20 procent Frans drinkwater lekt weg, regering komt met aanpak verkwisting
In grote delen van Frankrijk heerst droogte en zijn er watertekorten. Op enkele plaatsen in het zuiden is het watergebruik door bewoners en boeren zelfs al flink aan banden gelegd. Tegelijkertijd wordt er enorm veel water verkwist. In Franse waterleidingen zitten namelijk volop lekkages. Daardoor lekt gemiddeld een op de vijf liter drinkwater weg in de bodem, melden waterbeheerders.
Zo bereikt 20 procent van het Franse drinkwater nooit de kraan. Het gaat om opgeteld bijna 1 miljard kuub aan water per jaar. Dat is meer dan alle Nederlanders in een jaar samen aan water verbruiken.
De overheid Franse heeft een lijst opgesteld van de plekken waar het het slechtst gaat: 170 gemeenten waar maar liefst 50 procent van al het drinkwater weglekt. De regering gaat dat nu aanpakken. "We trekken 180 miljoen euro uit voor de 2000 gemeenten die problemen hebben met de watervoorziening en de 170 gemeenten waar de lekkages enorm zijn", zei president Macron onlangs.
Vaak zijn leidingen verouderd en ontstaan daardoor scheuren, kieren of gaten. Maar droogte en vorst zorgen er ook voor dat de bodem 'beweegt', wat druk zet op leidingen.
Voortvarende aanpak
In het Noord-Franse Lens hebben ze gekozen voor een voortvarende aanpak. "Wij doen ruim 1400 reparaties aan waterleidingen per jaar. Dat doen we in Lens en in meer dan dertig omliggende gemeenten", vertelt Jean-Philippe Albers, operationeel directeur van waterbedrijf Veolia. "We pakken het samen aan, dat is efficiënter. Het gevolg is dat bij ons nu nog maar 16 procent van het drinkwater weglekt, terwijl het landelijk gemiddelde dus 20 procent is."
Maar voor veel kleinere gemeenten is zo'n aanpak onmogelijk. Ze hebben nauwelijks geld voor reparaties en op het platteland liggen dorpen vaak te ver uit elkaar om efficiënt samen te kunnen werken.
President Macron kondigde vorige maand een grootschalig 'waterplan' aan. Niet alleen vanwege de lekkages maar juist vanwege de combinatie met de droogte. Vorig jaar was er al een historische droogte en dat scenario lijkt zich nu te herhalen. In vier zuidelijke departementen is dit voorjaar al de hoogste alarmfase afgekondigd.
"Door de klimaatveranderingen zullen we in 2050 in Frankrijk 30 tot 40 procent minder water hebben. Daarom moeten we structureel op ons watergebruik gaan bezuinigen", zei Macron. Hij presenteerde in totaal 53 maatregelen. En iedereen moet van hem een bijdrage leveren: de industrie, het toerisme, de landbouw.
Franse boeren gebruiken bijna de helft van al het water, voor hun dieren en voor irrigatie. Zij moeten structureel minder gaan gebruiken, bijvoorbeeld door modernere sproei-installaties te gebruiken.
Ook moet meer water worden hergebruikt. Nu gebeurt dat nog maar met 1 procent van al het water; dat moet 10 procent worden. Verder kondigde Macron aan dat de consument meer gaat betalen als hij meer water gebruikt. "De eerste paar kuub zullen goedkoop zijn, rond de kostprijs, maar daarboven gaan de prijzen omhoog."
Antwoord op droge zomer
De plannen zijn mede een antwoord op de zomer van 2022. Meer dan 500 Franse gemeenten hadden toen helemaal geen drinkwater meer dat uit de kraan kwam: het moest worden aangevoerd met flessen en tankwagens.
In Lens gaan de reparaties aan leidingen 24 uur per dag door. "Overal in het netwerk van waterleidingen zit meetapparatuur. Zodra er ergens iets afwijkt, krijgen we via onze software meteen een alarmmelding", zegt directeur Albers van Veolia. "Daar sturen we een team op af en die zoeken de precieze locatie van een lek."
Dat president Macron nu 180 miljoen uittrekt voor reparaties, komt Lens niet slecht uit. "Gemeenten draaien nu op voor de kosten. Met dit geld van de landelijke overheid kunnen we extra investeringen doen in de kwaliteit van onze waterleidingen. Om verspilling van water tegen te gaan."