Effect 'detoxen' nooit aangetoond: 'Kan schadelijk zijn en averechts werken'

Detoxen is onnodig en kan zelfs averechts werken. Artsen en voedingsexperts komen met die waarschuwing nadat de Nederlandse 37-jarige Denise Ermes vorige week in een Mexicaans ziekenhuis belandde na een zogeheten kriya-detox. Dat wordt verkocht als een Indiaas "spiritueel reinigingsritueel" waarbij door middel van het drinken van zes liter zout water de darmen worden 'schoongespoeld'. In korte tijd zo'n grote hoeveelheid water drinken kan zeer belastend zijn voor de ingewanden, met name de nieren, en in het uiterste geval zelfs tot de dood leiden.

Bij het ritueel moet op een lege maag in totaal zes liter lauwwarm zout water worden gedronken, afgewisseld met een reeks yoga-oefeningen. Bij Ermes ging dat mis. Door het hevige braken scheurde haar slokdarm en kreeg ze een klaplong. Ze werd in coma gebracht. Volgens De Telegraaf is de vrouw buiten levensgevaar en aan de beterende hand, maar nog steeds zwak.

Omdat Ermes geen reisverzekering met werelddekking had afgesloten moet ze 20.000 euro per dag betalen voor de ziekenhuisopname. Vriendinnen zijn een inzamelingsactie gestart om de kosten te betalen. De teller staat inmiddels op 90.000 euro.

Reiniging

Detoxen, ontgiften en ontslakken zijn termen die gebruikt worden voor het 'reinigen' van het lichaam. Een 'detox' zou moeten zorgen dat verschillende afval- en gifstoffen worden afgevoerd, en komt in verschillende vormen: van een paar dagen leven op groentesap, tot het drinken van klei. In de alternatieve zorg wordt het hier en daar gezien als diepe reiniging van lichaam en geest.

Maar wat sommigen zien als snelle oplossing om de stofwisseling te herstellen, bijvoorbeeld na de feestdagen of een avondje uit, is wetenschappelijk niet onderbouwd. Mdl-arts Arjan Bredenoord van het Amsterdam UMC benadrukt dat het lichaam zichzelf reinigt: "Het is helemaal niet nodig om te ontgiften of te ontslakken".

"De lever en de nieren houden het bloed schoon", zegt Bredenoord. De darmen dragen daar ook aan bij, legt hij uit: "Na ongeveer 90 minuten niet eten vinden er in de dunne darm krachtige samentrekkingen plaats die de laatste resten doorduwen naar de dikke darm. Dit proces gebeurt bijvoorbeeld 's nachts, als we slapen. Het lichaam is dan weer schoon, tot er weer wordt gegeten".

Gevarieerd eten

Het Voedingscentrum noemt het incident in Mexico "zeer akelig" en sluit zich aan bij het inzicht dat het lichaam zichzelf reinigt. "Detoxen kan schadelijk kan zijn en averechts werken. We adviseren mensen dan ook vooral goed op te letten."

Dankzij het opruimmechanisme van het lichaam worden de meeste stoffen in onze voeding al opgeruimd en uitgescheiden, schrijft het Voedingscentrum. "Van E-nummers en bestrijdingsmiddelen is precies bekend op welke manier ze door de lever en nieren worden opgeruimd." De wetenschap beperkt zich tot het advies dat al jaren van kracht is: "Gevarieerd eten is de beste manier om gezond te blijven".