Kabinetsplan levert zwaarst gedupeerde Groningers weinig op, zegt mijnbouwinstituut
Een goedbedoelde maatregel van het kabinet om de schadeafhandeling in het Groningse aardbevingsgebied te versnellen, levert de zwaarst gedupeerde bewoners nauwelijks iets op. Bovendien heeft de maatregel tot gevolg dat er nieuwe "ongewenste" verschillen ontstaan in de afhandeling van alle schadeaanvragen.
Dat schrijft het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) in een kritische brief aan premier Mark Rutte en staatssecretaris van Mijnbouw Hans Vijlbrief. "Een onacceptabele uitkomst die leidt tot onvrede", aldus het IMG, dat als onafhankelijk bestuursorgaan sinds 2020 alle schade afhandelt die is veroorzaakt door bevingen, bodemdaling en -stijging.
13,5 miljard euro stelde het kabinet eind april ter beschikking om 'de ereschuld' aan Groningen in te lossen. Een van de opvallendste maatregelen is dat elke aardbevingsschade onder de 40.000 euro gewoon vergoed wordt. Geen discussie over de oorzaak, "geen stoet van experts en stapeling van rapporten meer", aldus het kabinet in het herstelpakket Nij begun, op weg naar erkenning, herstel en perspectief.
Minder gedoe
Maar het IMG verwacht problemen. "Deze maatregel zal voor veel aanvragers inderdaad leiden tot hogere vergoedingen, minder afwijzingen en minder gedoe", aldus voorzitter Henk Korvinus bij RTV Noord. "Maar de zwaarst getroffen groep gedupeerden die veelal in de kern van het gebied woont, wordt met deze maatregel niet geholpen."
Het grootste probleem is dat de bewoners in de kern van het gebied in veel gevallen al eerder schade hebben gemeld - en dat die schademelding vaak ook allang is afgehandeld. In totaal behandelde het IMG de afgelopen jaren 200.000 schademeldingen. In een aantal gevallen was sprake van grote aardbevingsschade en werd meer dan 100.000 euro vergoed, in andere gevallen bleef de vergoeding beperkt tot een paar duizend euro. Het kwam ook geregeld voor dat na uitgebreid onderzoek door deskundigen de schadeclaim deels of helemaal werd afgewezen.
En dan wringt het volgens het IMG dat het kabinet "zonder gedoe" een vergoeding tot 40.000 euro wil gaan uitkeren aan bewoners die nu schade melden. Volgens Korvinus zijn dat onder anderen mensen die aan de rand van het aardbevingsgebied wonen "die nooit iets hebben gemerkt van aardbevingen en ook geen schademelding hebben gedaan".
Met terugwerkende kracht
In de brief dringt het IMG erop aan dat 'de 40.000-euro maatregel' met terugwerkende kracht wordt ingevoerd, zodat ook de zwaarst getroffen gedupeerden er alsnog van kunnen profiteren. Maar eigenlijk moet het helemaal anders, zegt het Instituut. In plaats van het uitdelen van een zak geld, wil het IMG dat aannemers naar beschadigde huizen gaan en daar alle schade daadwerkelijk herstellen. Hoewel ook dat plan moet worden uitgewerkt, denkt het IMG dat zo de "ongelijkheid kleiner wordt, schade daadwerkelijk wordt hersteld en de uitvoeringskosten lager zullen zijn".
