij de stad Melitopol in het zuiden van het land en in de Russische oblast Belgorod, vlak over de grens. In die laatste regio is voor zover bekend niet het reguliere Oekraïense leger actief; het gaat om Russische groeperingen die zich tegen het regime in Moskou keren.
Volgens Deen zaait Oekraïne daarmee verwarring: "Verwarring zaaien zodat de Russen niet weten wanneer ze wat moeten verwachten is het doel. Daarmee geven ze aan de Russen het signaal: we komen eraan."
Bekijk hieronder de uitleg van Bob Deen in Nieuwsuur over het offensief:
Mart de Kruif, de Nederlandse oud-Commandant Landstrijdkrachten, zei de afgelopen ochtend al in het NOS Radio 1 Journaal dat de militaire bewegingen in Oekraïne anders zijn dan eerder.
"De afgelopen weken zagen we heel veel gevechten in de diepte, van de frontlijn af. Nu zien we echt gevechten op en rond de frontlijn. En niet alleen daar, maar ook in het noorden zien we gevechten", aldus De Kruif. "Dus dat zijn wel indicaties dat er meer aan de hand is dan wat incidentele gevechten. We zitten, denk ik, echt in de eerste fase van het offensief."
Dat er wordt gevochten op en rond de frontlijn zelf, zegt volgens De Kruif "dat er meer aan de hand is dan dat we de afgelopen maanden hebben gezien". "Dat is wel een indicatie dat het officieel langzamerhand begint te rollen."
Deen valt het op zijn beurt op dat de Russen bang lijken te zijn voor een offensief. "Iedereen geeft elkaar de schuld, ze lijken zich echt zorgen te maken om het Oekraïense offensief".
