Spaanse boeren wanhopig door extreme droogte: 'Alles schroeit weg'

Na vijf maanden zonder regen is de Spaanse olijfboer Pedro Cachinero Diaz de wanhoop nabij. "De hele tak is leeg. Er zit niet één vrucht aan", zegt hij terwijl hij met zijn hand over een olijftak strijkt. De bloemetjes laten los en dwarrelen omlaag. Tranen staan in zijn ogen. "Dit is heel triest. Ik heb een jaar lang geen inkomsten."

In de bergen van de Spaanse regio Los Pedroches, ten noorden van Córdoba, is alles kurkdroog. Sinds december heeft er niet geregend. De komende dagen wordt wel regen verwacht, maar dat lost de extreme droogte in het gebied niet op.

Ook buiten de regio merken ze de droogte. Spanje beleefde vorige maand de warmste en droogste april sinds 1961, het jaar dat is begonnen met het bijhouden van weerdata. In het zuiden kwam de temperatuur in april al tot bijna veertig graden.

'Is een ramp'

In een andere boomgaard, dichter bij zijn huis, dragen de olijfbomen van Cachinero Diaz ook nauwelijks de vruchtjes die dit najaar moeten uitgroeien tot olijven. Hij had gehoopt dat zijn bergolijfbomen beter bestand zouden zijn tegen de hitte van de afgelopen weken.

Cachinero Diaz loopt ontgoocheld langs de bomen. Ze zien er op het oog goed uit, maar hij ziet wat anders. De bomen zijn te licht van kleur, ze hadden nu donkergroen moeten zijn. En ook die bloesem is niet wat het lijkt. "Alles stond twee weken te vroeg in bloei en toen kwam die zon erop staan. Het is een ramp."

Eikeltjes

Niet ver van de olijfgaard van Cachinero Diaz houdt Alfonso Martín ruim 3000 Iberico-varkens, bekend van de beroemde ham Pata Negra. Een van hun belangrijkste voedselbronnen zijn eikels. Martíns kilometerslange erf staat vol met eikenbomen, maar ook die hebben het nu zwaar. En net als andere veehouders in de regio kampt ook Martín met een tekort aan drinkwater voor zijn dieren.

Verslaggever Eva Wiessing ging langs bij boer Martín:

De extreme droogte maakt dat boeren zoals Cachinero Diaz ten einde raad zijn. Normaliter weet hij rond 24 juni, de feestdag San Juan, hoe zijn oogst in het najaar zal zijn. Daar hoeft hij dit jaar niet op te wachten. "Want alles is weggeschroeid, echt alles."

Ook voor volgend jaar is er weinig hoop. De bomen hebben nauwelijks nieuwe uitloop, terwijl jonge scheuten zo belangrijk zijn. "Kijk", wijst hij. "De tak is niet gegroeid. Hier had de bloei van volgend jaar moeten komen. Er is helemaal niks."

Spanje is jaarlijks goed voor 50 procent van de wereldwijde olijfolieproductie. De droogte maakt de olie steeds schaarser en duurder. "De regio Sevilla, waar de olijven worden geoogst voor consumptie, loopt altijd voor in het seizoen. Daar zien we al dat het dramatisch is", zegt Rafael Sánchez de Puerta, voorzitter van de vereniging van olijfboeren. "De bomen staan wel in bloei, maar dat is uit pure stress vanwege de droogte. Daar komen geen vruchten van."

"Op vlakke stukken land kunnen irrigatiesystemen worden aangelegd. Maar daar is heel veel geld voor nodig", vervolgt hij. "We hopen dan ook dat de Europese Unie met geld over de brug komt zodat we in ieder geval een deel van de olijfgaarden kunnen redden."

Cachinero Diaz heeft weinig hoop voor de toekomst. Zijn bedrijf is generaties lang van vader op zoon gegaan, maar hij is bang dat het bij hem eindigt. Hij kijkt uit over zijn land. "Wat ik hier zie, is dat ik mij kan aansluiten bij het leger werklozen."